Inventory number IRN Number of state registration
0224РК00003 BR10162994-OT-23 0121РК00736
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Заключительный Gratis Number of implementation: 1
Implemented
Publications
Native publications: 8
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 1
Number of books Appendicies Sources
1 11 67
Total number of pages Patents Illustrations
530 0 0
Amount of funding Code of the program Table
40314000 О.0952 0
Code of the program's task under which the job is done
01
Name of work
Археологические научно-экспериментальные исследования на поселении Ботай и моделирование систем обеспечения, образа жизни и мировоззренческо-сакральных контекстов носителей ботайской культуры
Report title
Type of work Source of funding The product offerred for implementation
Applied Программная документация
Report authors
Утегенов Марат Зеннатович , Шакшаков Куаныш Гибадатович , Байгунаков Досбол Сулейменович , Аязбекова Сабина Шариповна , Құрманиязов Ыслам Серікұлы , Абильмаликов Куаныш Кабдулович , Баянова Жанар Қолдасбаевна , Хайргельдинов Руслан Ерланович , Макеев Марат Сайлауович ,
9
0
0
0
Customer МКС РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МКС РК
Full name of the service recipient
Республиканское Государственное Казенное Предприятие "Государственный Историко-Культурный Музей-Заповедник "Ботай" Министерства культуры и спорта Республики Казахстан
Abbreviated name of the service recipient Музей-Заповедник "Ботай"
Abstract

Данная программа нацелена на решение ряда важных проблем и вопросов фундаментального и прикладного характера Ботайской культуры и обусловлена необходимостью дальнейшего развития знаний о вкладе Ботайской культуры как матрицы степной цивилизации в мировую историю и культуру. Одним из важных результатов будет вывод об исключительности и важности ботайской культуры для сложения всех степных цивилизаций, поскольку она привнесла в историю мировой культуры систему новой конно-транспортной коммуникации определившая, векторы и динамизм в общей человеческой цивилизации за счет глобальной восприимчивости всеми культурами и этносами Ботайского хозяйственно-культурного типа на основе коневодства . Предшествующие исследования ботайской культуры специалистами Казахстана и других стран, показали необходимость продолжения фундаментальных исследований объектов ботайской культуры практически по всем направлениям гуманитарных, естественных и прикладных отраслей знаний .

бағытталған және дала өркениетінің әлемдік тарих пен мәдениеттің бастауы ретінде Ботай мәдениетінің қосқан үлесі туралы білімді одан әрі дамыту қажеттілігімен негізделген. Ботай мәдениетінің барлық далалық өркениеттерді біріктірудегі даралығы және маңызы туралы қорытынды елеулі нәтижелердің бірі болып табылады. Себебі, ол әлемдік мәдениет тарихына бұрын соңды болмаған жылқы-көлік коммуникациясы жүйесін енгізді. Бұл өз алдына, жылқы өсіру негізінде Ботай шаруашылық мәдени типінің этностары мен мәдениеттерінің қабылдағыштығы есебінен жаһандық жалпы адамзат өркениетінің векторлары мен динамикасын анықтап берді . Қазақстан мен басқа да елдердің мамандарының Ботай мәдениетін бұрынғы зерттеулері гуманитарлық, жаратылыстану және қолданбалы білім салаларының барлық бағыттары бойынша Ботай мәдениеті нысандарына іргелі зерттеулерді жалғастыру қажеттілігін көрсетті . Профессор Алан Оутрам (Ұлыбритания) Ботай мәдениетін зерттеу жөніндегі халықаралық басылымдарда былай деп жазады: «профессор Виктор Зайберттің басшылығымен Ботайдағы зерттеулер қазақстандық зерттеушілердің көптеген халықаралық ғалымдармен, оның ішінде Германия, АҚШ, Ұлыбритания, Ресей, Франция, Дания, Қытай және Литва секілді елдердің ғалымдарымен ынтымақтастық орнатып, табысты еңбек етіп келеді.

Целью представленной программы является получение результатов комплексного научно-экспериментального исследования на поселениях Ботай и Красный Яр для моделирования ботайского общества IV-III тыс. до н.э. во всех жизненных процессах.

Ұсынылған бағдарламаның мақсаты б.з.д. IV-III ботай қоғамындағы барлық өмірлік процестерді модельдеу үшін Ботай қонысында кешенді ғылыми-эксперименттік зерттеудің нәтижелерін алу, Ботай музей-қорығының экспозициялық залдары мен басқа да нысандарын жасаушыларға әдістемелік-методологиялық принциптерді әзірлеу.

В ходе реализации проекта были использованы общеисторические цивилизационные методологии на основе объективности, критики источников, конкретности и исторической закономерности. В ходе обработки и анализа фактического материала по археологии Казахстана были применены как естественнонаучные методы, так и методы сравнительной типологии, классификации и систематизации. Учитывая направленность работы, основной акцент был сделан на использовании новейших, виртуальных технологий при решении традиционных задач для археологической науки. Типологический метод, классификация и систематизация археологического материала будет протекать в процессе создания виртуальной базы данных. Для реализации данного подхода использовались следующие методы: сравнительно-типологический и эволюционно- типологический методы, деление на серии, построение эволюционных типологических рядов; Методы исторических реконструкций в археологии:

