The object of research, development or design (in Russian) : Технология переработки техногенных отходов, образующихся при производстве хромсодержащих ферросплавов.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Хром құрамды ферроқорытпалар өндірісінде түзілетін техногендік қалдықтарды қайта өңдеу технологиясы.

Aim of work (in Russian) : Целью проекта является разработка высокоэффективных технологических схем переработки техногенных отходов хромосодержащих ферросплавов с получением металлических концентратов.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты металл концентраттарын ала отырып, хром құрамды ферроқорытпалардың техногендік қалдықтарын өңдеудің жоғары тиімді технологиялық сұлбаларын әзірлеу болып табылады.

Методы исследования (на русском) : Химический анализ, рентгенодифрактометрический, оптическая микроскопия, физико-механические испытания

Методы исследования (на казахском) : Химиялық талдау, рентгенодифрактометриялық, оптикалық микроскопия, физика-механикалық сынақтар

Obtained results and novelty (in Russian) : Изучен полный химический состав лежалых шлаков рафинированного феррохрома поэлементным определением с помощью перевода в раствор и определения содержания каждого компонента различными методами. Содержание основных компонентов составило, масс. %: CaO - 45; SiO2 - 27,0; MgO - 12,0; Cr2O3 - 7,5; Al2O3 - 6,0; FeO - 2,0; C - 0,5. Фазовый состав шлаков был изучен с использованием рентгеновского дифрактометра. Минеральный состав изучался с помощью оптического микроскопа. По фазовому составу шлаки состоят преимущественно из белита, мервинита, алюмомагниевой шпинели (Cr, Fe), периклаза и ларнита. Изучение микроструктуры шлака показало наличие зерен монтечеллита, алюмомагниевой шпенили, металлической фазы, аморфного стекла. Извлекаемые с мест хранения лежалые шлаки РФХ имеют различный гранулометрический состав. После силикатного распада под воздействием атмосферных факторов и физико-химического взаимодействия огромных масс материала происходит укрупнение частиц шлака в различные агломераты, образованные вследствие гидратации, карбонизации компонентов шлака, а также в процессе слеживания. Основная масса шлака представлена частицами класса -5 мм (50-60%). При этом класс -2 мм составляет не менее 90% от объема мелкого шлака. Фактически большая часть шлакоотвала представлена пылевидными частицами. