The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования являются биологические образцы от летучих мышей, собранные в Республике Казахстан

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны – Қазақстанда мекендейтін жарқанаттардан алынған биологиялық сынамалар

Aim of work (in Russian) : Цель проекта - выявить вирусные метапопуляции, циркулирующих среди летучих мышей в Казахстане, провести их молекулярно-генетическую характеристику с целью расширить наши знания о летучих мышах как важного резервуара различных патогеноов в природе и оценить риск возникновения и распространения антропоззонозных инфекций в Казахстане

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты - Қазақстанда жарқанаттар арасында айналымда болатын вирустық метапопуляцияларды анықтау, табиғаттағы әртүрлі қоздырғыштардың маңызды резервуары ретінде жарқанаттар туралы білімімізді кеңейту және Қазақстанда антропозоонозды инфекциялардың пайда болуы мен таралу қаупін бағалау үшін олардың молекулалық-генетикалық сипаттамасын жүргізу

Методы исследования (на русском) : В процессе работы использовали приборное и методическое обеспечение, предназначенное для вирусологических и молекулярно-биологических исследований

Методы исследования (на казахском) : Жұмыс барысында вирусологиялық және молекуло-биологиялық зерттеулерге арналған жабдықтар мен әдістемелер қолданылды

Obtained results and novelty (in Russian) : Cобрано 260 проб от летучих мышей Казахстана в виде смывов, а также сыворотки крови . Исследования вирома выявили 5 больших семейств: Circoviridae, Parvoviridae, Retroviridae, Adenoviridae и Herpesviridae. Показано, что летучие мыши вида Myotis blythii являются носителями всех пяти вирусных семейств. В бактериальном микробиоме летучих мышей Казахстана выявлены бактерии 7 типов, 13 классов, 26 отрядов, 37 семейств, 44 родов и 45 видов, среди которых выявлены роды Moraxella и Mycoplasma, которые имеют определенное значение в ветеринарии. Филогенетические исследования аденовирусов и герпесвирусов от летучих мышей показали, что они являются представителями новых для науки видов. Их эпидемический потенциал для человека и других животных требует дальнейших исследований. Эволюционный анализ вирусов гриппа подтипов Н9 от летучих мышей Африки и птичьего Н19 из Казахстана показал их значительное сходство. Предположительно, их разделение произошло в XX веке.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Қазақстанның жарқанаттарынан жұғындылар, сондай-ақ қан сарысуы түрінде барлығы 260 сынама алынды. Жарқанат виромын зерттеу 5 үлкен тұқымдастардың бар екенін көрсетті: Circoviridae, Parvoviridae, Retroviridae, Adenoviridae және Herpesviridae. Myotis blythii жарқанаттардың түрі барлық бес вирустық тұқымдастардың тасымалдаушысы екендігі көрсетілген. Жарқанаттардың бактериялық микробиомын зерттеу барысында 7 тип, 13 класс, 26 отряд, 37 тұқымдас, 44 туыстас және 45 түрлі бактериялар анықтады, олардың ішінде ветеринарияда белгілі бір маңызы бар Moraxella және Mycoplasma туыстастары анықталды. Жарқанаттардан алынған аденовирустар мен герпесвирустардың филогенетикалық зерттеулері олардың генетикалық жағынан басқалардан ерекшеленетін ғылым үшін жаңа түрлердің өкілдері екенін көрсетті. Олардың адамдар мен басқа жануарлар үшін эпидемиялық потенциалы анықтау үшін қосымша зерттеулер қажет. Африкадағы жарқанаттардың H9 тип тармағы тұмау вирустары мен Қазақстандағы H19 құстарының салыстырмалы эволюциялық талдауы олардың айтарлықтай ұқсастығын көрсетті. Мүмкін олар ХХ ғасырда бір-бірінен ажырады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основные конструктивные и технико-экономические показатели: повышение эффективности мониторинговых исследований у летучих мышей и улучшении знаний об эпидемической ситуации и распространения вирусов этих животных

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Негізгі конструктивті және техникалық-экономикалық көрсеткіштер жарқанаттарға мониторингтік зерттеулерінің тиімділігін арттыру және эпидемиялық ахуал және осы жануарлардың вирустарының таралуы туралы білімді жетілдіру болып табылады

Level of implementation (in Russian) : Степень внедрения - результаты исследований могут быть использованы в практической ветеринарии и медицине Казахстана при расшифровке причин эпизоотических и эпидемических ситуаций.

Level of implementation (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелерін өндіріске енгізу дәрежесі - Қазақстан малдәрігерлік және практикалық медицина мақсатты тұтынушылар болып саналады өйткені алынған мәліметтер төтенше індеттік жағдайлардың бақылауында пайдалануға болады

Efficiency (in Russian) : Эффективность исследований определяется их вкладом в дело изучения антропозоонозных инфекций, передающихся человеку.

Efficiency (in Kazakh) : Зерттеудің тиімділігі оның адамға берілетін антропозооноздық инфекцияларды зерттеуге қосқан үлесімен анықталады.

Field of application (in Russian) : Область применения – вирусология, молекулярная биология, ветеринария, медицина

Field of application (in Kazakh) : Қолданылу саласы – вирусология, молекулалық биология, ветеринария, медицина