The object of research, development or design (in Russian) : Проспективное исследование и сравнительный анализ 3 групп детей: 1-я группа - дети, родившиеся после использования ВРТ; 2-я группа – дети, родившиеся от спонтанной беременности женщин с преморбидным фоном; 3-я группа – дети, зачатые естественным путем от матерей без отягощенного акушерского анамнеза

The object of research, development or design (in Kazakh) : Балалардың 3 тобын перспективалық зерттеу жəне салыстырмалы талдау: 1 – топ – КРТ қолданғаннан кейін туылған 200 бала; 2 – топ – преморбидті фоны бар әйелдердің стихиялық жүктілігінен туған 100 бала; 3 – топ – ауыр акушерлік тарихы жоқ аналардан табиғи түрде туылған 100 бала

Aim of work (in Russian) : Изучение особенностей психофизического развития и структуры заболеваемости детей, родившихся в результате индуцированной беременности, и выявление связи с состоянием здоровья и уровнем социального статуса матерей с последующей разработкой прогностической модели и общих принципов ведения детей, родившихся в результате использования ВРТ

Aim of work (in Kazakh) : Индукцияланған жүктілік нəтижесінде туған балалардың психофизикалық дамуы мен сырқаттанушылық құрылымының ерекшеліктерін зерттеу жəне кейіннен КРТ пайдалану нəтижесінде туған балаларды жүргізудің болжамдық моделін жəне жалпы қағидаттарын əзірлей отырып, аналардың денсаулық жағдайы мен əлеуметтік күйі деңгейімен байланысты анықтау

Методы исследования (на русском) : 1. Ретроспективное исследование медицинских карт матерей и медицинских карт детей раннего возраста и детей, родившихся от одноплодной и многоплодной беременности после применения ВРТ для определения потенциальных факторов, влияющих на развитие этих детей и их состояние здоровья. 2. Исследование иммунологических параметров 200 детей, родившихся после применения различных методов оплодотворения ооцитов в программах ЭКО (классическое ЭКО или ИКСИ) и 200 детей, зачатых спонтанно. 3. Лабораторно-инструментальное исследование эндокринного статуса детей (уровень ТТГ, свТ4, свТ3, инсулина, ИФР-1, СТГ; глюкозы, калий, натрий), рожденных с применением ВРТ и зачатых спонтанно. 4. Исследование гемограммы 5. Измерение уровня психосоциальных проблем у обследуемых детей путем анкетирования матерей с использованием опросника Strenthts and Di culties Questionnaire (CDQ), в том числе в группе детей, родившихся с применением ВРТ. 6. Изучение психологического статуса матерей путем применения опросника Шкала тревожности и депрессии и его влияния на психосоматическое состояние ребенка путем выявления корреляционных кривых. 7. Психодиагностика матерей всех групп на предмет выявления типов воспитания и др. с применением стандартизированной разработанной формы собеседования

Методы исследования (на казахском) : 1. Аналардың 1000 медициналық картасын жəне ерте жастағы балалардың медициналық карталарын ретроспективті зерттеу жəне КРТ қолдану үшін бір ұрықты жəне көп ұрықты жүктіліктен туған балалар осы балалардың дамуына жəне олардың денсаулық жағдайына əсер ететін ықтимал факторларды анықтау. 2. Иммунологиялық маркерлерді зерттеу, Иммунологиялық параметрлерді зерттеу: ЭКҰ бағдарламаларында (классикалық ЭКҰ немесе ИКСИ) ооциттерді ұрықтандырудың əртүрлі əдістерін қолданғаннан кейін туған 200 балалар жəне кенеттен туған 200 бала. 3. КРТ қолдану арқылы жəне кенеттен туған балалардың эндокриндік статусын зертханалық-аспаптық зерттеу (ТТГ, свТ4, свТ3, инсулин, ИФР-1, СТГ; глюкоза, калий, натрий деңгейі). 4. Гемограмманы зерттеу 5. Strenthts and Di culties Questionnaire (CDQ) сауалнамасын пайдалана отырып, оның ішінде КРТ қолдана отырып туған балалар тобында аналарға сауалнама жүргізу арқылы зерттелетін балалардағы психоəлеуметтік проблемалар деңгейін өлшеу. 6. Анкетаны қолдану арқылы аналардың психологиялық жағдайын зерттеу мазасыздық пен депрессия шкаласы жəне корреляциялық қисықтарды анықтау арқылы баланың психосоматикалық жағдайына əсері. 7. Сұхбаттың стандартталған дамыған нысанын қолдана отырып, барлық топтағы аналардың тəрбие түрлерін жəне т.б. анықтаудағы психодиагностика

