The object of research, development or design (in Russian) : Поверхностные и подземные воды, атмосферные осадки, почвы, ледники.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Жер үсті және жер асты сулары, жауын-шашын, топырақ, мұздықтар.

Aim of work (in Russian) : Создание и внедрение комплекса технологий и методов оценки климатических изменений, и смягчения последствий изменения климата

Aim of work (in Kazakh) : Климаттық өзгерістерді бағалаудың технологиялар кешенін және әдістерін құру және енгізу және климаттың өзгеріс салдарларын жұмсарту

Методы исследования (на русском) : Для исследований применены эмпирические, теоретические и общелогические методы и приемы исследования, которые включали эксперимент (полевой и лабораторный), непосредственное и опосредованное наблюдение, описание, измерение, расчеты, сравнение, дедукцию, формализацию и системный подход.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу үшін эксперимент (далалық және зертханалық), тікелей және жанама бақылау, сипаттау, өлшеу, есептеу, салыстыру, дедукция, формализация және жүйелік тәсілді қамтитын эмпирикалық, теориялық және жалпы логикалық әдістер мен зерттеу әдістері қолданылады.

Obtained results and novelty (in Russian) : В ходе выполнения НИР проведены работы по обзору водных объектов Восточно-Казахстанской области, имеющих важное стратегическое значение, в качестве территории для проведения детальных исследований выбран п. Бескарагай, Бескарагайского района, в области которого залегают подземные воды Ишим-Иртышского района, отобраны пробы атмосферных осадков, подземных и поверхностных вод на исследуемых участках; для изучения климатических изменений с использованием метода датирования по радиоуглероду в качестве исследовательских участков выбраны лесные экосистемы, отобраны пробы почвы с учетом климатических, ландшафтных и иных природных особенностей, а также определены уровни содержания изотопов углерода, органическое вещество почвы, структура и физико-химические свойства почвы; установлены сезонные количественные характеристики СО2-газообмена региональных почв в качестве исходных данных; выполнен анализ и систематизация литературных данных по изучению ледниковых и ледовых землетрясений в приполярных, континентальных зонах, натурных экспериментах, а также предварительный анализ по наличию в волновых формах стационарных станций сети ИГИ НЯЦ РК, взятых для анализа, сигналов от ледников; подготовлены волновые формы по сейсмическим и инфразвуковым станциям сети ИГИ для анализа и тестирования; организован рекогносцировочный выезд по выбору мест регистрации полевым сейсмо-инфразвуковым комплексом, обработаны полевые данные.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : ҒЗЖ орындау барысында маңызды стратегиялық мәні бар Шығыс Қазақстан облысының су объектілерін шолу бойынша жұмыстар жүргізілді, егжей-тегжейлі зерттеулер жүргізу үшін аумақ ретінде Бесқарағай ауданының Бесқарағай ауылы таңдалды, оның аумағында Есіл-Ертіс ауданының жерасты сулары жатыр, зерттелетін учаскелерде атмосфералық жауын-шашынның, жерасты және жерүсті суларының сынамалары алынды; радиокөміртегі бойынша даталау әдісін пайдалана отырып, климаттық өзгерістерді зерделеу үшін зерттеу учаскелері ретінде орман экожүйелері таңдалды, климаттық, ландшафттық және өзге де табиғи ерекшеліктерді ескере отырып, топырақ сынамалары іріктелді, сондай-ақ көміртегі изотоптары құрамының деңгейі, топырақтың органикалық заттектері, топырақтың құрылымы мен физика-химиялық қасиеттері айқындалды; бастапқы деректер ретінде аймақтық топырақтың СО2-газ алмасуының маусымдық мөлшерлік сипаттамалары анықталды; поляр маңы, континенттік аймақтардағы мұздық және мұздық жер сілкіністерін, табиғи эксперименттерді зерттеу бойынша әдеби деректерді талдау және жүйелеу, сондай-ақ талдау үшін алынған ҚР ҰЯО ГЗИ желісінің стационарлық станцияларының толқындық түрлерінде мұздықтардан сигналдардың болуы бойынша алдын ала талдау жасалды; талдау және тестілеу үшін ГЗИ желісінің сейсмикалық және инфрадыбыстық станциялары бойынша толқындық түрлер дайындалды; далалық сейсмикалық-инфрадыбыстық кешенмен тіркеу орындарын таңдау бойынша барлау сапары ұйымдастырылды, далалық деректер өңделді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Полученные результаты дадут представление о современном состоянии проблемы климатических изменений, а также внесут существенный вклад в общенаучное понимание процессов изменения климата и их влияния на экономику Республики Казахстан.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Алынған нәтижелер климаттық өзгерістер проблемасының қазіргі жай-күйі туралы түсінік береді, сондай-ақ климаттың өзгеру процестерін және олардың Қазақстан Республикасының экономикасына әсерін жалпы ғылыми түсінуге елеулі үлес қосады.

Level of implementation (in Russian) : Не внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : Енгізілген жоқ

Efficiency (in Russian) : Применяемые ядерные, сейсмические и инфразвуковые методы будут использованы для получения более точной картины климатических изменений климата в регионе и в стране в целом, что существенно повышает эффективность проведенных исследований.

Efficiency (in Kazakh) : Қолданылатын ядролық, сейсмикалық және инфрақызыл әдістер аймақтағы және жалпы елдегі климаттың өзгеруінің дәлірек бейнесін алу үшін пайдаланылады, бұл жүргізілген зерттеулердің тиімділігін айтарлықтай арттырады.

Field of application (in Russian) : Данные исследования позволят получить информацию о климатических изменениях применительно к территории Республики Казахстан, об их влиянии на окружающую природную среду, а также выработать рекомендации по смягчению последствий изменения климата.

Field of application (in Kazakh) : Бұл зерттеулер Қазақстан Республикасының аумағына қатысты климаттық өзгерістер туралы, олардың қоршаған табиғи ортаға әсері туралы ақпарат алуға, сондай-ақ климаттың өзгеруінің салдарын жұмсарту бойынша ұсынымдар әзірлеуге мүмкіндік береді.