The object of research, development or design (in Russian) : Объект исследования: Определение параметров оптического потенциала, спектроскопических факторов кластерных конфигураций и характеристик изучаемых ядер путем экспериментального и теоретического исследования упругого и неупругого рассеяния ионов 10B, 15N на ядрах 12C и 11B при низких энергиях.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны: 10В, 15N иондарының 12С және 11B ядроларынан төмен энергиялардағы серпімді және серпімді емес шашырауын эксперименттік және теориялық талдау және зерттелетін ядролардың сипаттамаларын анықтау.

Aim of work (in Russian) : Цель работы: Полное экспериментальное и теоретическое исследование дифференциальных сечений упругого рассеяния ионов 10 В и 15N из ядер 12C, 11B, а также спектроскопических факторов передачи дейтронного и альфа-кластера(12C→10B+d и 15N→11B +α) в реакциях 12C(10B,12C,) 10B и 11 B (15N,11B ) 15N.

Aim of work (in Kazakh) : Жұмыстың мақсаты: 10B және 15N иондарының 12C, 11B ядроларынан серпімді шашырауының дифференциалдық қималарын, сонымен қатар 12C(10В,12C)10В 11B(15N,11B)15N реакцияларындағы дейтрондық және альфа кластерлік берілудің (12C→10В+d және 15N→11В+α ) спектроскопиялық факторларын эксперименттік және теориялық толық зерттеу.

Методы исследования (на русском) : Методы исследования: теоретический анализ полученных в настоящем проекте экспериментальных данных проводились в рамках признанных и хорошо известных теоретических методов и моделей, таких как: оптическая и фолдинг модели, метод связанных каналов в анализе упругого и неупругого рассеяний и метод искаженных волн в анализе упругого и неупругого рассеяния на исследуемых ядрах.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу әдістері: осы жобада алынған эксперименттік деректерді теориялық талдау танымал теориялық әдістер мен модельдер шеңберінде жүргізілді, мысалы: оптикалық және фолдинг модельдері, серпімді және серпімді емес шашырау анализіндегі байланысқан арналар әдісі және зерттелген ядролардағы серпімді және серпімді емес шашырау анализіндегі бұрмаланған толқындар әдісі.

Obtained results and novelty (in Russian) : Полученные результаты и новизна: определение дифференциальных сечений упругого рассеяния ионов 10 В и 15N из ядер 12C, 11B,а также реакций 12C(10В, 12C,)10В и 11B (15N, 11 В)15N впервые в широком угловом диапазоне на ускорителе ДЦ-60 (Астана) в интервале энергий 1,25-3,0 МэВ/нуклон получены систематические экспериментальные данные о дифференциальных сечениях рассеяния. Полученные в результате исследования данные будут использованы в астрофизике и термоядерной энергетике. Это, в свою очередь, способствует развитию термоядерного синтеза в Казахстане.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Алынған нәтижелер мен жаңашылығы: 10B және 15N иондарының 12C, 11B ядроларынан серпімді шашырауының дифференциалдық қималарын, сонымен қатар 12C(10В,12C,)10В және 11B(15N,11B)15N реакцияларын кең бұрыштық диапазонда алғаш рет ДЦ-60 (Астана қаласы) үдеткішінде 1,25-3,0 МэВ/нуклон энергия интервалында 15N иондарының серпімді шашырауының дифференциалды қималары туралы жүйелі эксперименттік мәліметтер алынды. Зерттеу нәтижесінде алынған мәліметтер астрофизикада және термоядролық энергетикада қолданылатын болады. Бұл өз кезегінде Қазақстанда термоядролық синтездің дамуына көмектеседі.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основные конструктивные и технико-экономические показатели. Сравнение с экспериментальными и доступными теоретическими данными показали хорошую точность примененных методов.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Негізгі жобалық-техникалық-экономикалық көрсеткіштер. Тәжірибелік және танымал теориялық мәліметтермен салыстыру қолданылған әдістердің дәлдігін көрсетті.

Level of implementation (in Russian) : Степень внедрения - Внедрение не предполагается

Level of implementation (in Kazakh) : Іске асыру дәрежесі - Ендірулер жоспарланбаған.

Efficiency (in Russian) : Одной из задач ядерной астрофизики является определение вероятности различных ядерных процессов и их энергетической эффективности.

Efficiency (in Kazakh) : Ядролық астрофизика мәселерінің бірі әртүрлі ядролық процестердің ықтималдығы мен олардың энергетикалық эффективтілігін анықтау

Field of application (in Russian) : Область применения: параметры потенциалов взаимодействия тяжелых ионов дополняют мировую ядерную базу данных. Также точные значения оптических параметров используются при расчете астрофизических реакций взаимодействия различных ядер. Не только сохраняет научные и производственные кадры атомной отрасли в Казахстане, но и способствует развитию фундаментальной науки в Казахстане и интеграции отечественных ученых в мировую науку.

Field of application (in Kazakh) : Қолдану саласы: ауыр иондардың өзара әрекеттесу потенциалдарының параметрлері әлемдік ядролық деректер базасын толықтырады. Сондай-ақ оптикалық параметрлердің нақты мәндері әртүрлі ядролардың өзара әрекеттесуінің астрофизикалық реакцияларын есептеуде қолданылады. Қазақстанда атом саласының ғылыми және өндірістік кадрларын сақтап қана қоймай, Қазақстанда іргелі ғылымның дамуына және отандық ғалымдардың әлемдік ғылымға интеграциялануына ықпал етеді.