The object of research, development or design (in Russian) : Разведанные для орошения месторождения подземных вод

The object of research, development or design (in Kazakh) : Суару үшін барланған жер асты суларының кен орындары

Aim of work (in Russian) : Научное обоснование и геоинформационное обеспечение управленческих решений по освоению и охране месторождений подземных вод Казахстана, разведанных для орошения земель

Aim of work (in Kazakh) : Жерді суару үшін барланған Қазақстанның жер асты сулары кен орындарын игеру және қорғау жөніндегі басқарушылық шешімдерді ғылыми негіздеу және геоақпараттық қамтамасыз ету

Методы исследования (на русском) : Гидрогеологические и гидрогеохимические полевые исследования с проведением химико-аналитических исследований подземных вод, почв, геоинформационные технологии при разработке геоинформационно-аналитических систем, сбор материалов по ретроспективному и современному состоянию месторождений подземных вод Казахстана, разведанных для орошения, создание картографических моделей и прогнозных сценариев освоения эксплуатационных запасов. Достоверность результатов подтверждается ежегодно прохождением межлабораторных сличительных исследований у сертифицированного провайдера.

Методы исследования (на казахском) : Жер асты суларына, топырақтарға химиялық-талдамалық зерттеулер жүргізе отырып, гидрогеологиялық және гидрогеохимиялық далалық зерттеулер, геоақпараттық-талдамалық жүйелерді әзірлеу кезіндегі геоақпараттық технологиялар, суару үшін барланған Қазақстанның жерасты сулары кен орындарының бұрынғы және қазіргі жағдайы бойынша материалдар жинау, анықталған пайдалану жүйелерін игерудің картографиялық модельдері мен болжамды сценарийлерін жасау қорлар. Нәтижелердің дұрыстығы жыл сайын сертификатталған мекемелерден зертханааралық салыстыру зерттеулерінен өтуімен расталады.

Obtained results and novelty (in Russian) : Оценен ресурсный потенциал месторождений подземных вод, разведанных для орошения земель, разработана геоинформационно-аналитическая подсистема эксплуатационных запасов подземных вод по 5 административным областям Южного Казахстана, 2 административным областям Восточного Казахстана и 3 водохозяйственным бассейнам(Арало-Сырдарьинский, Шу-Таласский и Балкаш-Алакольский).

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жерді суару үшін барланған жер асты сулары кен орындарының ресурстық әлеуеті бағаланды, Оңтүстік Қазақстанның 5 әкімшілік облысы, Шығыс Қазақстанның 2 әкімшілік облысы және 3 су шаруашылығы бассейні (Арал-Сырдарья, Шу-Таласс және Балкаш-Алаколь) бойынша жерасты суларының пайдалану қорларының геоақпараттық-талдамалық кіші жүйесі әзірленді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : В пределах административных областей Южного, Восточного и Западного Казахстана для каждого месторождения, разведанного для орошения, проведены расчеты проектных площадей орошения, исходя из средней величины гидромодуля, учитывающего ее расход на полив без учета потерь в оросительной сети. Для расчетов была использована средняя величина модуля равная 0,7 л/с на 1 га (0,0007 м3/с на 1 га). Суммарная расчетная площадь земель орошения за счет использования подземных вод составила, тыс. га: для Южного Казахстана – 234,33; Восточного Казахстана – 54,74 и Западного Казахстана – 10,84. Наибольшие площади проектного орошения земель за счет подземных вод приурочены к области Жетiсу (129,75 тыс. га).

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Оңтүстік, Шығыс және Батыс Қазақстанның әкімшілік облыстары шегінде суару үшін барланған әрбір кен орны үшін суару желісіндегі шығындарды есепке алмай, суаруға жұмсалатын шығынын ескеретін гидромодульдің орташа шамасына сүйене отырып, суарудың жобалық алаңдарын есептеу жүргізілді. Есептеулер үшін модульдің орташа мәні 1 гектарға 0,7 л/с (1 гектарға 0,0007 м3/с) тең болды. Жер асты суларын пайдалану есебінен суармалы жерлердің жиынтық есептік ауданы мың га құрады: Оңтүстік Қазақстан үшін – 234,33; Шығыс Қазақстан үшін – 54,74 және Батыс Қазақстан үшін – 10,84. Жер асты сулары есебінен жерді жобалық суарудың ең үлкен алаңдары Жетісу облысына (129,75 мың га) орайластырылған.

Level of implementation (in Russian) : Практические рекомендации, базы данных будут использованы для обеспечения устойчивости орошаемого земледелия в условиях климатических и антропогенных изменений и снижения поверхностного речного стока.

Level of implementation (in Kazakh) : Практикалық ұсыныстар, мәліметтер базасы климаттық және антропогендік өзгерістер жағдайында суармалы егіншіліктің тұрақтылығын қамтамасыз ету және өзеннің беткі ағынын азайту үшін пайдаланылатын болады.

Efficiency (in Russian) : Ожидаемый эффект заключается в практическом применении научно-обоснованных оценочных и рекомендательных материалов, способствующих повышению устойчивости водообеспечения сельского хозяйства.

Efficiency (in Kazakh) : Күтілетін нәтиже ауыл шаруашылығын сумен қамтамасыз етудің тұрақтылығын арттыруға ықпал ететін ғылыми негізделген бағалау және ұсынымдық материалдарды іс жүзінде қолдану болып табылады.

Field of application (in Russian) : Реализация программы обеспечит улучшение условий водообеспечения орошаемого земледелия при дефиците поверхностных водоисточников.

Field of application (in Kazakh) : Бағдарламаны іске асыру жер үсті су көздері тапшылығы кезінде суармалы егіншілікті сумен қамтамасыз ету жағдайларын жақсартуды қамтамасыз етеді.