Жобаны іске асыру барысында жалпы тарихи жобалар қолданылды объективтілік, дереккөздерді сынау негізінде өркениеттік әдіснамалар, ерекшеліктер мен тарихи заңдылықтар. Өңдеу және талдау барысында Қазақстан археологиясы бойынша нақты материалдар келесідей қолданылды жаратылыстану және салыстырмалы типология әдістері, жіктеу және жүйелеу. Жұмыстың бағытын ескере отырып, басты назар аударылды шешу кезінде ең жаңа, виртуалды технологияларды пайдалану археологиялық ғылым үшін дәстүрлі міндеттер. Типологиялық әдіс, археологиялық материалды жіктеу және жүйелеу жалғасады виртуалды мәліметтер базасын құру процесінде. Бұл тәсілді жүзеге асыру үшін пайдаланылды келесі әдістер: салыстырмалы типологиялық және эволюциялық- типологиялық әдістер, серияларға бөлу, эволюциялық типологиялық қатарлар; археологиядағы Тарихи қайта құру әдістері:

В ходе реализации цели и задач программы были решены ряд проблем прикладного и теоретического значений: источниковедческая, историографическая характеристика собранных материалов исследователей предшествующих лет; создание компьютерной модели комплекса; создание теоретической и прикладной модели функционирования общества носителей ботайской культуры. Создание фундаментальной теории генезиса сакрального мировоззрения носителей ботайской культуры. Будут обобщены результаты исследовательских работ на поселении Ботай и других объектах ботайской культуры в виде рукописи монографии под рабочим названием «Образ жизни Ботайского человека»; Создан жилищно-хозяйственный и сакральный комплекс, возведенный на основе материалов раскопок который позволит максимально наглядно демонстрировать технические достижения носителей ботайской культуры уже в эпоху энеолита и показать вклад в качестве исторического опыта первых коневодов Евразии на всю перспективу истории Казахстана.

Бағдарламаның мақсаты мен міндеттерін іске асыру барысында қолданбалы және теориялық мәндердің бірқатар мәселелері шешілді: алдыңғы жылдардағы зерттеушілердің жиналған материалдарының деректану, тарихнамалық сипаттамасы; кешеннің компьютерлік моделін құру; Ботай мәдениетін тасымалдаушылар қоғамының жұмыс істеуінің теориялық және қолданбалы моделін құру. Ботай мәдениеті тасымалдаушыларының қасиетті дүниетанымының генезисінің іргелі теориясын құру. Ботай кентіндегі және Ботай мәдениетінің басқа да объектілеріндегі зерттеу жұмыстарының нәтижелері "Ботай адамының өмір салты" жұмыс атауымен қолжазба монография түрінде жинақталатын болады; қазба материалдары негізінде тұрғызылған тұрғын үй-шаруашылық және Киелі кешен құрылды, ол энеолит дәуірінде Ботай мәдениеті тасымалдаушыларының техникалық жетістіктерін барынша көрнекі түрде көрсетуге және тарихи тұлға ретінде қосқан үлесін көрсетуге мүмкіндік береді. Қазақстан тарихының барлық перспективасына арналған Еуразияның алғашқы жылқы өсірушілерінің тәжірибесі.

Механизм возникновения, время и векторы распространения, древнейших пастушеских культур Евразии на сегодняшний день до конца не решены, поэтому появление новых научных результатов изучения энеолитических материалов Казахстана могут предоставить не достающие звенья для решения этих проблем.

Пайда болу механизмі, уақыты және таралу векторлары, бүгінгі таңда Еуразияның ең көне шопан мәдениеттері аяқталған жоқ сондықтан зерттеудің жаңа ғылыми нәтижелерінің пайда болуы шешілді Қазақстанның энеолитикалық материалдарын жетіспейтіндер ұсына алады осы мәселелерді шешуге арналған сілтемелер.

Предшествующие исследования ботайской культуры специалистами Казахстана и других стран, показали необходимость продолжения фундаментальных исследований объектов ботайской культуры практически по всем направлениям гуманитарных, естественных и прикладных отраслей знаний .

Қазақстан және басқа елдер мамандарының Ботай мәдениетін алдыңғы зерттеулері гуманитарлық, табиғи және қолданбалы білім салаларының барлық дерлік бағыттары бойынша Ботай мәдениеті объектілерін іргелі зерттеуді жалғастыру қажеттігін көрсетті .

Были обобщены результаты исследовательских работ на поселении Ботай и других объектах ботайской культуры в виде рукописи монографии под рабочим названием «Образ жизни Ботайского человека»; Создан жилищно-хозяйственный и сакральный комплекс, возведенный на основе материалов раскопок который позволит максимально наглядно демонстрировать технические достижения носителей ботайской культуры уже в эпоху энеолита и показать вклад в качестве исторического опыта первых коневодов Евразии на всю перспективу истории Казахстана.

Ботай кентінде және Ботай мәдениетінің басқа да объектілерінде "Ботай адамының өмір салты" жұмыс атауымен монография қолжазбасы түрінде зерттеу жұмыстарының нәтижелері жинақталды; қазба материалдары негізінде тұрғызылған тұрғын үй-шаруашылық және Киелі кешен құрылды, бұл энеолит дәуірінде Ботай мәдениеті тасымалдаушыларының техникалық жетістіктерін барынша көрнекі түрде көрсетуге және тарихи тұлға ретінде қосқан үлесін көрсетуге мүмкіндік береді. Қазақстан тарихының барлық перспективасына арналған Еуразияның алғашқы жылқы өсірушілерінің тәжірибесі.

Культура, история, образование, туризм

Мәдениет, тарих, білім, туризм

UDC indices
902
International classifier codes
03.41.01;
Readiness of the development for implementation
Key words in Russian
Ботай; Поселение; Культура; Археология; Исследование; Жилище;
Key words in Kazakh
Ботай; Қоныс; Мәдениет; Археология; Зерттеу; Тұрғын-үй;
Head of the organization Шакшаков Куаныш Гибадатович магистр /
Head of work Утегенов Марат Зеннатович Кандидат исторических наук / Доцент
Native executive in charge