The object of research, development or design (in Russian) : Исследование массива горных пород подземного рудника Хромтауского месторождения

The object of research, development or design (in Kazakh) : Хромтау кен орнының жерасты кенішінің тау жыныстары массивін зерттеу

Aim of work (in Russian) : Целью работы является прогноз напряженно-деформированного состояния (НДС) в массиве горных пород в границах влияния очистных работ на гор. -480 м при использовании системы разработки, также сделать расчет несущей способности видов крепи применяемых на шахте Хромтауского месторождения.

Aim of work (in Kazakh) : Жұмыстың мақсаты игеру жүйесін пайдалану кезінде тау-кен -480 м-ге тазарту жұмыстарының әсер ету шекарасындағы тау жыныстары массивіндегі кернеулі-деформацияланған жай-күйді (ҚҚС) болжау, сондай-ақ Хромтау кен орнының шахтасында қолданылатын бекітпе түрлерінің көтергіш қабілетінің есебін жасау болып табылады.

Методы исследования (на русском) : Численное моделирование напряженно-деформационного состояния массива горных пород, применяемых на шахте, был выполнен в программе RS2 в двумерной постановке. Cocтoяния пopoднoгo мaccивa и физикo-мeхaничecкие cвoйcтва гopных пopoд определялись пo CНиП-у II-94-80 в зaвиcимocти oт кaтeгopий уcтoйчивocти пopoд.

Методы исследования (на казахском) : Шахтада Қолданылатын тау жыныстары массивінің кернеу-деформациялық күйін сандық модельдеу RS2 бағдарламасында екі өлшемді өндірісте орындалды. Тау жыныстарының жай-күйі және тау жыныстарының физикалық-механикалық қасиеттері тау жыныстарының тұрақтылық санаттарына байланысты II-94-80 ҚНжЕ бойынша анықталды.

Obtained results and novelty (in Russian) : - сделан анализ горно-геологических и горнотехнических условий разработки шахты ДНК; -проанализирован методик определения напряженно-деформационного состояния; выполнен численный анализ напряженно-деформационного состояния массива горных пород гор. - 480 м шахты «ДНК»; - выполнена прогнозная оценка НДС массива, основанная на применении эффективных численных методов и позволяющая повысить надежность прогноза «горно-геомеханической» обстановки на выемочном участке.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : - Хромтау кенорны шахтасын игерудің тау-кен-геологиялық және тау-кен техникалық жағдайларын талдау жасалды; - кернеу-деформациялық жағдайды анықтау әдістемелерін талдау жасалды; - тау жыныстары массивінің кернеулі-деформациялық күйін сандық талдаңды. - 480 М"ДНҚ" шахтасы; -тиімді сандық әдістерді қолдануға негізделген және қазу учаскесіндегі "тау-кен-геомеханикалық" жағдай болжамының сенімділігін арттыруға мүмкіндік беретін массивтің ҚҚС болжамды бағасы талданды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Были сравнительно изучены и рассчитаны технико-экономические показатели материальных затрат на металлическую и комбинационную (анкерные металлические сетки + набрызгбетон) крепи, представленных для закрепления выработки. Если разобрать сравнительные исследования с экономической точки зрения, то в случае применения металлической арочной крепи к выработке длиной 720 м, затраты на крепление составит 11 560 000 тенге. В ходе исследований было установлено, что затраты на материалы крепи, расходуемые при применении комбинационной крепи, при равных условиях со всех сторон, составят 6 879 690 тенге. При сравнении результатов экономического сопоставления, установлено, что при применении комбинационной крепи для крепления выработки затраты на материалы будут снижены в 1,7 раза. То есть, в ходе исследований установлено, что с применением метода крепления усовершенствованной комбинационной крепью к выработке в 720 м можно сэкономить на Зпaйдa = 4 680 310 тенге.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Өндірісті бекіту үшін ұсынылған металл және комбинациялық (анкерлік металл торлар + бүріккіш бетон) бекітпелерге арналған материалдық шығындардың техникалық-экономикалық көрсеткіштері салыстырмалы түрде зерттелді және есептелді. Егер экономикалық тұрғыдан салыстырмалы зерттеулерді талдайтын болсақ, онда ұзындығы 720 м қазбаға металл Арка бекіткішін қолданған жағдайда бекітуге арналған шығындар 11 560 000 теңгені құрайды. Зерттеу барысында комбинациялық бекіткішті қолдану кезінде жұмсалатын бекіткіш материалдарына жұмсалатын шығындар барлық жағынан тең жағдайда 6 879 690 теңгені құрайтыны анықталды. Экономикалық салыстыру нәтижелерін салыстыру кезінде өндірісті бекітуге арналған комбинациялық бекіткішті қолдану кезінде материалдарға жұмсалатын шығындар 1,7 есеге төмендетілетіні анықталды. Яғни, зерттеу барысында 720 м қазбаға жетілдірілген комбинациялық бекітпемен бекіту әдісін қолдана отырып, Зпайдқа = 4 680 310 теңге үнемдеуге болатындығы анықталды.

Level of implementation (in Russian) : По результатам исследовательской работы будет получен Акт внедрения в производственный и в учебный процесс.

Level of implementation (in Kazakh) : Зерттеу жұмысының нәтижелері бойынша өндірістік және оқу процесіне енгізу актісі алынатын болады.

Efficiency (in Russian) : В ходе исследований будет установлена скорость прохождения выработки при применении предлагаемой усовершенствованной комбинационной крепи выше 1,6 раз, чем при использовании металлической крепи.

Efficiency (in Kazakh) : Зерттеу барысында ұсынылған жетілдірілген комбинациялық бекіткішті қолдану кезінде металл бекіткішті қолданумен салыстырғанда 1,6 еседен жоғары қазбаның өту жылдамдығы белгіленеді.

Field of application (in Russian) : Результаты научных исследований, полученные в научной работе, будут применяться в учебном процессе по дисциплинам специальностей бакалавриата 6В07202 и магистратуры 7М07203 "Горное дело" и ТОО «Восход Ориэль».

Field of application (in Kazakh) : Ғылыми жұмыста алынған ғылыми зерттеулердің нәтижелері 6В07202 бакалавриат және 7М07203 магистратура "Тау-кен ісі"мамандықтарының пәндері бойынша оқу процесіне және ТОО «Восход Ориел» компаниясында қолданылады.