The object of research, development or design (in Russian) : В данном исследовательском проекте предполагается разработка высокочувствительных сенсоров на основе гетероструктурных материалов ZnO/МОП, созданных методами электроспиннинга, гидротермального и SILAR. Планируется исследование физико-химических свойств тонких пленок и композитных структур, а также их чувствительности к токсичным газам.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Бұл ғылыми жоба электроспинингтік, гидротермиялық және SILAR әдістерімен жасалған ZnO/MOS гетероқұрылымдық материалдарына негізделген жоғары сезімтал сенсорларды әзірлеуді қамтиды. Жұқа қабықшалар мен композиттік құрылымдардың физика-химиялық қасиеттерін, сондай-ақ улы газдарға сезімталдығын зерттеу жоспарлануда.

Aim of work (in Russian) : Целью проекта является разработка высокочувствительных сенсоров с композитной структурой на основе МОП. За счет улучшения оптоэлектрических свойств гетероструктур будет увеличена чувствительность и время реакции на различные токсичные газы. Будут получены датчики, применимые в разных отрослях промышленности, а также в устройствах контроля качества воздуха в помещениях.

Aim of work (in Kazakh) : Бұл жобаның мақсаты - МОS негізіндегі композиттік құрылымы бар жоғары сезімтал сенсорларды жасау. Жұқа гетероструктуралық пленкалардың оптикалық-электрлік қасиеттерін жақсарту арқылы әртүрлі улы газдарға сезімталдық пен жауап беру уақыты артады. Әртүрлі салаларда, сондай-ақ ішкі және сыртқы ауа сапасын бақылау құрылғыларында қолданылатын сенсорлар алынады.

Методы исследования (на русском) : В данном проекте используются различные методы синтеза нанопленок на основе МОП. Основные методы синтеза: электроспиннинг и SILAR. Кроме того, для нанесения электродов используется метод PVD.

Методы исследования (на казахском) : Бұл жоба MOS негізіндегі нанофильмдерді синтездеу үшін әртүрлі әдістерді пайдаланады. Негізгі синтез әдістері: электроспининг және SILAR. Сонымен қатар, электродтарды жасау үшін PVD әдісі қолданылады.

Obtained results and novelty (in Russian) : В первый год реализации проекта были получены ZnO нановолокна с помощью метода электроспиннинга. Кроме того были получены изучены оптические, кристаллические, морфологические а также электрические свойства полученных нано пленок. В соответствии с календарным планом были проведены анализы на газочувствительность полученных датчиков на основе ZnO пленок. Исследования будут продолжены до улучшения времени отклика датчиков.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жобаның бірінші жылында ZnO наноталшықтары электроиіру әдісімен алынды. Сонымен қатар, алынған нано қабаттардың оптикалық, кристалдық, морфологиялық және электрлік қасиеттері зерттелді. Күнтізбелік кестеге сәйкес ZnO қабықшалары негізінде алынған датчиктердің газ сезімталдығына талдаулар жүргізілді. Зерттеулер датчиктердің сезімталдығын жақсартқанға дейін әрі қарай жалғасын табады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основные конструктивные и технико-экономические показатели: время синтеза электроспиннингом, напряжение подаваемое на электроспиннинг машине, расстояние от иголки до образца, вязкость раствора, шероховатость полученных поверхности, дешевизна метода синтеза по сравнению магнетронного напыления.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Негізгі конструктивтік және техникалық-экономикалық көрсеткіштер: электр иіру арқылы синтездеу уақыты, электр иіру машинасына берілетін кернеу, инеден үлгіге дейінгі қашықтық, ерітіндінің тұтқырлығы, алынған беттердің кедір-бұдырлығы, магнетронды шашыратумен салыстырғанда синтез әдісінің төмен құны.

Level of implementation (in Russian) : Не внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : Енгізілмеді

Efficiency (in Russian) : Проект имеет различные стороны эффективности. В частности синтез материала, используемые прекурсоры и способы его получения являются экономический эффективными.

Efficiency (in Kazakh) : Жобаның эффективтілік қырлары көп. Атап айтқанда: материалды синтездеу, оны алу жолдары арзан. Қолданылатын прекурсорлар бағасы жағынан тиімді.

Field of application (in Russian) : Область применения газовых сенсоров весьма разнообразна и охватывает множество отраслей. Газовые сенсоры найдут применение для контроля уровней различных газов в промышленных процессах, обеспечивая безопасность и оптимизацию производственных операций. В области охраны окружающей среды газовые сенсоры могут использоваться для контроля выбросов вредных веществ в атмосферу, воду и почву. В медицинских целях будут применяться в медицинских устройствах для диагностики и мониторинга заболеваний.

Field of application (in Kazakh) : Газ сенсорларын қолдану аясы өте алуан түрлі және көптеген салаларды қамтиды. Газ сенсорлары өндірістік процестердегі әртүрлі газдардың тұтынушыларын бақылауға, қауіпсіздікті қамтамасыз ету және өндірістік өнімді оңтайландыруға арналған қолданбаларда табылады. Экологиялық секторда олардың атмосфераға, суға және топыраққа зиянды заттар шығарындыларын бақылау және бақылау үшін мүмкіндік береді. Медициналық секторда газ датчиктерін ауруларды диагностикалау және бақылау үшін қолданылады.