The object of research, development or design (in Russian) : Фундаментальные задачи механики жидкости и газа, новых деформируемых тел, надежности и энергоэффективности машин, механизмов, робототехники

The object of research, development or design (in Kazakh) : Сұйықтық және газ механикасының, жаңа деформацияланатын денелер механикасының, машиналар, механизмдер, робототехниканың сенімділігі және энергия тиімділігінің іргелі мәселелері

Aim of work (in Russian) : Разработка и развитие методов механики, исследования теплообмена неньютоновской жидкости в ламинарных и турбулентных течениях, нестационарных термомеханических состояний упругих, упруго-пластических твердых тел, закономерностей деформирования и разрушения горных пород и строительных материалов, моделирования добычи полезных ископаемых, механики машин и роботов, в т.ч. на основе современных подходов машинного обучения и достижений цифровых технологии

Aim of work (in Kazakh) : Механика әдістерін жасау және дамыту, ламинарлы және турбулентті ағындардағы Ньютондық емес сұйықтықтың жылу алмасуын, серпімді, серпімді-пластикалық қатты денелердің стационарлы емес термомеханикалық күйлерін, тау жыныстары мен құрылыс материалдарының деформациялану және бұзылу заңдылықтарын, тау-кен жұмыстарын, машиналар мен роботтардың механикасын, оның ішінде заманауи машиналық оқыту тәсілдері мен цифрлық технологияның жетістіктеріне негізделген модельдеу

Методы исследования (на русском) : аналитические и численные расчеты, эксперименты

Методы исследования (на казахском) : аналитикалықжәне сандық есептеулер, эксперименттер

Obtained results and novelty (in Russian) : разработано программное обеспечение на основе разработанных математической и численной моделей процесса добычи меди методом биохимического выщелачивания с применением современных высокопроизводительных вычислительных технологии; создана синтетическая база данных для установки и тестирования программного обеспечения; определено влияние теплообмена с окружающей средой на распределение профиля скорости и температуры; определены параметры зоны застоя вязкопластической жидкости (парафинового масла) в трубе; проводил исследования в области архитектуры информационных систем обработки больших данных; сформулированы задачи термонапряженно-деформированного состояния стержней с криволинейными образующими и их реализация на ПК; получены результаты анализа и моделирования конструкций и элементов волоконно-оптического датчика температуры

Obtained results and novelty (in Kazakh) : қазіргі заманғы жоғары өнімді есептеу технологияларын пайдалана отырып, биохимиялық сілтісіздендіру арқылы мыс өндіру процесінің әзірленген математикалық және сандық үлгілері негізінде бағдарламалық қамтамасыз ету әзірленді; бағдарламалық қамтамасыз етуді орнату және тестілеу үшін синтетикалық деректер базасы құрылды; қоршаған ортамен жылу алмасудың жылдамдық пен температура профилінің таралуына әсері анықталды; құбырдағы вископластикалық сұйықтықтың (парафинді май) тоқырау аймағының параметрлері анықталды; үлкен деректерді өңдеуге арналған ақпараттық жүйелер архитектурасы саласында зерттеулер жүргізді; қисық сызықты генераторлары бар өзекшелердің термиялық-кернеулі-деформациялық күйінің мәселелері тұжырымдалып, оларды ДК-де орындау; талшықты-оптикалық температура сенсорының құрылымдары мен элементтерін талдау және модельдеу нәтижелері алынды

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Комплексное исследование в области механики, запланированные в данной Программе, обеспечит мощный толчок фундаментальных исследований и развитие междисциплинарных взаимодействий между разными направления науки и техники. Экономический эффект от реализации фундаментального исследования складывается от передачи разработанных методик, программных обеспечений, прототипов роботов и РТК на практические использования и коммерциализацию. Социальный эффект заключается в увеличении количества и уровня заработной платы научных кадров Института в 1,5 раза, создания условии последовательного развития и возможности развития научных школ и коллективов в области механики и робототехники