Obtained results and novelty (in Russian) : В структуре патологий матерей, родивших в результате ВРТ, были: применение гормонов во время беременности (100%), кесарево сечение (79%), непроходимость маточных труб (26%), внематочные беременности (17%), медицинские аборты (17%), спаечный процесс органов малого таза (18%). В структуре заболеваемости детей, рожденных в результате ВРТ, доминировали острые болезни органов дыхания (82%). Проспективный анализ показал, что 59% детей основной группы практически здоровы, что на 20% выше, чем в контрольной группе, хроническими болезнями страдали 4,6% и 6% детей в основной и контрольной группах соответственно. Задержка психического развития выше в контрольной группе (6%) в сравнении с 2,1% основной группы. Показатели B-лимфоцитов (CD3-CD19+), T-хелперов (CD4+CD8) и иммунорегуляторного индекса оказались выше, а уровни IgM, IgA и IgG значимо ниже в основной группе. Уровень Т3 гормона был выше в основной группе, но показатели медиан укладывались в референсные значения. Выявлено преобладание «крупных» детей в основной группе. Выявлена взаимосвязь между психоэмоциональным состоянием мамы и здоровьем ребенка, оценены психосоциальная адаптация и особенности психосоматического статуса детей, рожденных в результате ВРТ, а также определены риски роста заболеваемости детей в зависимости от психосоциального статуса матерей и иммунного статуса детей. Впервые в РК разработаны прогностические модели, тактика ведения, рекомендации по динамическому наблюдению детей, зачатых при помощи ВРТ.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Көмекші репродуктивті технологиялар (КРТ) нәтижесінде босанған аналардың патологиясының құрылымында: жүктілік кезінде гормондарды қолдану (100%), кесарь тілігі (79%), түтіктердің бітелуі (26%), жатырдан тыс жүктілік (17%), медициналық түсік түсіру (17%), жамбас адгезиясы (18%). КРТ нәтижесінде туылған балалар ауруларында тыныс алу жүйесінің жіті аурулары басым болды (82%). Проспективті талдау көрсеткендей негізгі топтағы балалардың 59% іс жүзінде сау, бұл бақылау тобына қарағанда 20% жоғары, сәйкесінше негізгі және бақылау топтарындағы балалардың 4,6% және 6% созылмалы ауруға шалдыққан. Психикалық дамудың кешігуі негізгі топта 2,1% бақылау тобынмен (6%) салыстырғанда жоғары. Бақылау тобында В лимфоциттердің CD3-cd19+, T хелперлердің CD4+CD8 және иммунорегуляторлық индекстің көрсеткіштері жоғары, ал негізгі топта IgM, IgA және IgG деңгейлері айтарлықтай төмен болды. Т3 гормонының деңгейі негізгі топта жоғары болды, бірақ медианалық көрсеткіштер анықтамалық мәндермен сәйкес болды. Негізгі топта "ірі" балалардың басым болуы анықталды. Ананың психоэмоционалды жағдайы мен баланың денсаулығы арасындағы байланыс анықталды, КРТ нәтижесінде туылған балалардың психосоматикалық жағдайы мен әлеуметтік бейімделу ерекшеліктері бағаланды, сондай-ақ аналардың психоәлеуметтік жағдайымен балалардың иммундық жағдайына байланысты балалар ауруының өсу қаупі анықталды. ҚР-да алғаш рет болжамды модельдер, КРТ көмегімен дүниеге келген балаларды динамикалық бақылау бойынша ұсыныстар әзірленді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Разработаны прогностическая модель по рискам патологии детей на основании данных изучения и анализа особенностей течения перинатального периода, рисков развития врожденных пороков, распространённости патологии нервной системы, состояния иммунитета у детей, зачатых с помощью ВРТ. Разработаны методические рекомендации для практического здравоохранения по динамическому наблюдению за детьми, рожденными в результате ВРТ, что позволит предупредить возможные отдаленные последствия ВРТ. Разработан алгоритм ведения детей, зачатых с помощью ВРТ, для медицинских организаций первичной медико-санитарной помощи для обеспечения мер, направленных на постоянное наблюдение за состоянием матерей, прошедших процедуры ВРТ, и детей, рожденных с помощью ВРТ, с целью своевременной коррекции изменений. Учитывая уже достаточно большое количество детей, рожденных с помощью ВРТ, ежегодное выделение 7000 квот, результаты исследования могут быть в дальнейшем использованы в расчетах бремени системы здравоохранения среди детского населения. Практическое внедрение разработанных методов прогнозирования патологических состояний у детей, зачатых с помощью ВРТ, а также внедрение алгоритма ведения таких пациентов поможет своевременно провести профилактику патологических состояний. Своевременное вмешательство и проведение лечебных и реабилитационных мероприятий позволит снизить индивидуальные, общественные и экономические издержки, связанные с лечением патологических состояний у детей, зачатых с помощью ВРТ.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Перинаталдық кезең ерекшеліктерін, туа біткен ақаулардың даму қаупін, жүйке жүйесінің патологиясының таралуын, КРТ көмегімен туылған балалардағы иммунитеттің жай-күйін зерттеу және талдау деректері негізінде балалар патологиясының тәуекелдері бойынша болжамды модель жасалды. КРТ нәтижесінде туылған балаларды динамикалық бақылау бойынша практикалық денсаулық сақтау жүйесіне әдістемелік нұсқаулар әзірленді, бұл КРТ-ның мүмкін болатын шалғай салдарының алдын алуға мүмкіндік береді. КРТ рәсімінен өткен аналардың және КРТ көмегімен туылған балалардың жағдайын тұрақты бақылауға бағытталған шараларды қамтамасыз ету үшін және өзгерістерін уақтылы түзету мақсатында алғашқы медициналық-санитарлық көмек ұйымдары үшін осындай балаларды жүргізу алгоритмі әзірленді. КРТ-мен туылған балалардың жеткілікті санын, жыл сайынғы 7000 квота бөлінуін ескере отырып, зерттеу нәтижелері болашақта балалар арасындағы денсаулық сақтау жүйесіне ауыртпалығын есептеуде қолданыла алады. КРТ көмегімен туылған балалардағы патологиялық жағдайларды болжаудың әзірленген әдістерін практикаға енгізу, сондай-ақ мұндай пациенттерді басқару алгоритмін енгізу патологиялық жағдайлардың алдын-алуды уақтылы жүргізуге көмектеседі.

