Inventory number IRN Number of state registration
0223РК00779 BR10965352-OT-23 0121РК00836
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Заключительный Gratis Number of implementation: 2
Implemented
Publications
Native publications: 1
International publications: 1 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 1
Number of books Appendicies Sources
1 6 41
Total number of pages Patents Illustrations
383 0 28
Amount of funding Code of the program Table
47109453 О.1038 23
Code of the program's task under which the job is done
01
Name of work
Научно-прикладные основы интегрированного управления наводнениями с разработкой алгоритма их предупреждения для бассейнов крупных рек Северного, Центрального и Восточного Казахстана
Report title
Type of work Source of funding The product offerred for implementation
Applied Материалы
Report authors
Алагуджаева Манира Аманкельдиевна , Кабжанова Гульнара Рашиденовна , Абдулхайр Рамазан Жолбарысұлы , Мазбаев Орденбек Блисбекович , Маштаева Шамшагул Ибрагимовна , Рамазанова Нургуль Есеновна , Садвакасова Салтанат Рагимовна , Рахимжанов Берик Кумарович , Ташмаханов Ерден , Аипова Аягоз Асулановна , Стихиляс Игорь Владимирович , Балықбай Биназира , Мажитов Оркен Дастанович , Кабытаев Бауыржан , сарсембаева динара канатовна , Жакенов Ренат , Баймуратов Искандер Рахимжанович , Берсинбаев Улан Биржанович , Ильясова Багыжан Каиржановна , Тыкежанова Зарина Канатовна , Байгазиева Арайлым Кайыргалиевна , Альжанов Ноян Серикулы , Тайжанов Алибек Нурланович , Махамбет Айша Жангелдіқызы , Муратбекова Зере , Ермекбаев Нурлан Серикович , Жиенбеков Дастан ,
13
1
0
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МИР РК
Full name of the service recipient
Акционерное общество "Национальная Компания "Қазақстан Ғарыш Сапары"
Abbreviated name of the service recipient АО "НК"ҚҒС"
Abstract

Объектом исследования являются бассейны крупных рек 7 областей Северного, Центрального и Восточного Казахстана на которых определены экстремальные гидрологические явления (наводнения).

Зерттеу нысаны экстремалды гидрологиялық құбылыстар (су тасқыны) анықталған Солтүстік, Орталық және Шығыс Қазақстанның 7 облысының ірі өзендерінің бассейндері болып табылады.

Целью программно-целевого финансирования «Научно-прикладные основы интегрированного управления наводнениями с разработкой алгоритма их предупреждения для бассейнов крупных рек Северного, Центрального и Восточного Казахстана» является обеспечение безопасности от воздействия экстремальных гидрологических явлений (наводнений) на территориях Северного, Центрального и Восточного Казахстана

"Солтүстік, Орталық және Шығыс Қазақстанның ірі өзендерінің бассейндері үшін олардың алдын алу алгоритмін әзірлей отырып, су тасқынын интеграцияланған басқарудың ғылыми-қолданбалы негіздері" бағдарламалық-нысаналы қаржыландырудың мақсаты Солтүстік, Орталық және Шығыс Қазақстан аумақтарында экстремалды гидрологиялық құбылыстардың (су тасқыны) әсерінен қауіпсіздікті қамтамасыз ету болып табылады

Применялся системный подход, основанного на инструментах интегрированного и адаптивного управления рисками наводнений природного и техногенно-обусловленного генезиса. Использованы общепринятые традиционные подходы (системный, экосистемный, бассейновый) и методы исследований (исторический, статистический, сравнительный, картографический, интерполяции и др.), применены инновационные цифровые технологии, в том числе трехмерная визуализация, сценарное моделирование и др.

Табиғи және техногендік-шартты генезистің су тасқыны қаупін интеграцияланған және адаптивті басқару құралдарына негізделген жүйелік тәсіл қолданылды. Жалпы қабылданған дәстүрлі тәсілдер (жүйелік, экожүйелік, бассейндік) және зерттеу әдістері (тарихи, статистикалық, салыстырмалы, картографиялық, интерполяция және т. б.) пайдаланылды, инновациялық цифрлық технологиялар, соның ішінде үш өлшемді визуализация, сценарийлік модельдеу және т. б. қолданылды.

