The object of research, development or design (in Russian) : Объектами исследования являются тяжелые нефтяные остатки – гудроны нефти месторождения Каражанбас, Павлодарского нефтехимического завода и ТОО «Асфальтобетон 1», нефтебитуминозные породы месторождений Беке и Мунайлы Мола, модифицирующие добавки – отходы полиэтилена и резиновая крошка.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысандары – ауыр мұнай қалдықтары – Қаражанбас кен орны мұнайының, Павлодар мұнай-химия зауытының және «Асфальтбетон 1» ЖШС гудрондары, Беке және Мұнайлы Мола кен орындарының мұнайбитумды жыныстары, түрлендіргіш қоспалар –полиэтилен қалдықтары мен резина үгіндісі.

Aim of work (in Russian) : Целью работы является расширение производства битумов разработкой новых способов переработки отечественного нетрадиционного углеводородного сырья – тяжелых нефтей и нефтяных остатков, нефтебитуминозных пород, также окислением гудрона с добавкой модификаторов.

Aim of work (in Kazakh) : Жұмыстың мақсаты – отандық дәстүрлі емес көмірсутек шикізаты – ауыр мұнайлар мен мұнай қалдықтары, мұнайбитумды жыныстарды өңдеу, сондай-ақ түрлендіргіштерді қосып гудронды тотықтырудың жаңа тәсілдерін әзірлеу арқылы битум өндірісін кеңейту.

Методы исследования (на русском) : Методы исследования: стандартные методы, масс-спектрометрия ионно-циклотронного резонанса с преобразованием Фурье, элементный анализ, анализ группового состава.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу әдістері: стандартты әдістер, Фурье түрлендіретін ион-циклотронды резонансты масс-спектрометрия, элементтік талдау, топтық құрамды талдау.

Obtained results and novelty (in Russian) : Испытаны лабораторные установки по способам получения и извлечения битумов. Установлены оптимальные условия процесса ускоренного окисления тяжелых нефтяных остатков озоно-воздушной смесью. Определены оптимальные параметры процесса извлечения битумов из нефтебитуминозных пород в сверхкритической среде пропан-бутановой смеси и гексана. Определены оптимальные параметры ультразвука, концентрации растворов, рН среды, температура и время для извлечения битумов из нефтебитуминозных пород. Установлены оптимальные режимы процесса термокаталитического извлечения битумов из нефтебитуминозных пород. Установлены оптимальные условия процесса окисления тяжелых нефтяных остатков с добавкой отходов полимеров и резиновой крошки. Определены состав и свойства полученных и извлеченных битумов. Новизна работы заключается в том, что впервые установлены оптимальные условия процессов получения и извлечения битумов окислением гудронов озоно-воздушной смесью и добавкой модификаторов, воздействием ультразвука, СКФ-среды и катализатора на нефтебитуминозные породы Казахстана.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Битумдарды алу және бөліп алу тәсілдері бойынша зертханалық қондырғылар сыналды. Мұнайдың ауыр қалдықтарын озон-ауа қоспасымен жедел тотықтыру процесінің оңтайлы шарттары анықталды. Пропан-бутан қоспасының және гексанның аса кризистік ортасында мұнайбитумды жыныстардан битумдарды бөліп алу процесінің оңтайлы параметрлері анықталды. Мұнайбитумды жыныстардан битумдарды бөліп алу үшін ультрадыбыстың оңтайлы параметрлері, ертінділердің концентрациялары, ортаның рН, температура мен уақыты анықталды. Мұнайбитумды жыныстардан битумдарды термокатализдік бөліп алу процесінің оңтайлы режимдері анықталды. Мұнайдың ауыр қалдықтарына полимер қалдықтары мен резина үгіндісін қосып, тотықтыру процесінің оңтайлы шарттары анықталды. Алынған және бөлініп алынған битумдардың құрамы мен қасиеттері анықталды. Жұмыстың жаңалығы – гудрондарды озон-ауа қоспасымен және түрлендіргіш қосып тотықтыру, Қазақстанның мұнайбитумды жыныстарына ультрадыбыспен, СКФ ортада және термокатализдік әсер ету арқылы битум алу және бөліп алу процестерінің оңтайлы шарттары анықталды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основные конструктивные и технико-экономические показатели – степень извлечения битумов нефтебитуминозных пород при воздействии ультразвуком 96-98 %.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Негізгі конструктивті және техникалық-экономикалық көрсеткіштері – мұнайбитумды жыныстардан ультрадыбыспен әсер етіп, битумды бөліп алу дәрежесі 96-98 %.

Level of implementation (in Russian) : Результаты исследования не внедрены.

Level of implementation (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелері өндіріске енгізілмеген.

Efficiency (in Russian) : Степень извлечения битумов нефтебитуминозных пород при воздействии ультразвуком составляет 96-98 %.

Efficiency (in Kazakh) : Мұнайбитумды жыныстардан ультрадыбыстың әсерімен битумдарды бөліп алу дәрежесі 96-98 %.

Field of application (in Russian) : Область применения работы – производство битумов, нефтеперерабатывающая промышленность, дорожное строительство.

Field of application (in Kazakh) : Жұмыстың қолданылу саласы – битум өндіру, мұнай өңдеу өнеркәсібі, жол құрылысы.