The object of research, development or design (in Russian) : Зарубежные сорта картофеля

The object of research, development or design (in Kazakh) : Шет елдік картоп сорттары

Aim of work (in Russian) : Изучить урожайность зарубежных сортов картофеля в различных почвенно-климатических условиях Северного и Центрального Казахстана, провести мониторинг фитопатогенов и создать безвирусную коллекцию.

Aim of work (in Kazakh) : Солтүстік мен Орталық Қазақстанның әртүрлі топырақтық-климат жағдайында шет елдік картоп сорттарының өнімділігін зерттеу, фитопатогендерге мониторинг жүргізу және вируссыз жинағын құру.

Методы исследования (на русском) : Методы проведения исследований: полевые, биотехнологические, иммунологические, молекулярно-биологические.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу әдістері: егістік, биотехнологиялық, иммунологиялық, молекулярлы-биологиялық.

Obtained results and novelty (in Russian) : В почвенно-климатических условиях Акмолинской Карагандинской и Северо-Казахстанской области дана фенологическая характеристика, определена урожайность 5 сортов картофеля зарубежной селекции (Гала, Невский, Алладин, Xisen 3, Xisen 6). Методом ИФА и ПЦР в режиме реального времени проведена диагностика образцов картофеля на наличие основных возбудителей вирусной, бактериальной и вироидной природы. Отобраны здоровые клоны картофеля сортов зарубежной селекции для вовлечения в семеноводческий процесс. На основе методов клонового отбора и культуры апикальных меристем получен свободный от фитопатогенов семенной материал и создана коллекция безвирусных сортов картофеля, круглогодично поддерживаемая in vitro и in vivo. Новизна: трансферт новых зарубежных сортов картофеля для пополнения генофонда, внедрение их в семеноводство Северного и Центрального Казахстана.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Зерттеу нәтижесі: Ақмола облысы, Қарағанды облысы және Солтүстік Қазақстан облысы топырақ-климаттық жағдайларында шетелдік селекциясының 5 сортына (Гала, Невский, Алланин, Xisen 3, Xisen 6) фенологиялық сипаттама берілді, өнімділігі анықталады. Вирустық, бактериялық және вироидті табиғаты бар негізгі қоздырғыштардың болуын картоп үлгілерін нақты уақыт ПТР және ИФТ әдістерімен диагностикалау жүргізілді. Селекциялық жұмысқа кірістіруге шетелдік картоп сорттарының сау клондары алынды. Клоналды таңдау әдістеріне негізделген фитопатогендік тұқым алынып, вируссыз картоп сорттарының жиынтығы in vitro және in vivo түрінде сақталуда. Жаңалығы: Генофондты толықтыруға жаңа шетелдік сорттардың трансфертін жүргізу, Солтүстік және Орталық Қазақстанның тұқым шаруашылығына енгізу.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Комплекс специфических, морфологических, технологических и биохимических характеристик, таких как: урожайность, крахмалистость, пригодность к переработке на различные картофелепродукты и др.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Нақты, морфологиялық, технологиялық және биохимиялық сипаттамалардың кешені, мысалы: өнімділік, крахмал, әртүрлі картоп өнімдерін өңдеуге жарамдылық және т.б.

Level of implementation (in Russian) : Степень внедрения – на основе 3-х летних исследований зарубежных сортов картофеля будет получен и передан для внутрихозяйственного семеноводства высококачественный семенной материал в ТОО «Найдоровское».

Level of implementation (in Kazakh) : Ендіру деңгейі – шетелдік сорттарды 3 жылдық зерттеу нәтижесінде сапасы жоғары тұқымдық материал алынады және «Найдоровское» ЖШС-нің ішкі тұқым шаруашылығына беріледі.

Efficiency (in Russian) : Эффективность работы заключается в испытании высокопродуктивных зарубежных сортов картофеля в разных регионах РК и получении безвирусного семенного материала.

Efficiency (in Kazakh) : Жұмыстың тиімділігі ҚР әртүрлі аймақтарында өнімділігі жоғары картоптың шетелдік сорттарын зерттеу және вируссыз тұқымдық материал алуда.

Field of application (in Russian) : Область применения – картофелеводство, научно-исследовательские учреждения, элитно-семеноводческие и семеноводческие хозяйства.

Field of application (in Kazakh) : Қолданылар саласы – өсімдік шаруашылығы, алғашқы тұқым шаруашылығы, элиталық тұқым шаруашылығы және тұқым шаруашылығымен айналысатын шаруашылықтар