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Осы Бағдарламада жоспарланған механика саласындағы кешенді зерттеулер іргелі зерттеулерге және ғылым мен техниканың әртүрлі салалары арасындағы пәнаралық өзара әрекеттесуді дамытуға қуатты серпін береді. Іргелі зерттеулерді жүзеге асырудан алынатын экономикалық нәтиже әзірленген әдістерді, бағдарламалық қамтамасыз етуді, роботтардың тәжірибелік үлгілерін және РТК тәжірибелік пайдалану және коммерцияландыру үшін беруден тұрады. Әлеуметтік нәтиже институттың ғылыми қызметкерлерінің саны мен еңбекақы деңгейін 1,5 есеге арттыру, механика және робототехника саласындағы ғылыми мектептер мен ұжымдарды дәйекті дамытуға және дамыту мүмкіндігіне жағдай жасау болып табылады

Level of implementation (in Russian) : Не внедрено. Результаты находятся на стадии разработки и апробации.

Level of implementation (in Kazakh) : Енгізілмеген. Нәтижелер зерттеу және апробация сатысында.

Efficiency (in Russian) : Научный эффект от реализации программы заключается в разработке и развитии методов механики, исследования теплообмена неньютоновской жидкости в ламинарных и турбулентных течениях, нестационарных термомеханических состояний упругих, упруго-пластических твердых тел, закономерностей деформирования и разрушения горных пород и строительных материалов, моделирования добычи полезных ископаемых, механики машин и роботов, в том числе на основе современных подходов машинного обучения и достижений цифровых технологии. Реализация ФИ будет способствовать увеличению кадрового потенциала страны и подготовке молодых научных кадров. Будет развита основные направления фундаментальной механики, обеспечивая преемственность научных знаний и навыков. Экономический эффект от реализации фундаментального исследования складывается от передачи разработанных методик, программных обеспечений, прототипов роботов и РТК на практические использования и коммерциализацию. Социальный эффект заключается в увеличении количества и уровня заработной платы научных кадров Института в 1,5 раза, создания условии последовательного развития и возможности развития научных школ и коллективов в области механики и робототехники.

Efficiency (in Kazakh) : Бағдарламаның ғылыми әсері механика әдістерін жасау және дамыту, ламинарлы және турбуленттік ағындардағы Ньютондық емес сұйықтықтардың жылу алмасуын, серпімді, серпімді-пластикалық қатты денелердің тұрақсыз термомеханикалық күйлерін, тау жыныстарының деформациясы мен бұзылуының заңдылықтарын және құрылыс материалдары, тау-кен өнеркәсібін модельдеу, механика машиналары мен роботтар, соның ішінде заманауи машиналық оқыту тәсілдері мен цифрлық технологияның жетістіктеріне негізделген. FI енгізу елдің кадрлық әлеуетін арттыруға және жас ғылыми кадрларды дайындауға көмектеседі. Ғылыми білім мен дағдының сабақтастығын қамтамасыз ететін іргелі механиканың негізгі бағыттары дамытылады. Іргелі зерттеулерді жүзеге асырудан алынатын экономикалық нәтиже әзірленген әдістерді, бағдарламалық қамтамасыз етуді, роботтардың тәжірибелік үлгілерін және RTK тәжірибелік пайдалану және коммерцияландыру үшін беруден тұрады. Әлеуметтік нәтиже институттың ғылыми қызметкерлерінің саны мен жалақысының деңгейін 1,5 есеге арттыру, механика және робототехника саласындағы ғылыми мектептер мен ұжымдарды дәйекті дамытуға және дамыту мүмкіндігіне жағдай жасау болып табылады.

Field of application (in Russian) : университеты, НИИ, конструкторское бюро, геофизика, сейсмология, сейсмостойкое строительство

Field of application (in Kazakh) : университеттер, ҒЗИ, конструкторлық бюро, геофизика, сейсмология, жер сілкінісіне төзімді құрылыс