The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования является процесс подготовки специальных педагогов в вузе.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны университетте арнайы педагогтарды даярлау процесі болып табылады.

Aim of work (in Russian) : Цель программы - В соответствии с современными тенденциями развития инклюзивного образования в Республике Казахстан разработать направления, содержание, методы, технологии и учебно-методическое обеспечение модернизизированного процесса подготовки специальных педагогов в вузе с переориентиром их на будущую работу в инклюзивных организациях.

Aim of work (in Kazakh) : Бағдарламаның мақсаты-Қазақстан Республикасында инклюзивті білім беруді дамытудың қазіргі заманғы үрдістеріне сәйкес ЖОО-да арнайы педагогтарды даярлаудың жаңартылған процесінің бағыттарын, мазмұнын, әдістерін, технологияларын және оларды инклюзивті ұйымдардағы болашақ жұмысқа қайта бағдарлай отырып, оқу-әдістемелік қамтамасыздандыруды әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : Изучение содержания понятия «инклюзивно ориентированная подготовка специального педагога», анализ зарубежной и отечественной теории и практики по проблеме подготовки специальных педагогов к работе условиях общего, инклюзивного, образования с детьми с ООП; анализ международных и казахстанских нормативно-правовых документов в области образования людей с ООП для выявления актуальных требований общества к педагогическому образованию специалистов психолого-педагогической поддержки и сопровождения; ретроспективный анализ системы подготовки специальных педагогов на разных этапах социального развития; анализ ОП, реализуемых казахстанскими вузами по специальной педагогике по разным направлениям; анализ современного состояния потребностей дошкольных и школьных организаций в специальных педагогах и требований к их профессиональным компетенциям; анализ текущего состояния готовности специальных педагогов к работе в условиях инклюзивного образования; анкетирование и интервьюирование руководителей и педагогов организаций дошкольного и среднего образования, студентов, выпускников и преподавателей вузов; формирующий и контрольный эксперимент с целью проверки эффективности направления, содержание, методы, технологии и учебно-методическое обеспечение модернизизированного процесса подготовки специальных педагогов в вузе и выработки предложений и рекомендаций по инклюзивно ориентированной подготовке специальных педагогов; количественная и качественная обработка полученных результатов.

Методы исследования (на казахском) : «Арнайы педагогты инклюзивті бағдарланған даярлау» ұғымының мазмұнын зерделеу, ЕББҚ бар балалармен жалпы, инклюзивті білім беру жағдайында жұмысқа арнайы педагогтарды даярлау проблемасы бойынша озық шетелдік және отандық теория мен практиканы талдау; психологиялық-педагогикалық қолдау және сүйемелдеу мамандарының педагогикалық біліміне қоғамның өзекті талаптарын анықтау үшін ЕББҚ бар адамдарға білім беру саласындағы халықаралық және қазақстандық нормативтік-құқықтық құжаттарды талдау; дайындық процесінің әлеуметтік тапсырыспен байланысын анықтау үшін әлеуметтік дамудың әртүрлі кезеңдеріндегі арнайы педагогтарды даярлау жүйесін ретроспективті талдау; қазақстандық жоо-лар түрлі бағыттар бойынша арнайы педагогика БББ талдау; мектепке дейінгі және мектеп ұйымдарының арнайы педагогтарға қажеттіліктерінің қазіргі жай-күйін және олардың кәсіби құзыреттеріне қойылатын талаптарды талдау; инклюзивті білім беру жағдайында жұмысқа арнайы педагогтардың дайындығының ағымдағы жай-күйін талдау; мектепке дейінгі және мектеп ұйымдарының басшылары мен педагогтеріне сауалнама жүргізу және жоғары оқу орындарының студенттері, түлектері мен оқытушылары; жоо-да арнайы педагогтарды даярлаудың жаңғыртылған процесін бағыттаудың тиімділігін, мазмұнын, әдістерін, технологияларын және оқу-әдістемелік қамтамасыз етуді тексеру, арнайы педагогтарды инклюзивті бағдарланған даярлау бойынша ұсыныстар әзірлеу мақсатында қалыптастырушы және бақылау эксперименті; алынған нәтижелерді сандық және сапалық өңдеу.

