Inventory number IRN Number of state registration
0324РК00072 AP23486380-KC-24 0124РК00750
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 2
International publications: 1 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 29157397 AP23486380
Name of work
Тюркские языки Казахстана в условиях духовной модернизации общества: от графики к эпическому тексту
Type of work Source of funding Report authors
Fundamental Шаймерденова Нурсулу Жамалбековна
5
0
2
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Некоммерческое акционерное общество "Казахский национальный университет имени аль-Фараби"
Abbreviated name of the service recipient НАО "КазНУ им. аль-Фараби"
Abstract

Тюркские языки, палеографика, графика, устная и письменная тюркская эпическая традиция.

Түркі тілдері, палеографика, графика, ауызша және жазбаша түркі эпикалық дәстүрі.

Изучив палеографику, графику, устную и письменную тюркскую эпическую традицию, выявить общность: возникновение и развитие тюркских языков; причины и виды письма, специфику устной кочевой и письменной эпической традиции от древних ее видов (пиктографии, эпиграфики, графических символов, рун и т. д.) и до устного и письменного эпоса тюркоязычных народов.

Палеографияны, графиканы, ауызша және жазбаша түркі эпикалық дәстүрін зерттей отырып, жалпылықты: түркі тілдерінің пайда болуы мен дамуы; жазудың себептері мен түрлері, ауызша көшпелі және жазбаша эпикалық дәстүрдің ежелгі түрлерінен (пиктография, эпиграфика, графикалық рәміздер, рундар және т.б.) және түркі тілдес халықтардың ауызша және жазбаша эпосына дейінгі ерекшеліктерін анықтау.

Историко-филологический анализ, компаративный анализ, контент анализ, формульный анализ.

Тарихи-филологиялық талдау, салыстырмалы талдау, контент-талдау, формулалық талдау.

Результаты 2024 года: 1) публикация 2-х статей в отечественных изданиях (сборники докладов); 2) публикация 1-ой статьи в зарубежном издании (сборник научных статей); 3) подготовка 1 статьи в отечественном издании, рекомендованном КОКНВО (черновик); 4) подготовлена аннотация и статья «Формульный стиль устной поэзии тюркоязычных народов» для публикации в рецензируемом научном издании, индексируемом в Social Science Citation Index, Arts and Humanities Citation Index и (или) Russian Science Citation Index базы Web of Science и (или) имеющем процентиль по CiteScore в базе Scopus не менее 35 (тридцати пяти); 5) разработан компендиум монографии «Эпоха и личность: языковая репрезентация творческих типов сказителей и казахстанских исследователей»; 6) проведен круглый стол «Системная типология языков: лингвистические концепции тюркологов и славистов»; 7) проведен научный семинар «Язык эпоса: методы, теории, научные школы»; 8) подготовлена научная картотека и произведена алфавитная структуризация творческих и научных персоналий современного тюркского эпосоведения; 9) проведена презентация достижений проекта в г. Актобе; 10) подготовлены выступления для участия в научной конференции в Москве; 11) подготовлены доклады для выступлений на научном семинаре в г. Екатеринбурге.

