The object of research, development or design (in Russian) : гамма-всплески

The object of research, development or design (in Kazakh) : гамма-жарқылдар

Aim of work (in Russian) : Проведение ранних измерений гамма-всплесков, которые позволят впервые идентифицировать механизмы излучения, происходящие во всплесках, что даст возможность понять физику релятивистской струи от образования до позднего послесвечения; создание каталога этих измерений, которые позволят пролить свет на разнообразие процессов в гамма-всплесках с помощью статистических и корреляционных исследований.

Aim of work (in Kazakh) : Релятивистік ағынның пайда болуынан бастап соңғы жарқылдан кейінгі кезеңінің физикасын түсінуге, жарқылда болып жатқан құбылыстардың сәулелену механизмдерін алғаш тіркеуге мүмкіндік беретін ерте гамма-жарқылдарды өлшеуді жүзеге асыру; статистикалық және корреляциялық зерттеулердің көмегімен гамма-жарқылдарда кездесетін құбылыстардың сан алуандығын көрсететін өлшеулердің каталогын құру.

Методы исследования (на русском) : Экспериментальные и расчетно-теоретические методы: проведение и обработка наблюдений, разработка программного пакета для построения различных диаграмм и вычисления основных параметров; анализ и интерпретация полученных результатов исследования.

Методы исследования (на казахском) : Эксперименттік және есептеу-теориялық әдістері: бақылауларды жүргізу және өңдеу, әртүрлі диаграммаларды құру және негізгі параметрлерді есептеу үшін бағдарламалық кешен әзірлеу; зерттеу нәтижелерін талдау және түсіндіру.

Obtained results and novelty (in Russian) : Проведены наблюдения 10 ГВ; измерены временное затухание и спектральные наклоны раннего послесвечения гамма-всплесков и создан каталог проведенных измерений. Научная новизна проекта заключается в проведении ранних наблюдений ГВ и в его переходной фазе взрыв/начало послесвечения.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 10 гамма-жарқылдардың бақылаулары жасалды; гамма-жарқылдардың ерте жарқылынан кейінгі уақытша өшуі мен спектралды еңкеюі өлшенді. Гамма-жарқылдардың ерте және өтпелі фазасын/жарқыл соңының бастапқы бақылауларын жүргізу – жұмыстың жаңалығы болып табылады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : В научно-исследовательском проекте был применен собственный уникальный прибор Burst Simultaneous Three-channel Imager, который обладает необходимыми требованиями к получению изображений на Скоростном Телескопе Назарбаев Университета в Ассы-Тургенской Астрофизической Обсерватории с апертурой 700 мм. Данный телескоп может указывать и отслеживать любую небесную цель над горизонтом за ≤ 8 секунд и автоматически реагирует на Swift и другие оповещения о гамма-всплесках в реальном времени.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Ғылыми-зерттеу жобасында 700 мм апертурасы бар Ассы-Түрген астрофизикалық обсерваториясындағы Назарбаев Университетінің жоғары жылдамдықты Телескопында суреттерді алуға қажетті талаптары бар Burst Simultaneous Three-Channel Imager атты бірегей құрал қолданылды. Берілген телескоп ≤ 8 секундта көкжиектен жоғары кез келген аспан нысанасын көрсетіп, бақылай алады және Swift және басқа нақты уақыттағы гамма-сәулелік жарылыстар туралы ескертулерге автоматты түрде жауап береді.

Level of implementation (in Russian) : Результаты исследований, разработанный метод наблюдений, обработки и анализа данных по гамма-всплескам, а также программные коды будут успешно внедрены в учебный процесс для подготовки высококвалифицированных специалистов в области астрофизики, цифровой обработки и интерпретации данных наблюдений.

Level of implementation (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелері, гамма-сәулелік жарылыстар бойынша деректерді бақылаудың, өңдеудің және талдаудың әзірленген әдісі, сондай-ақ бағдарламалық кодтар астрофизика, цифрлық өңдеу және бақылау деректерін интерпретациялау саласында жоғары білікті мамандарды даярлау үшін оқу процесіне сәтті енгізілді.

Efficiency (in Russian) : Экономическая эффективность проекта связана с развитием отечественных оптических телескопов, соответственно, подготовкой инженеров и операторов для обслуживания оптических телескопов. Участие молодых специалистов-астрономов в рамках Проекта вносит значительный вклад в подготовку высококвалифицированных кадров для науки Казахстана.

Efficiency (in Kazakh) : Жобаның экономикалық тиімділігі отандық оптикалық телескоптардың дамуымен, сәйкесінше оптикалық телескоптарға қызмет көрсететін инженерлер мен операторларды оқытумен байланысты. Жобаға жас астроном мамандарының қатысу — Қазақстан ғылымына жоғары білікті кадрды әзірлеуге үлкен қосады.

Field of application (in Russian) : астрономия и астрофизика

Field of application (in Kazakh) : астрономия және астрофизика