The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования являются коммерчески ценные сорта ягодных культур: 7 сортов жимолости, 8 сортов голубики и 3 сорта ежевики.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу объектісі – жидек дақылдарының коммерциялық құнды сорттары: бөріжидектің 7, көкжидектің 8 және қаражидектің 3 сорты.

Aim of work (in Russian) : Разработка биотехнологии ускоренного микроклонального размножения и получение элитного посадочного материала новых нетрадиционных в Казахстане ягодных культур для внедрения в практику питомниководства.

Aim of work (in Kazakh) : Тәлімбақ тәжірибесіне енгізу үшін Қазақстандағы жаңа дәстүрлі емес жидек дақылдарының жеделдетілген микроклоналды көбейтудің биотехнологиясын әзірлеу және элиталы отырғызу материалын алу.

Методы исследования (на русском) : Методы культуры тканей in vitro; метод полимеразной цепной реакции с обратной транскрипцией (ОТ-ПЦР), методы криоконсервации.

Методы исследования (на казахском) : In vitro тіндерін өсіру әдістері; кері транскрипциялық полимеразды тізбекті реакция (КТ-ПТР) әдісі, криоконсервациялау әдістері.

Obtained results and novelty (in Russian) : Выявлены особенности элиминации эндофитных бактериальных инфекций на этапе введения в культуру in vitro перспективных сортов голубики, ежевики и жимолости. Создана клоновая коллекция асептических растений in vitro, состоящая из 6 коммерчески перспективных сортов жимолости (Аврора, Бореал Бист, Бореал Бьюти, Бореал Близзард, Галочка, Восторг), 7 сортов голубики (Блюкорп, Блю Голд, Чандлер, Дарроу, Дюк, Легаси, Мидер, Спартан) и 3 сорта ежевики (Чачанска Бестрна, Честер, Натчез). Создана криогенная коллекция на основе использования метода PVS2-витрификации, состоящая из 16 сортов ягодных культур: жимолости, голубики и ежевики. Оптимизирован состав питательных сред для микроклонального размножения и укоренения побегов коммерчески ценных сортов ягодных культур. Разработана биотехнология ускоренного in vitro размножения растений коммерчески ценных сортов жимолости, голубики и ежевики, включающая ряд последовательных этапов: отбор растительного материала, введение апексов побегов в культуру in vitro, освобождение от эпифитной и эндофитной грибковой и бактериальной контаминации, микроклональное размножение и укоренение побегов in vitro, адаптация растений in vitro к почвенному субстрату. Разработана технология перевода растений из условий in vitro в контейнерную культуру, получен элитный посадочный материал коммерчески ценных сортов жимолости, голубики и ежевики.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Көкжидек, қаражидек және бөріжидек перспективті сорттарын in vitro культурасына енгізу сатысында эндофитті бактериалды инфекцияларды жою ерекшеліктері анықталды. Асептикалық өсімдіктердің in vitro колекциясы құрылды, ол бөріжидектің 6 коммерциялық перспективті сорттарынан (Аврора, Бореал Бист, Бореал Бьюти, Бореал Близзард, Галочка, Восторг), көкжидектің 7 сортынан (Блюкорп, Блю Голд, Чандлер, Дарроу, Дюк, Легаси, Мидер, Спартан) және қаражидектердің 3 түрі (Чачанска Бестрна, Честер, Натчез). Жидек дақылдарының 16 сортынан тұратын PVS2-витрификация әдісімен криогендік коллекция жасалды: бөріжидек, көкжидек және қаражидек. Жидек дақылдарының коммерциялық құнды сорттарын микроклоналды көбейту және тамырландыру үшін қоректік орталардың құрамы оңтайландырылды. Бөріжидек, көкжидек және қаражидектің коммерциялық құнды сорттарын in vitro өсіру үшін жеделдетілген биотехнологиясы әзірленді, ол бірқатар дәйекті кезеңдерді қамтиды: өсімдік материалын іріктеу, өскіндердің апекстерін in vitro культурасына енгізу, эпифитті және эндофитті саңырауқұлақ және бактериялық ластанудан босату, in vitro өскіндерді микроклоналды көбейту және тамырландыру, in vitro өсімдіктердің топырақ субстратына бейімделуі. Өсімдіктерді in vitro жағдайдан контейнерлік культураға көшіру технологиясы әзірленді, бөріжидек, көкжидек және қаражидек коммерциялық құнды сорттарының элиталық отырғызу материалы алынды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Клоновая коллекция in vitro и криогенная коллекция коммерчески ценных сортов ягодных культур, освобожденных от вирусных, бактериальных и грибковых патогенов.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Вирустық, бактериялық және саңырауқұлақ қоздырғыштарынан босатылған жидек дақылдарының коммерциялық құнды сорттарының клондық in vitro коллекциясы және криогенді коллекциясы.

Level of implementation (in Russian) : Не внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : Жүзеге асырылмаған

Efficiency (in Russian) : Клоновая коллекция in vitro и биотехнология ускоренного микроклонального размножения позволит наладить производство отечественного оздоровленного посадочного материала, уменьшить импортозависимость, обогатить рынок Казахстана высококачественными саженцами ягодных культур, что приведет к снижению их стоимости.

Efficiency (in Kazakh) : Клондық in vitro коллекция және жеделдетілген микроклональдық көбейту биотехнологиясы отандық сауықтандырылған отырғызу материалын өндіруге, импортқа тәуелділікті азайтуға және Қазақстан нарығын жидек дақылдарының жоғары сапалы көшеттерімен байытуға мүмкіндік береді, бұл олардың өзіндік құнын төмендетуге әкеледі.

Field of application (in Russian) : Биотехнология, растениеводство.

Field of application (in Kazakh) : Биотехнология, өсімдік шаруашылығы.