2024 жылдың нәтижелері: 1) отандық басылымдарда 2 мақала жариялау (баяндамалар жинағы); 2) шетелдік басылымда 1 мақала жариялау (ғылыми мақалалар жинағы); 3) ҒЖБССҚК ұсынған отандық басылымда 1 мақала дайындау (жоба); 4) "Түркітілдес халықтардың ауызша поэзиясының формулалық стилі" аннотациясы мен мақаласы Web of Science базасының Social Science Citation Index, Arts and Humanities Citation Index және (немесе) Russian Science Citation Index индекстелетін және (немесе) Scopus базасында Citescore бойынша кемінде 35 (отыз бес)процентилі бар рецензияланатын ғылыми басылымда жариялау үшін дайындалды; 5) "Дәуір және тұлға: дастаншылар мен қазақстандық зерттеушілердің шығармашылық типтерінің тілдік өкілдігі" монографиясының компендиумы әзірленді; 6) "Тілдердің жүйелік типологиясы: түркітанушылар мен славистердің лингвистикалық тұжырымдамалары" атты дөңгелек үстел өткізілді; 7) "Эпос тілі: әдістер, теориялар, ғылыми мектептер" атты ғылыми семинар өткізілді; 8 ) Ғылыми картотека дайындалды және қазіргі түркі эпостануының шығармашылық және ғылыми есімнамасының алфавиттік құрылымдалуы жүргізілді; 9) Ақтөбе қаласында жобаның жетістіктерінің таныстырылымы өткізілді; 10) Мәскеудегі ғылыми конференцияға қатысу үшін баяндамалар дайындалды; 11) Екатеринбург қаласындағы ғылыми семинарда сөз сөйлеу үшін баяндамалар дайындалды.

К числу конструктивных показателей проекта относятся следующие аспекты: а) разработка научной картотеки и алфавитной структуризации творческих и научных персоналий современного тюркского эпосоведения (в дальнейшем этот результат будет репрезентирован через пространство виртуального музея); б) привлечение внимания общественности к сохранению и развитию тюркских языков через проведение таких мероприятий, как международный круглый стол, научный семинар и презентация промежуточных результатов проекта.

Жобаның сындарлы көрсеткіштерінің қатарына мынадай аспектілер жатады: а) қазіргі түркі эпостанудың шығармашылық және ғылыми қызметкерлерінің ғылыми картотекасы мен алфавиттік құрылымын әзірлеу (бұдан әрі бұл нәтиже виртуалды мұражай кеңістігі арқылы ұсынылатын болады); б) халықаралық дөңгелек үстел, ғылыми семинар және жобаның аралық нәтижелерін таныстыру сияқты іс-шараларды өткізу арқылы түркі тілдерін сақтау мен дамытуға жұртшылықтың назарын аудару.

Публикация результатов исследования и материалов проекта в сборниках научных докладов в целях широкого распространения. Организация конференций и семинаров, посвященных вопросам развития тюркских языков и функционирования научных школ по эпосоведению и тюркологии в Казахстане для популяризации изучения культурных ценностей и обмена опытом.

Кеңінен тарату мақсатында ғылыми баяндамалар жинақтарында зерттеу нәтижелері мен жоба материалдарын жариялау. Мәдени құндылықтарды зерделеуді және тәжірибе алмасуды насихаттау үшін түркі тілдерін дамыту және Қазақстанда эпостану және түркология бойынша ғылыми мектептердің жұмыс істеуі мәселелеріне арналған конференциялар мен семинарлар ұйымдастыру.

Результаты проекта способствуют популяризации тюркского эпоса (казахского, в частности), а также развитию культурного и языкового разнообразия Казахстана в условиях современной духовной модернизации.

Жобаның нәтижелері түркі эпосын (атап айтқанда, қазақ) танымал етуге, сондай-ақ қазіргі рухани жаңғыру жағдайында Қазақстанның мәдени және тілдік әртүрлілігін дамытуға ықпал етеді.

Область применения проекта охватывает науку, образование, культуру и международное сотрудничество, что способствует как сохранению, так и развитию тюркских языков в условиях современной цифровой эпохи.

Жобаның қолданылу саласы ғылым, білім, мәдениет және халықаралық ынтымақтастықты қамтиды, бұл қазіргі цифрлық дәуір жағдайында түркі тілдерінің сақталуына да, дамуына да ықпал етеді.

UDC indices
811.512.1
International classifier codes
16.01.09;
Key words in Russian
тюркские языки; эпос; генезис; графика; традиция;
Key words in Kazakh
түркі тілдері; эпос; генезис; графика; дәстүр;
Head of the organization Айтжанова Жамила Нурматовна Доктор экономических наук / ассоциированный профессор (доцент)
Head of work Шаймерденова Нурсулу Жамалбековна Доктор филологических наук / профессор