The object of research, development or design (in Russian) : Лекарственно-устойчивые клинические изоляты M.tuberculosis, выделенные от больных различными формами туберкулеза; выделенные ДНК клинических изолятов M. tuberculosis; ДНК референсного штамма M. tuberculosis H37Rv; микробиологические данные лекарственной чувствительности клинических изолятов M.tuberculosis.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Туберкулездің әртүрлі түрлерімен ауыратын науқастардан бөлінген M. tuberculosis-тің дәріге төзімді клиникалық изоляттары; M. tuberculosis клиникалық изоляттарынан бөлінген ДНҚ-сы; M. tuberculosis H37Rv эталондық штаммының ДНҚ-сы; M. tuberculosis клиникалық изоляттарының дәрілік сезімталдығы туралы микробиологиялық деректер.

Aim of work (in Russian) : Проведение комплексной молекулярно-генетической характеристики лекарственной устойчивости к противотуберкулёзному препарату 1 ряда пиразинамиду (PZA) в Казахстане.

Aim of work (in Kazakh) : Қазақстанда 1-қатардағы туберкулезге қарсы препарат - пиразинамидке дәрілік төзімділіктің кешенді молекулалық-генетикалық сипаттамасын өткізу.

Методы исследования (на русском) : За отчетный период проводился сбор клинических изолятов M.tuberculosis от больных туберкулезом с различными формами лекарственной устойчивости, определение фенотипической лекарственной чувствительности M.tuberculosis, генотипирование лекарственно-устойчивых клинических изолятов микобактерий туберкулеза методом сполиготипирования.

Методы исследования (на казахском) : Есеп кезіңде әртүрлі формадағы дәріге төзімділігі бар туберкулезбен ауыратын науқастардан M.tuberculosis клиникалық изоляттарын жинау, M.tuberculosis-тің фенотиптік дәрілік сезімталдығын анықтау, сполиготиптеу көмегімен туберкулез микобактериясының дәріге төзімді клиникалық изоляттарын генотиптеу жұмыстары жүргізілді.

