The object of research, development or design (in Russian) : CRISPR/Cas13, Tomato Bushy Stunt Virus (TBSV)

The object of research, development or design (in Kazakh) : CRISPR/Cas13, Tomato Bushy Stunt Virus (TBSV)

Aim of work (in Russian) : температурная оптимизация CRISPR/Cas13 системы для повышения резистентности растений к вирусным инфекциям. Также будет исследовано влияние супрессорного белка - Р19 на эффективность системы CRISPR/Cas13.

Aim of work (in Kazakh) : өсімдіктердің вирустық инфекцияларға төзімділігін арттыру үшін CRISPR/Cas13 жүйесін температура арқылы оңтайландыру. Р19 супрессорлық ақуызының CRISPR/Cas13 жүйесінің тиімділігіне әсері де зерттелетін болады.

Методы исследования (на русском) : выращивание растений, транзиентная экспрессия растений, инокулирование вирусным материалом, in vitro транскрипция, вестернблот, выделение микроРНК, гель-электрофорез, ПЦР

Методы исследования (на казахском) : өсімдіктерді өсіру, өсімдіктердің транзиентті экспрессиясы, вирустық материалмен инокуляциялау, in vitro транскрипция, вестернблот, микроРНҚ бөліп алу, гель-электрофорез, ПТР

Obtained results and novelty (in Russian) : 1) Определена эффективность теплового воздействия на экспрессию CRISPR/Cas13 системы редактирования генов. Проведен количественный и качественный анализ уровня экспрессии мРНК нуклеазы Cas13, путем проведения иммуноблоттинга против HA-метки Сas13 и rtПЦР. Защищена (PhD) диссертация. 2) Была выявлена роль супрессорного белка Р19 и репортерного белка GFP на эффективность системы редактирования генов CRISPR/Cas13 при тепловом стрессе in planta. Проведено коинокулирование растений N. benthamiana, экспрессирующих систему CRISPR/Cas13 вирусными транскриптами (wt TBSV, ΔP19, RMJ-1) и олигомерами гидовых РНК. Эффективность системы CRISPR/Cas13 оценивалась путем проведения анализов с использованием специфических антител к Р19 и GFP белкам. Был определен комплекс киРНКР19, путем выделения киРНК из инфицированных тканей без тепловой обработки и в присутствии теплового стресса.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 1)CRISPR/Cas13 гендік өңдеу жүйесінің экспрессиясында температуралық өңдеудің тиімділігі анықталды. Cas13 нуклеазасының мРНК экспрессия деңгейін талдау үшін HA-таңбасына қарсы иммуноблоттинг және rtПТР жүргізілді. (PhD) диссертация қорғалды. 2)CRISPR/Cas13 гендік өңдеу жүйесінің тиімділігіне жылулық өңдеу кезінде супрессорлық ақуыз P19 бен GFP репортерлік ақуызының рөлі анықталды. CRISPR/Cas13 жүйесін экспрессиялайтын N. benthamiana өсімдіктерін вирустық транскрипттері (wt TBSV, ΔP19, RMJ-1) мен гидтік РНҚ олигомердерімен коинокуляциялау жүргізілді. CRISPR/Cas13 жүйесінің тиімділігі P19 және GFP ақуыздарына қарсы арнайы антиденелермен анализдер жүргізу арқылы бағаланды. қиРНҚ кешені жылумен өңделген және өңделмеген зақымдалған өсімдік тіндерінен бөліп алу арқылы анықталыды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Экономическим эффектом результатов проекта является технология, которая позволит получать сельскохозяйственные организмы с целевыми признаками, что будет способствовать повышению продуктивности, и снижению себестоимости продукции. Научно-технический эффект результатов проекта заключается в получении новых фундаментальных данных о комбинированном стрессе взаимодействии вируса, растения и температуры с применением технологии редактирования генома.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жоба нәтижелерінің экономикалық тиімділігі мақсатты белгілері бар ауылшаруашылық организмдерін алуға мүмкіндік беретін технология болып табылады, бұл өнімділікті арттыруға және өнімнің өзіндік құнын төмендетуге көмектеседі. Жоба нәтижелерінің ғылыми-техникалық әсері геномды өңдеу технологиясын қолдана отырып, вирустың, өсімдіктің және температураның біріктірілген стресстік әрекеттесулері туралы жаңа іргелі деректерді алу болып табылады.

Level of implementation (in Russian) : Ожидаемые результаты внесут вклад в развитие в Казахстане технологии редактирования генома.

Level of implementation (in Kazakh) : Күтілетін нәтижелер Қазақстанда геномды өңдеу технологиясының дамуына ықпал етеді.

Efficiency (in Russian) : заключается во влиянии результатов на биологическую науку и образование в Казахстане.

Efficiency (in Kazakh) : Жоба нәтижелерінің тиімділігі Қазақстандағы биология ғылымы мен біліміне әсері болып табылады.

Field of application (in Russian) : научные исследования в области вирусологии растений, биологии, биотехнологии растений.

Field of application (in Kazakh) : өсімдіктер вирусологиясы, биологиясы, өсімдіктер биотехнологиясы саласындағы ғылыми зерттеулер.