The object of research, development or design (in Russian) : Проект направлен на изучение штаммов бактерий Bacillus thuringiensis которые продуцируют различные протоксины, токсичные для конкретных групп насекомых и возбудителей болезней.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Жоба жәндіктер мен қоздырғыштардың белгілі бір топтары үшін улы болып табылатын әртүрлі протоксиндер шығаратын Bacillus thuringiensis бактерияларының штаммдарын зерттеуге бағытталған.

Aim of work (in Russian) : Разработка биопрепарата против вредителя (фитономуса) и возбудителей болезней (фузариоз, мучнистая роса и пероноспороз) люцерны в условиях юго-востока Казахстана

Aim of work (in Kazakh) : Оңтүстік-Шығыс Қазақстан жағдайында жоңышқаның зиянкестеріне (фитономус) және қоздырғыштарына (фузариоз, ұнтақты көгеру және көгеру) қарсы биологиялық өнімді жасау.

Методы исследования (на русском) : Проект фокусируется на ключевом научном и практическом вопросе выделении, идентификации и механизма исследования действия бактерии Bacillus thuringiensis против вредителя и болезней люцерны. Экспериментальные исследования направлены на выявление активных штаммов бактерий Bacillus thuringiensis, а также на изучение их инсектицидной и фунгицидной активности. Работы в проекте будут проведены последовательно в соответствии с календарным планом.

Методы исследования (на казахском) : Жобада жоңышқаның зиянкестері мен ауруларына қарсы Bacillus thuringiensis бактериясының әсерін оқшаулау, анықтау және зерттеу механизмінің негізгі ғылыми-практикалық мәселесіне назар аударылады.Эксперименттік зерттеулер Bacillus thuringiensis бактерияларының белсенді штамдарын анықтауға, сондай-ақ олардың инсектицидтік және фунгицидтік белсенділігін зерттеуге бағытталған.Жобадағы жұмыстар күнтізбелік жоспарға сәйкес дәйекті түрде жүргізілетін болады.

Obtained results and novelty (in Russian) : Выделение и отбор основных возбудителей болезней (фузариоз, мучнистая роса и пероноспороз) люцерны в условиях юго-востока Казахстана. Исследование морфолого-микроскопических, молекулярно-генетических характеристик выделенных бактерий Bacillus thuringiensis (BtHp-01, BtLp-02, BtAp-03). Исследование морфолого-микроскопических, молекулярно-генетических характеристик выделенных патогенов (фузариоз, мучнистая роса и пероноспороз). Выявление биологических активных метаболитов штамма Bacillus thuringiensis, имеющих антагонистическую и инсектицидную активность. Разработка технологии производства биопрепарата на основе выделенных штаммов Bacillus thuringiensis и наработка опытных партий биопрепарата. Апробация наработанных биопрепаратов в полевых условиях (5-10 га) по изучению инсектицидной активности штаммов Bacillus thuringiensis против фитономуса.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Оңтүстік-Шығыс Қазақстан жағдайында жоңышқаның негізгі қоздырғыштарын (фузариоз, ұнтақты көгеру және көгеру) бөліп алу және таңдау. Бөлінген Bacillus thuringiensis (BtHp-01, BtLp-02, BtAp-03) бактерияларының морфологиялық, микроскопиялық, молекулалық және генетикалық сипаттамаларын зерттеу. Бөлінген қоздырғыштардың (фузариоз, ұнтақты көгеру және пероноспора) морфологиялық-микроскопиялық, молекулалық-генетикалық сипаттамаларын зерттеу. Антагонистік және инсектицидтік белсенділігі бар Bacillus thuringiensis штаммының биологиялық белсенді метаболиттерін анықтау. Bacillus thuringiensis оқшауланған штамдары негізінде биологиялық өнімді алу технологиясын жасау және биологиялық өнімнің тәжірибелік партияларын алу. Bacillus thuringiensis штамдарының Phytonomus-қа қарсы инсектицидтік белсенділігін зерттеу үшін егістік жағдайында (5-10 га) әзірленген биологиялық өнімдерді сынау.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : На момент подачи уровень технологической готовности данного проекта находится - 2. По результатам выполнения задач проекта уровень готовности технологии (TRL) будет соответствовать уровню - 4. По завершению проекта ожидается, что один из выбранных штаммов будет применятся в качестве биопрепарата против болезней и вредителя люцерны. По результатам исследований будут опубликованы статьи в рецензируемых научных журналах, индексируемых международными системами научного цитирования.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Ұсыну кезінде осы жобаның технологиялық дайындық деңгейі - 2. Жоба тапсырмаларын орындау нәтижелері бойынша технологияның дайындық деңгейі (TRL) - 4 деңгейіне сәйкес келеді. Жоба аяқталғаннан кейін ол күтілуде. таңдалған штаммдардың бірі жоңышқаның аурулары мен зиянкестеріне қарсы биологиялық өнім ретінде пайдаланылатынын. Зерттеу нәтижелері бойынша мақалалар халықаралық ғылыми дәйексөз жүйесі бойынша индекстелген рецензияланатын ғылыми журналдарда жарияланады.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) : Показано, что штаммы B. thuringiensis (BtHp-01, BtLp-02, BtAp-03) и PB-3-1 снижают пораженность растений Alternaria alternata на 26,7% -33,3%. Пораженность растений Fusarium oxysporum снижается на 23,4%- 33,4%, а Fusarium solani на 23,3%- 30%. Штамм BtHp-01 при концентрации раствора культуральной жидкости 1:5 эффективен против фитономуса люцерны. Смертность личинок Phytonomus variabillis 1-2 возраста составила 75,3±3,8% на 2-е сутки после обработки.

Efficiency (in Kazakh) : B. thuringiensis (BtHp-01, BtLp-02, BtAp-03) және PB-3-1 штамдарының дақылдық сұйықтығымен өңдеу арқылы өсімдіктердің Alternaria alternata-мен зақымдануын 26,7-33,3%-ға төмендететіні анықталды. Өсімдіктердің Fusarium oxysporum-мен 23,4%-33,4%-ға және Fusarium solani саңырауқұлақтарымен зақымдануы 23,3% - 30%-ға төмендеді.

Field of application (in Russian) : Естественные науки

Field of application (in Kazakh) : Жаратылыстану ғылымдары