The object of research, development or design (in Russian) : Разработка математической модели фазово-структурного строения сплава содержащего высокоактивные элементы Al-Si-Ca-Mn, определение оптимальных соотношении элементов в составе сплава, количественных параметров, способов его применения, а также установление закономерностей влияния на структуру, характер и морфологию неметаллических включений при раскислении и легировании комплексным сплавом.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Құрамында белсенділігі жоғары Al-Si-Ca-Mn элементтері бар қорытпаның фазалық-құрылымдық күйінің математикалық моделін жасау, қорытпаның құрамындағы элементтердің оңтайлы қатынасын, сандық параметрлерін, оны қолдану әдістерін, сонымен қатар тотықсыздандыру және күрделі қорытпамен легірлеу кезінде бейметалл қосындылардың құрылымына, табиғатына және морфологиясына әсер ету заңдылықтарын анықтау.

Aim of work (in Russian) : Разработка математической модели позволяющей описать фазово-структурное строение сплава многокомпонентного состава Al-Si-Ca-Mn, выведение закономерностей влияния на структуру, характер и морфологию неметаллических включений обрабатываемых марок сталей. Определение оптимальных соотношений элементов в сплаве, определение количественных параметров, эффективных способов его применения.

Aim of work (in Kazakh) : Көп компонентті Аl-Si-Ca-Mn қорытпасының фазалық-құрылымдық түзілуін сипаттауға мүмкіндік беретін математикалық үлгіні жасау, өңделген болат маркаларының бейметалл қосылыстарының құрылымына, сипаты мен морфологиясына әсер ету заңдылықтарын шығару. Қорытпадағы элементтердің оңтайлы арақатынасын, сандық параметрлерін қолданудың тиімді әдістерін анықтау.

Методы исследования (на русском) : Технический, химический анализы шихтовых материалов, расчётные методы, термодинамическое моделирование, металлографические исследования.

Методы исследования (на казахском) : Шихта материалдарының техникалық, химиялық талдаулары, есептеу әдістері, термодинамикалық модельдеу, металлографиялық зерттеулер.

Obtained results and novelty (in Russian) : Проведено термодинамически-диаграммное моделирование металлической системы Fe-Al-Si-Ca-Mn, и разработана на её базе математическая модель фазовой структуры для всех элементарных политопов данной системы. Проведена серия лабораторных испытаний и установлены оптимальные соотношения элементов в составе сплава, количественные параметры и эффективные способы применения опытного сплава при раскислении и легировании различных марок сталей.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Fe-Al-Si-Ca-Mn металл жүйесін термодинамикалық-диаграммалық модельдеу жүргізілді және оның негізінде осы жүйенің барлық қарапайым политоптары үшін фазалық құрылымның математикалық моделі жасалды. Бірқатар зертханалық сынақтар жүргізілді және қорытпа құрамындағы элементтердің оңтайлы арақатынасы, болаттардың әртүрлі маркаларын тотықсыздандыру және легирлеу кезінде тәжірибелік қорытпаны қолданудың сандық параметрлері мен тиімді әдістері анықталды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Проведением термодинамически-диаграммного моделирования установлены квазиобъёмы металлической системы Fe-Al-Si-Ca-Mn моделирующие составы образующихся металлических продуктов при выплавке различных марок опытного сплава. Металлографические исследования показали, что применение опытного ферросплава Fe-Al-Si-Ca-Mn способствует образованию благоприятной формы неметаллических включений, а также равномерному их распределению и снижению индекса загрязненности, что оказывает положительное влияние на механические свойства обрабатываемых сталей.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Термодинамикалық-диаграммалық модельдеуді жүргізу арқылы Fe-Al-Si-Ca-Mn металл жүйесінің квази-көлемдері тәжірибелік қорытпаның әртүрлі маркаларын балқыту кезінде пайда болатын металл өнімдерінің модельдеу құрамдары анықталды. Металлографиялық зерттеулер Fe-Al-Si-Ca-Mn тәжірибелі ферроқорытпасын қолдану металл емес қоспалардың қолайлы түрінің пайда болуына, сондай-ақ олардың біркелкі таралуына және өңделген болаттардың механикалық қасиеттеріне оң әсер ететін ластану индексінің төмендеуіне ықпал ететінін көрсетті.

Level of implementation (in Russian) : После установления закономерностей влияния на структуру, характер и морфологию неметаллических включений обрабатываемых марок сталей опытным сплавом и установления оптимальных количественных параметров, найденные решения задач могут быть рекомендованы для использования на действующих сталеплавильных цехах.

Level of implementation (in Kazakh) : Тәжірибелі қорытпамен өңделетін болат маркаларының металл емес қосылыстарының құрылымына, сипатына және морфологиясына әсер ету заңдылықтарын анықтағаннан кейін және оңтайлы сандық параметрлерді анықтағаннан кейін, табылған есептер шешімдерін қолданыстағы болат балқыту цехтарында пайдалану үшін ұсынуға болады.

Efficiency (in Russian) : Проведение фундаментальных исследований влияния на структуру, характер и морфологию неметаллических включений в различных марках сталей при раскислении и легировании опытным сплавом расширит сырьевую базу, позволит более объективно оценивать эффективность использования многокомпонентных сплавов при раскислении и легировании различных марок сталей. Даст возможность загрузить простаивающие цеха, и даже организовать собственное производство комплектующих и запасных частей для горнодобывающей, автомобилестроения и сельхоз строительной отрасли.

Efficiency (in Kazakh) : Тәжірибелік қорытпамен тотықсыздандыру және легирлеу кезінде болаттардың әртүрлі маркаларындағы металл емес қоспалардың құрылымына, сипатына және морфологиясына әсер ету бойынша іргелі зерттеулер жүргізу шикізат базасын кеңейтеді, болаттардың әртүрлі маркаларын тотықсыздандыру және легирлеу кезінде көп компонентті қорытпаларды пайдалану тиімділігін объективті бағалауға мүмкіндік береді. Бұл тоқтап тұрған цехтарды жүктеуге, тіпті тау-кен, автомобиль және ауылшаруашылық құрылыс салалары үшін компоненттер мен қосалқы бөлшектердің жеке өндірісін ұйымдастыруға мүмкіндік береді.

Field of application (in Russian) : Металлургия, ферросплавная и сталеплавильная промышленность.

Field of application (in Kazakh) : Металлургия, ферроқорытпа және болат балқыту өнеркәсібі.