Level of implementation (in Russian) : На два авторских права получены 6 актов внедрения. Планируется внедрение методических рекомендаций в медицинских организациях регионов Республики Казахстан

Level of implementation (in Kazakh) : Екі авторлық құқыққа 6 енгізу актісі алынды. Қазақстан Республикасы өңірлерінің медициналық ұйымдарында әдістемелік ұсынымдарды енгізу жоспарлануда.

Efficiency (in Russian) : По результатам исследований опубликовано 9 научных публикаций, в том числе 3 статьи в международных рецензируемых журналах, индексируемых в базе SCOPUS; одна статья, в журнале, рекомендованном в ККСОН МОН РК; 1 методические рекомендации; 2 авторских права; 6 актов внедрения. Две научные статьи приняты в рецензируемые журналы, индексируемые в базе SCOPUS и 2 тезиса поданы в печать. Совместная работа репродуктологов, акушер-гинекологов и педиатров, направленная на выделение групп риска по развитию патологических состояний, своевременную диагностику и лечение детей, зачатых с помощью ВРТ, позволит улучшить исходы для здоровья этих детей и преодолеть препятствия для использования парами процедур ВРТ, получения долгожданной беременности и рождения здорового ребенка. Это необходимо для здорового и полного интегрирования этих детей в социум, в том числе успешного профессионального развития в будущем.

Efficiency (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелері бойынша 9 ғылыми басылым жарияланды, оның ішінде 3 SCOPUS-та индекстелетін халықаралық рецензияланатын журналда, 1-мақала рецензияланатын ҚР БҒМ БҒСБК-да ұсынылған журналда, 1 әдістемелік нұсқау, 2 авторлық құқық, 5 енгізу актісі. SCOPUS-та индекстелген рецензияланған журналдарға жариялау үшін екі ғылыми мақала мақұлданды және 2 тезис баспаға шығарылды. Репродуктологтардың, акушер-гинекологтардың және педиатрлардың бірлескен жұмысы КРТ-мен туылған балалардың патологиялық жағдайларының даму қаупін бөліп көрсетуге, уақтылы диагностикалауға және емдеуге бағытталған, олардың денсаулығының нәтижелерін жақсартуға және КРТ-процедураларды қолдану, көптен күткен жүктілікті алу және дені сау бала туу үшін кедергілерді жеңуге мүмкіндік береді. Бұл балаларды қоғамға сау және толық интеграциялау, соның ішінде болашақта кәсіби даму үшін қажет.

Field of application (in Russian) : Педиатрия, неонатология, акушерство и гинекология, репродуктология. Использование научно-технической продукции осуществляется: педиатрами, репродуктологами, клиническими психологами

Field of application (in Kazakh) : Педиатрия, неонатология, Акушерлік және гинекология, репродуктология. Ғылыми-техникалық өнімді пайдалануды педиатрлар, репродуктологтар, клиникалық психологтар жүзеге асырады.