Obtained results and novelty (in Russian) : Изучено состояние обеспеченности инклюзивных дошкольных и школьных организаций специальными педагогами; проведено интервью администрации и педагогов инклюзивных организаций; опрошены студенты и выпускники ОП Специальная педагогика, преподавателей вузов, реализующих подготовку специальных педагогов; изучено состояние теории и практики подготовки специальных педагогов в дальнем зарубежье и СНГ; проанализированы казахстанские ОП Специальная педагогика; определены требования инклюзивных организаций к подготовке специальных педагогов; выявлено состояние инклюзивно ориентированной готовности специальных педагогов; представлен аналитический материал по определению содержания понятия «инклюзивно ориентированная подготовка»; разработана модель специалиста по специальной педагогике с описанием инклюзивно ориентированных компетенций; разработан Проект Карточки профессии Специальный педагог, к проф.стандарту Педагог; разработана ОП Специальная педагогика; изданы УМП по обеспечению модернизизированного процесса подготовки специальных педагогов; разработана теоретическая модель разработки содержания и технологии инклюзивно ориентированной подготовки специальных педагогов, реализована в виде курсов повышения квалификации ППС по реализации модели инклюзивно ориентированной подготовки специальных педагогов; распространены результаты работ среди потенциальных пользователей, сообщества ученых и широкой общественности на курсах повышения квалификации, вебинарах, круглом столе и др.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Инклюзивті мектепке дейінгі және мектеп ұйымдарының арнайы педагогтармен қамтамасыз етілу жай-күйі зерделенді; инклюзивті ұйымдардың әкімшілігі мен педагогтерімен сұхбат өткізілді; «Арнайы педагогика» БББ студенттері мен түлектеріне, арнайы педагогтарды даярлауды іске асыратын жоо оқытушыларына сауалнама ұйымдастырылды; алыс шетелде және ТМД-да арнайы педагогтарды даярлаудың теориясы мен практикасының жай-күйі зерделенді; қазақстандық «Арнайы педагогика» БББ талданды; инклюзивті ұйымдардың арнайы арнайы педагогтарды даярлаудың талаптары айқындалды; арнайы педагогтардың инклюзивті бағдарланған даярлығының жай-күйі анықталды; «инклюзивті бағдарланған даярлық» ұғымының мазмұнын айқындау бойынша талдамалық материал ұсынылды; инклюзивті бағдарланған құзыреттерді сипаттай отырып, арнайы педагогика бойынша маманның моделі әзірленді; «Педагог» кәсіби стандартына қосымша «Арнайы педагог» Мамандық карточкасы жобасы әзірленді; «Арнайы педагогика» БББ әзірленді; жоо-да арнайы педагогтарды даярлаудың жаңғыртылған процесін оқу-әдістемелік қамтамасыз ету жарияланды; арнайы педагогтарды инклюзивті бағдарланған даярлаудың мазмұны мен технологиясын әзірлеудің теориялық моделі әзірленді; арнайы педагогтарды инклюзивті бағдарланған даярлау моделін іске асыру бойынша жоо ПОҚ біліктілігін арттыру курстары түрінде іске асырылды; әлеуетті пайдаланушылар, ғалымдар қауымдастығы және қалың жұртшылық арасында жұмыстардың нәтижелері біліктілік курстары, вебинарлар, дөңгелек үстел, т.б. таратылды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Заключается в повышении привлекательности инклюзивного образования, более активному переходу детей с ОВ в инклюзивные детские сады и школы и, соответственно, снижению финансовой нагрузки на содержание специальных организаций образования с полным финансовым обеспечением пребывания детей с ОВ; полученные материалы существенно пополнили базу эмпирических данных по организации инклюзивно ориентированной подготовки специальных педагогов в вузах.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Инклюзивті білім берудің тартымдылығын арттыру, МШ балалардың инклюзивті балабақшалар мен мектептерге неғұрлым белсенді ауысуы және, тиісінше, МШ балалардың толық қаржылық қамтамасыз етілуімен арнайы білім беру ұйымдарын ұстауға қаржылық жүктемені азайту болып табылады; алынған материалдар арнайы педагогтарды инклюзивті бағдарланған даярлауды ұйымдастыру бойынша эмпирикалық деректер базасын айтарлықтай толықтырды. Жоо-лар. Объектінің дамуы туралы болжамды болжамдар. Ұлттық және әлемдік ғылым инклюзивті ұйымдарда мүмкіндігі шектеулі балаларды тиімді психологиялық-педагогикалық қолдауға жоо-да арнайы педагогтарды даярлау жөніндегі жаңа әзірлемелермен толықтырылады.

