Inventory number IRN Number of state registration
0224РК00786 AP13268874-OT-24 0122РК00099
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Заключительный Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 1
International publications: 1 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Number of books Appendicies Sources
1 2 47
Total number of pages Patents Illustrations
46 0 0
Amount of funding Code of the program Table
7952565 AP13268874 0
Name of work
Казахская кочевая элита в социальных трансформационных процессах XIX - начало XX вв.
Report title
Type of work Source of funding The product offerred for implementation
Fundamental Методическая документация
Report authors
Тулешова Улжан Жангелдыновна
0
0
0
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Некоммерческое акционерное общество "Казахский национальный университет имени аль-Фараби"
Abbreviated name of the service recipient НАО "КазНУ им. аль-Фараби"
Abstract

Объектом исследования является новые социальные группы в казахском кочевом обществе (казахские дворяне, почетные граждане, интеллектуалы), формировавшиеся в процессе общественной трансформации Казахской Степи в конце XIX – начала XX вв.

Зерттеу нысаны – XIX ғасырдың соңы – XX ғасырдың басындағы қазақ даласының әлеуметтік қайта құрылу процесінде қалыптасқан қазақ көшпелі қоғамындағы жаңа әлеуметтік топтар.

Цель проекта: Изучить процесс встраивания казахской кочевой элиты в новую систему управления, внедренную Российской империей в Казахской степи в XIX – начало ХХ вв., социальной трансформации казахского традиционного общества, изменения статуса кочевой элиты (султанов, биев, старшин) и формирования новых социальных групп (потомственное и личное дворянство, почетное гражданство, чиновники, интеллигенция).

Жобаның мақсаты: ХІХ – ХХ ғасырдың басында Ресей империясының қазақ даласына енгізген жаңа басқару жүйесіне қазақ көшпелі элитасының ену үдерісін, қазақтың дәстүрлі қоғамының әлеуметтік трансформациясын, көшпелі элитаның мәртебесінің өзгеруін зерттеу (сұлтандар, билер, старшындар) және жаңа әлеуметтік топтардың (қазақ дворяндары, құрметті азамат, шенеунік, зиялы қауым) қалыптасуы.

Методы и методология исследования. Методология исследования заявленного проекта помимо традиционных методов исторических исследований включила и методики новой имперской истории, социальной истории, теории элит. В основе исследования были использованы принципы сетевого анализа. Сетевой анализ позволил анализировать объект с междисциплинарной точки зрения и лучше понять сущность процессов, оценивая их в том числе и количественно.

Көрсетілген жобаның зерттеу әдіснамасы тарихи зерттеудің дәстүрлі әдістерінен басқа жаңа империялық тарих, әлеуметтік тарих, элиталық теория әдістерін де қамтыды. Зерттеу желілік талдау принциптеріне негізделінген. Желілік талдау объектіні пәнаралық тұрғыдан талдауға және процестердің мәнін жақсырақ түсінуге, соның ішінде оларды сандық бағалауға мүмкіндік береді.

Результаты работы и их новизна. - был выявлен процесс социальной трансформации казахской кочевой элиты в контексте политических, социальных и образовательных колониальных мероприятий Российской империи в Казахской степи; - изучены проблемы социальной мобильности и формирования групповых идентичностей в казахском обществе, фокисуруя внимание на влияние имперского образования в этих процессах. - составлена сводная таблица по казахам-студентам Томска, Казани, Санкт-Петербурга и Москвы, где указаны их социальная принадлежность, учебные заведения, где в основном получали образования казахская молодежь, финансирование их виды стипендий для казахских детей и другая информация по социальной истории казахов в имперский период. (Таблица была представлена в монографии, опубликованной в рамках данного проекта. Монография в документах. “Казахи-студенты Томска, Казани, Санкт-Петербурга, и Москвы: конец XIX – начала ХХ вв. Отв. ред. Тулешова У.Ж.. – Алматы: Қазақ университеті, 2024. – 456 с.”). - введен в отечественную историческую науку новый круг исторических источников (подготовлена монография в документах).

