The object of research, development or design (in Russian) : Радиационнозащитные свойства сверхвысокомолекулярного полиэтилена с наполнителями из В, W, Pb

The object of research, development or design (in Kazakh) : B, W, Pb толтырғыштары бар ультра жоғары молекулалық полиэтиленнің радиациялық қорғаныс қасиеттері

Aim of work (in Russian) : Разработать композитный материал на основе СВМПЭ с наполнителями из В, W, Pb и исследовать его коррозионно- и радиационно-защитные свойства.

Aim of work (in Kazakh) : В, W, Pb толтырғыштары бар УЖМПЭ негізінде композиттік материал әзірлеу және оның коррозиялық және радиациялық - қорғаныш қасиеттерін зерттеу.

Методы исследования (на русском) : Для экспериментальных работ и разработки технологии получения радиационнозащитного композитного материала на основе СВМПЭ будет привлечено современное лабораторное оборудование и приборы. Планирование эксперимента, сбор информации и её теоретический анализ будут проведены с помощью средств компьютерного моделирования с применением современных алгоритмов и программного обеспечения. Будут использованы современные методы механических и коррозионных испытаний, рентгеноструктурного анализа, инфракрасной спектроскопии, сканирующей электронной микроскопии, имеющиеся в распоряжении ВКУ имени С.Аманжолова и РГП Национального Ядерного Центра Республики Казахстан (НЯЦ РК). Для комплексного реакторного облучения композитного материала на основе СВМПЭ с наполнителями В, W, Pb разными флюенсами при температуре не выше 500С будет использовано реакторное излучение реактора ИВГ-1М на базе филиала Института Атомной Энергии (ИАЭ) РГП НЯЦ РК. Нейтронно-физические расчеты потока реакторного излучения будут проведены с помощью программы MCNP5, относящейся к числу универсальных программ для решения задач переноса излучения в произвольной трехмерной геометрии с библиотеками констант ENDF/B-5,6. Расчетная модель реактора ИВГ-1М для программы MCNP5 максимально приближена к существующей, реальной конструкции реактора.

Методы исследования (на казахском) : Эксперименттік жұмыстар мен УЖМПЭ негізінде радиациялық қорғаныш композиттік материал алу технологиясын әзірлеу үшін заманауи зертханалық жабдықтар мен аспаптар тартылатын болады. Экспериментті жоспарлау, ақпарат жинау және оны теориялық талдау Заманауи алгоритмдер мен бағдарламалық жасақтаманы қолдана отырып, компьютерлік модельдеу құралдарының көмегімен жүзеге асырылады. С.Аманжолов атындағы ШҚУ және Қазақстан Республикасы Ұлттық ядролық орталығының РМК (ҚР ҰЯО) иелігіндегі механикалық және коррозиялық сынақтардың, рентгенқұрылымдық талдаудың, инфрақызыл спектроскопияның, сканерлеуші электрондық микроскопияның заманауи әдістері пайдаланылатын болады. В, W, Pb толтырғыштары бар АӨСШК негізіндегі композиттік материалды 500С жоғары емес температурада әртүрлі флюенспен кешенді реакторлық сәулелендіру үшін ҚР ҰЯО РМК Атом энергиясы институтының (АЭИ) филиалы базасында ИВГ-1М реакторының реакторлық сәулеленуі пайдаланылатын болады. Реакторлық сәулелену ағынының нейтрондық-физикалық есептеулері ENDF/B-5,6 тұрақты кітапханалары бар ерікті үш өлшемді геометриядағы сәулеленуді тасымалдау мәселелерін шешуге арналған әмбебап бағдарламалар қатарына жататын MCNP5 бағдарламасы арқылы жүзеге асырылады. MCNP5 бағдарламасы үшін ИВГ-1м реакторының есептік моделі реактордың қолданыстағы, нақты дизайнына барынша жақын.

Obtained results and novelty (in Russian) : 1. Разработан и получен композитный материал системы сверхвысокомолекулярный полиэтилен плюс В (бор), W (вольфрам), РЬ (свинец) методом газопламенного напыления. 2. Изучено структурно-фазовое состояние необлученных исходных композитных материалов на основе СВМПЭ плюс В, W, РЬ. 3. Исследованы механические и коррозионные свойства исходных образцов композитного материала на основе СВМПЭ плюс В, W, РЬ. 4. Облучены реакторным излучением реактора ИВГ-1М серия образцов разного состава композитного материала на основе СВМПЭ плюс В, W, РЬ разными флюенсами.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жалынмен бүрку әдісі арқылы ультра жоғары молекулалы полиэтилен В (бор), W (вольфрам), Pb (қорғасын) қоспа негізіндегі композициялық материал әзірлеу және алу ЖМПЭ B, W, Pb қоспа негізіндегі сәулеленбеген композициялық материалдардың құрылымдық-фазалық күйін зерттеу УЖМПЭ B, W, Pb қоспа негізіндегі сәулеленбеген композициялық материалдардың механикалық және коррозияға қарсы қасиеттерін зерттеу. Композициялық құрамы әртүрлі бір қатар угілерді УЖМПЭ B, W, Pb қоспа негізіндегі композициялық материалдарды ИВГ-1М реакторыда әртүрлі флюенстармен сәулелендіру

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Предлагаемый нами материал предположительно будет иметь более высокую, до 1,5 раз превышающую радиационную стойкость, при сохранении коррозионных и механических свойств после реакторного облучения. Трудоёмкость нашего, газотермического метода получения материала в 3 раз меньше трудоёмкости получения материала методом прессования и не имеет ограничений по топологии защитных материалов, что соответствует критериям инновационной технологии.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Біз ұсынып отырған материал реактордың сәулеленуінен кейін коррозия және механикалық қасиеттерді сақтай отырып, 1,5 есеге дейін жоғары радиациялық төзімділікке ие болады. Біздің материалды алудың газ-термиялық әдісінің күрделілігі материалды престеу арқылы алудың күрделілігінен 3 есе аз және инновациялық технология критерийлеріне сәйкес келетін қорғаныс материалдарының топологиясына ешқандай шектеулер жоқ.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) : Материал, полученный разработанной технологией позволит защищать персонал, работающий в радиационно-опасных условиях, связанных как с потоками излучения «закрытых» источников, так и с радиоактивными веществами от «открытых» радиоактивных источников.

Efficiency (in Kazakh) : Әзірленген технология бойынша алынған материал радиациялық қауіпті жағдайларда жұмыс істейтін персоналды «жабық» және, «ашық» радиация көздерінен қорғауға мүмкіндік береді.

Field of application (in Russian) : Ядерная энергетика Атомная энергетика Радиационная безопасность Медицинский инжиниринг

Field of application (in Kazakh) : Ядролық энергия Атомдық энергия Радиациялық қауіпсіздік Медициналық инженерия