Obtained results and novelty (in Russian) : Проведена постановка тестирования лекарственной чувствительности к противотуберкулезным препаратам первого/второго ряда и пиразинамиду (PZA) с использованием автоматизированной системы BACTEC MGIT-960 Mycobacteria Growth Indicator Tube (BD Diagnostic Systems, США) для 144 клинических изолятов M.tuberculosis. Проведен сбор микробиологических данных 144 клинических изолятов M.tuberculosis с учетом готовности результатов теста на лекарственную чувствительность микобактерий туберкулеза. Проведено генотипирование с использованием метода сполиготипирования 105 клинических изолятов M.tuberculosis на автоматизированной системе анализа Zeesan SLAN-96 компании Zeesan Biotech в лаборатории Национального научного центра фтизиопульмонологии РК. Для генотипирования использовался набор MeltPro® Mycobacterium Tuberculosis McSpoligotyping Kit для быстрого обнаружения и генотипирования изолятов комплекса M.tuberculosis. Наибольший кластер – 92 (87,61%) штаммов – был образован штаммами, относящимися к семейству Beijing. В меньшем количестве обнаружены штаммы, которые входили в состав четырех следующих по величине семейств – LAM, T, URAL, Haarlem, Unknown– 5(4,76%), 4(3,8%), 2(1,9%), 1(0,95%) и 1(0,95%) штаммов, соответственно.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Бірінші/екінші қатардағы туберкулезге қарсы препараттарға және пиразинамидке (PZA) дәрілік сезімталдық сынағы M. tuberculosis-тің 144 клиникалық изоляттары үшін автоматтандырылған BACTEC MGIT-960 Mycobacteria Growth Indicator Tube жүйесін (BD Diagnostic Systems, АҚШ) пайдалану арқылы жүргізілді. Mycobacterium tuberculosis препараттарына сезімталдық сынағы нәтижелерінің дайындығын ескере отырып, M.tuberculosis-тің 144 клиникалық изоляттарынан микробиологиялық деректер жиналды. Генотиптеу Қазақстан Республикасы Ұлттық фтизиопульмонология ғылыми орталығының зертханасында Zeesan Biotech компаниясының Zeesan SLAN-96 автоматтандырылған талдау жүйесінде M. tuberculosis-тің 105 клиникалық изоляттарын сполиготиптеу әдісімен жүргізілді. Генотиптеу үшін MeltPro® Mycobacterium Tuberculosis McSpoligotyping Kit M. tuberculosis кешені изоляттарын жылдам анықтау және генотиптеу үшін пайдаланылды. Ең үлкен кластер – 92 (87,61%) штамм – Пекин тұқымдасына (Beijing) жататын штамдармен қалыптасты. Аз мөлшерде келесі төрт үлкен отбасының құрамына кіретін штаммдар анықталды - LAM, T, URAL, Haarlem, Unknown - тиісінше 5 (4,76%), 4 (3,8%), 2 (1,9%), 1(0,95%) және 1(0,95%) штаммдары.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Подготовлена охарактеризованная коллекция 144 образцов клинических изолятов M.tuberculosis, из которых 123 (85,42%) с различным профилем лекарственной устойчивости (множественная лекарственная устойчивость MDR – 85, pre-XDR – 23, широкая лекарственная устойчивость ХDR - 5, полирезистентных – 3, монорезистентных – 7, чувствительных – 21). Также из данной выборки 55 клинических изолятов M.tuberculosis были устойчивы к противотуберкулёзному препарату первого ряда пиразинамиду (PZA). В данной выборке из 105 лекарственно-устойчивых клинических изолятов, выделенных среди больных туберкулезом, важно отметить преобладание генотипов семейства M. tuberculosis Beijing, а именно преобладание генотипа SIT1 (85.71%) и в 2 случаях SIT265 (1.9%). Результаты генотипирования выявила два генотипа семейства Т, где в 3 случаях (2.85%) выявлен генотип Т1 и в одном (0.95%) генотип Т3. Остальные семейства представлены одним подтипом, стоит отметить, что сполиготипирование позволило в одном случае определить генотип Unknown, с присвоенным (spoligotype international type) SIT560.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : M. tuberculosis клиникалық изоляттарының 144 сынамасының сипатталған коллекциясы дайындалды, оның 123 (85,42%) әртүрлі дәрілік төзімділік профильдерімен (көп дәріге төзімділік MDR – 85, пре-XDR – 23, кең дәрілік тұрақтылық XDR – 5, көп дәрілік төзімділік - 3, монорезистентті – 7, сезімтал – 21). Сондай-ақ осы үлгіден M. tuberculosis-тің 55 клиникалық изоляттары бірінші қатардағы туберкулезге қарсы пиразинамидке (PZA) төзімді болды. Туберкулезбен ауыратын науқастардан 105 дәріге төзімді клиникалық изоляттардың осы үлгісінде M. tuberculosis Пекин (Beijing) тұқымдасының генотиптерінің басымдылығын, атап айтқанда SIT1 генотипінің (85,71%) басымдылығын атап өту маңызды және 2 жағдайда SIT265 (1,9%). Генотиптеу нәтижелері бойынша Т микобактерия отбасының екі генотипі анықталды, мұнда 3 жағдайда (2,85%) Т1 генотипі және біреуінде (0,95%) Т3 генотипі анықталды. Қалған тұқымдастар бір кіші типпен ұсынылған, атап өткен жөн, сполиготиптеу бір жағдайда тағайындалған Unknown (белгісіз) SIT560 (сполиготип халықаралық типі) генотипін анықтауға мүмкіндік берді.

Level of implementation (in Russian) : не предусмотрено

Level of implementation (in Kazakh) : енгізілмеген

Efficiency (in Russian) : Проведен сбор микробиологически охарактеризованной коллекции лекарственно-устойчивых клинических изолятов M. tuberculosis для дальнейших молекулярно-генетических и геномных исследований лекарственной устойчивости к пиразинамиду.

Efficiency (in Kazakh) : Пиразинамидке дәрілік төзімділікті одан әрі молекулалық-генетикалық және геномдық зерттеулер үшін M. tuberculosis-тің дәріге төзімді клиникалық изоляттарының микробиологиялық сипатталған коллекциясы жиналды.

Field of application (in Russian) : медицина, в частности во фтизиатрии

Field of application (in Kazakh) : медицина, және де туберкулезді зерттеу саласында