Жұмыстың нәтижелері және олардың жаңалығы. - Ресей империясының қазақ даласындағы саяси-әлеуметтік және оқу-ағарту отаршылдық қызметі аясында қазақ көшпелі элитасының әлеуметтік қайта құрылу процесі анықталды; - қазақ қоғамындағы әлеуметтік мобильділік пен топтық бірегейліктердің қалыптасуы мәселелері зерттеліп, осы процестерге империялық білім берудің ықпалына баса назар аударылды. - Томск, Қазан, Санкт-Петербург және Мәскеу қалаларындағы қазақ студенттері бойынша кесте жасалынды, онда олардың әлеуметтік жағдайы, тегі, қазақ жастары негізінен білім алған оқу орындары, олардың қазақ жастарына арналған шәкіртақы түрлерін қаржыландыру, империялық кезеңдегі қазақтардың әлеуметтік тарихы және басқа да мәліметтер көрсетіледі (Кесте жоба аясында жарияланған құжаттық монографияда ұсынылған. Монография в документах. “Казахи-студенты Томска, Казани, САнкт-Петербурга, и Москвы: конец XIX – начала ХХ вв. Отв. ред. Тулешова У.Ж.. – Алматы: Қазақ университеті, 2024. – 456 с.”). - отандық тарих ғылымына тарихи дереккөздердің жаңа топтамасы енгізілді (құжаттық монография дайындалды).

нет

жоқ

За 2022-2024 гг. опубликованы 3 научных работ, в том числе 1 монография в документах; также раздел в монографии зарубежного издательства, имеющего высокий импакт-фактор, и в журналах КОКСНВО МНВО РК: 2; были подготовлены и приняты статьи в рецензируемых научных журналах, входящих в базу Скопус процентилем не менее 50: 2 статьи.

2022-2024 жылдарға арналған 3 ғылыми жұмыс жарияланды, оның ішінде 1 құжаттық монография; сонымен қатар импакт-факторы жоғары шетелдік баспаның монографиясындағы бөлім және ҚР ҒЖБ ҒЖБССҚК журналдарында: 2 жарияланым; Scopus деректер базасына енгізілген, кемінде 50 процентилі бар рецензияланатын ғылыми журналдарда мақалалар: 2 мақала дайындалды және қабылданды.

В современной мировой и отечественной исторической науке нет аналогов данному исследованию. Результаты, полученные в результате исследования войдут в учебники по новой истории Казахстана, по истории элитологии казахского государства.

Қазіргі әлемдік және отандық тарих ғылымында бұл зерттеудің баламасы жоқ. Зерттеу нәтижесінде алынған нәтижелер Қазақстанның жаңа тарихы, Қазақ мемлекетінің элитология тарихы бойынша оқулықтарға енгізіледі.

новые знания, полученные в результате исследований по социальной истории и истории элит Казахской степи XIX –ХХ вв. позволят использовать исторический опыт для развития социальной системы и совершенствования политической, образовательной, профессиональной элит в современном Казахстане.

ХІХ-ХХ ғасырлардағы қазақ даласының элиталарының тарихы мен қоғамдық тарихты зерттеу нәтижесінде жаңа білім алынды. Қазіргі Қазақстандағы қоғамдық жүйені дамыту және саяси, білім беру, кәсіби элитаны жетілдіру үшін тарихи тәжірибені пайдалануға мүмкіндік береді.

UDC indices
94(574) "18/19"
International classifier codes
03.20.00;
Readiness of the development for implementation
Key words in Russian
Социальная история Казахстана в 19в.; империология; казахская кочевая элита; казахское дворянство; казахские интеллектуалы; казахская элита XIX–начало XXвв.;
Key words in Kazakh
19 ғ. Қазақстанның әлеуметтік тарихы; империология; көшпелі қазақ элитасы; қазақ дворяндығы; қазақ интелелктуалдары; XIX-XX ғғ. басындағы Қазақ элитасы;
Head of the organization Айтжанова Жамила Нурматовна Доктор экономических наук / профессор
Head of work Тулешова Улжан Жангелдыновна PhD / PhD
Native executive in charge