Выполнена оценка рисков наводнений. Разработаны цифровые карты оценки рисков наводнений территорий Северного, Центрального и Восточного Казахстана общей площадью 1 млн 276 тыс. км2, в пределах которых располагаются более 1000 населенных пунктов. Разработан и внедрен Комплекс научно-обоснованных, управленческих мероприятий от воздействия ЭГЯ (наводнений). Апробированы и внедрены Мероприятия для 7 областей и подверженных населенных пунктов с учетом специфики местных условий. Разработан Алгоритм предупреждения проявления наводнений, апробирован на нескольких ключевых участках, акт внедрения прилагается. Разработан комплекс карт, на основе использованных архивных, полевых исследований, дистанционного зондирования и геоинформационных технологий. Разработан геосервис, на который выгружены все результаты работ по ПЦФ, в векторном формате и растровом

Су тасқыны қаупін бағалау жүргізілді. Жалпы ауданы 1 млн 276 мың км2 Солтүстік, Орталық және Шығыс Қазақстан аумақтарының су тасқыны қаупін бағалаудың цифрлық карталары әзірленді, олардың шегінде 1000-нан астам елді мекен орналасқан. Эгя (су тасқыны) әсерінен ғылыми негізделген, басқарушылық іс-шаралар кешені әзірленді және енгізілді. Жергілікті жағдайлардың ерекшелігін ескере отырып, 7 облыс пен зардап шеккен елді мекендер үшін іс-шаралар сынақтан өткізілді және енгізілді. Су тасқыны көріністерінің алдын алу алгоритмі әзірленді, бірнеше негізгі учаскелерде сыналды, енгізу актісі қоса тіркелді. Пайдаланылған мұрағаттық, далалық зерттеулер, қашықтықтан зондтау және геоақпараттық технологиялар негізінде карталар кешені әзірленді. Пцф бойынша жұмыстардың барлық нәтижелері векторлық форматта және растрлық форматта түсірілетін геосервис әзірленді

Апробация и внедрение предупреждения наводнений позволяет значительно сократить материальный, социальный ущерб от наводнений. Технико-экономическим показателем, также является своевременной краткосрочный прогноз катастрофического паводка для целей аккумуляции вод на нужды экономики, снижая риск возникновения наводнения.

Су тасқынының алдын алуды сынақтан өткізу және енгізу су тасқынынан болатын материалдық, әлеуметтік залалды айтарлықтай азайтуға мүмкіндік береді. Техникалық-экономикалық көрсеткіш, сондай-ақ су тасқыны қаупін азайта отырып, суды экономика қажеттіліктеріне жинақтау мақсаттары үшін апатты су тасқынының уақтылы қысқа мерзімді болжамы болып табылады.

Получены акты внедрения от МЧС РК, его структурного подразделения, бассейновой инспекции, Казгидромет и местные исполнительные органы.

ҚР ТЖМ, оның құрылымдық бөлімшесінен, бассейндік инспекциясынан, Қазгидромет пен жергілікті атқарушы органдардан енгізу актілері алынды.

Целевыми индикаторами эффективности программы являлись уменьшение последствий наводнений, снижение экономического ущерба и создание безопасных условий для проживания населения и развития экономики.

Бағдарлама тиімділігінің нысаналы индикаторлары су тасқыны салдарын азайту, экономикалық залалды азайту және халықтың тұруы мен экономиканың дамуы үшін қауіпсіз жағдайлар жасау болып табылады.

Результаты ПЦФ применены Министерством чрезвычайных ситуаций РК, Комитетом водных ресурсов Министерства водного хозяйства и ирригации РК, бассейновыми инспекциями и местными исполнительными органами. Имеются два акта внедрения

ПЦФ нәтижелерін ҚР Төтенше жағдайлар министрлігі, ҚР Су шаруашылығы және ирригация министрлігінің Су ресурстары комитеті, бассейндік инспекциялар және жергілікті атқарушы органдар қолданды. Енгізудің екі актісі бар

UDC indices
504.453
International classifier codes
70.03.00;
Readiness of the development for implementation
Key words in Russian
Наводнение; Зона затопления; Картографирование; Моделирование; Управление рисками наводнений;
Key words in Kazakh
Су тасқыны; Су басу аймақтары; Картографиялау; Моделдеу; Су тасқыны қаупін басқару;
Head of the organization Шуленбаев Куандык Ислямович Нет / нет
Head of work Алагуджаева Манира Аманкельдиевна PhD in Geography / Нет
Native executive in charge