The object of research, development or design (in Russian) : Новый способ прокатки цветных металлов и сплавов, позволяющий получать высококачественный толстый лист с мелкозернистой структурой и высоким уровнем механических свойств.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Түсті металдар мен қорытпаларды илектеудің жаңа тәсілі, бұл ұсақ түйіршікті құрылымы бар және механикалық қасиеттерінің жоғары деңгейі бар жоғары сапалы қалың парақты алуға мүмкіндік береді.

Aim of work (in Russian) : Целью проекта является разработка и исследование нового инновационного способа прокатки цветных металлов и сплавов, при котором в обрабатываемом материале реализуются дополнительные сдвиговые и знакопеременные деформации.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты өңделген материалда қосымша ығысу және ауыспалы деформациялар жүзеге асырылатын, түсті металдар мен қорытпаларды илектеудің жаңа инновациялық әдісін әзірлеу және зерттеу болып табылады.

Методы исследования (на русском) : С помощью компьютерного моделирования в специализированном программном комплексе Deform было исследовано формоизменение заготовки в ходе деформирования по предложенной технологии, напряженно-деформированное состояние, энергосиловые параметры и эволюция микроструктуры. Аналитический вывод уравнений использовался для определения эмпирическим зависимостей.Лабораторный эксперимент был проведен на лабораторном сортопрокатном стане. Анализ механических свойств проводился на испытательной машине Instron в Белорусском государственном технологическом университете. Анализ микроструктуры проводился на оптическом микроскопе Zeiss в Белорусском государственном технологическом университете и оптическом микроскопе Leica в Карагандинском индустриальном университете.

Методы исследования (на казахском) : Компьютерлік модельдеудің көмегімен deform мамандандырылған бағдарламалық кешенінде ұсынылған технология бойынша деформация кезінде дайындаманың өзгеруі, кернеулі-деформацияланған күй, энергия-қуат параметрлері және микроқұрылымның эволюциясы зерттелді. Эмпирикалық тәуелділіктерді анықтау үшін теңдеулердің аналитикалық тұжырымы қолданылды.Зертханалық эксперимент зертханалық сортты илемдеу диірменінде жүргізілді. Механикалық қасиеттерді талдау Беларусь мемлекеттік технологиялық университетінде Instron сынақ машинасында жүргізілді. Микроқұрылымды талдау Беларусь мемлекеттік технологиялық университетіндегі Zeiss оптикалық микроскопында және Қарағанды индустриалды университетіндегі Leica оптикалық микроскопында жүргізілді.

Obtained results and novelty (in Russian) : На основе анализа научно-технической литературы разработан новый инновационный способ толстолистовой прокатки в валках новой конструкции с наложением эффекта асимметрии. С помощью конечно-элементного моделирования установлены закономерности изменения формы заготовки в ходе деформирования по предложенной технологии. Установлены закономерности изменения напряженно-деформированного состояния, энергосиловых параметров и эволюции микроструктуры, на основании чего были определены оптимальные параметры успешной реализации новой технологии. Получены аналитические зависимости по определению контактного давления и усилия при прокатке в валках новой конструкции. Проведена разработка рабочих чертежей валков новой конструкции, а также сборка и опробование стана с модифицированной прокатной клетью для прокатки по предложенной технологии. Получена опытная партия заготовок, деформированных по предложенной технологии. Установлены закономерности изменения размера зерна и уровня механических свойств от различных параметров дефо

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Ғылыми-техникалық әдебиеттерді талдау негізінде асимметрия әсерін қолдана отырып, жаңа конструкцияның роликтерінде қалың жапырақты Илемдеудің жаңа инновациялық әдісі жасалды. Ақырлы-элементтік модельдеудің көмегімен ұсынылған технология бойынша деформация кезінде дайындаманың пішінін өзгерту заңдылықтары орнатылды. Кернеулі-деформацияланған күйдің, энергия-қуат параметрлерінің және микроқұрылым эволюциясының өзгеру заңдылықтары белгіленді, соның негізінде жаңа технологияны табысты іске асырудың оңтайлы параметрлері анықталды. Жаңа конструкцияның роликтерінде илектеу кезінде жанасу қысымы мен күш-жігерін анықтау бойынша аналитикалық тәуелділіктер алынды. Жаңа конструкциялы орамдардың жұмыс сызбаларын әзірлеу, сондай-ақ ұсынылған технология бойынша илемдеу үшін модификацияланған илемдеу торы бар диірменді құрастыру және сынау жүргізілді. Ұсынылған технология бойынша деформацияланған дайындамалардың тәжірибелік партиясы алынды. Әр түрлі деформация параметрлерінен астық мөлшері мен механикалық қасиеттер деңгейіні

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основными конструктивными показателями предлагаемой технологии являются новые конструкции прокатных валков, позволяющие деформировать толстолистовые заготовки и реализовывать в них интенсивные пластические деформации. Это, в свою очередь, позволяет при незначительных энергозатратах получать высококачественные заготовки из цветных металлов и сплавов, которые будут иметь мелкозернистую структуру и повышенный уровень механических свойств.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Ұсынылған технологияның негізгі құрылымдық көрсеткіштері қалың жапырақты дайындамаларды деформациялауға және оларда қарқынды пластикалық деформацияларды жүзеге асыруға мүмкіндік беретін прокат орамдарының жаңа конструкциялары болып табылады. Бұл, өз кезегінде, аз энергия шығындарымен ұсақ түйіршікті құрылымға және механикалық қасиеттердің жоғарылауына ие болатын түсті металдар мен қорытпалардан жоғары сапалы дайындамаларды алуға мүмкіндік береді.

Level of implementation (in Russian) : не внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : енгізілмеген

Efficiency (in Russian) : Эффективность реализуемого проекта достигается за счет того, что аналитические исследования вместе с математическим моделированием и проведением лабораторного эксперимента создают научную основу для создания новой инновационной технологии деформирования толстолистовых заготовок из цветных металлов и сплавов, позволяющую реализовывать в процессе деформирования интенсивную пластическую деформацию без существенного изменения исходных размеров заготовки, а также за небольшое количество циклов деформирования.

Efficiency (in Kazakh) : Іске асырылып жатқан жобаның тиімділігіне аналитикалық зерттеулер математикалық модельдеумен және зертханалық эксперимент жүргізумен бірге жаңа инновациялық эксперимент құрудың ғылыми негізін құру арқылы қол жеткізіледі түсті металдар мен қорытпалардан жасалған қалың табақты дайындамаларды деформациялау технологиясы, бұл деформация процесінде дайындаманың бастапқы өлшемдерін айтарлықтай өзгертпестен, сондай-ақ деформация циклдерінің аз саны үшін қарқынды пластикалық деформацияны жүзеге асыруға мүмкіндік береді.

Field of application (in Russian) : Получение высококачественного толстого листа из цветных металлов и сплавов для различных отраслей промышленности

Field of application (in Kazakh) : Түрлі салалар үшін түсті металдар мен қорытпалардан жоғары сапалы қалың парақ алу