Level of implementation (in Russian) : Опубликовано 14 научных статей в журналах, из которых 2 – в научных изданиях в базе SCOPUS, 2 в рецензируемых зарубежных изданиях (РИНЦ) и 10 – в журналах, рекомендованных КОКСНВО МНВО РК; издано 2 коллективные монографии «Зарубежный опыт подготовки специалистов для работы с детьми с ограниченными возможностями» и «Подготовка специальных педагогов в Казахстане»; издано 2 учебных пособия «Специальный педагог в инклюзивном образовании» и «Специальная педагогическая поддержка детей с ОВ в инклюзивном образовании». Получено 4 свидетельства об авторском праве на интеллектуальную собственность; результаты исследования доложены на 5 научно-практических конференциях. Проведены 2 курса повышения квалификации ППС вузов, 7 вебинаров, республиканский круглый стол; подготовлены и отправлены на рассмотрение 3 статьи в журналы из базы Scopus.

Level of implementation (in Kazakh) : Журналдарда 14 ғылыми мақала жарияланды, оның 2-уі SCOPUS базасындағы ғылыми басылымдарда, 2-уі рецензияланатын шетелдік басылымдарда (РИНЦ) және 10-ы ҚР ҒЖБМ ҒЖБСҚК ұсынған журналдарда; 2 «Мүмкіндігі шектеулі балалармен жұмыс істеу үшін мамандар даярлаудың шетелдік тәжірибесі» және «Мүмкіндігі шектеулі балалармен жұмыс істеу үшін арнайы педагогтарды даярлау» ұжымдық монографиялары жарық көрді «Инклюзивті білім берудегі арнайы педагог» және «Инклюзивті білім берудегі ЕББҚ бар балаларды арнайы педагогикалық қолдау» атты 2 оқу құралы жарық көрді. Зияткерлік меншікке авторлық құқық туралы 4 куәлік алынды; зерттеу нәтижелері 5 ғылыми-практикалық конференцияда баяндалды. Жоо ПОҚ біліктілігін арттырудың 2 курсы, 7 вебинар, республикалық дөңгелек үстел өткізілді; Scopus базасынан журналдарға 3 мақала дайындалып, қарауға жіберілді.

Efficiency (in Russian) : Национальная и мировая наука пополнится новыми разработками по подготовке специальных педагогов в вузе к эффективной психолого-педагогической поддержке детей с ограниченными возможностями в инклюзивных организациях.

Efficiency (in Kazakh) : Ұлттық және әлемдік ғылым жоо-да мүмкіндігі шектеулі балаларды инклюзивті ұйымдарда тиімді психологиялық-педагогикалық қолдауға арнайы педагогтарды даярлау жөніндегі жаңа әзірлемелермен толықтырылады.

Field of application (in Russian) : Результаты исследования могут быть использованы вузами, реализующими подготовку специальных педагогов; институтами повышения квалификации; профессорско-преподавательским составом; студентами разных уровней обучения.

Field of application (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелерін арнайы педагогтарды даярлауды іске асыратын жоғары оқу орындары; біліктілікті арттыру институттары; профессорлық-оқытушылық құрам; оқытудың әртүрлі деңгейлеріндегі студенттер пайдалана алады.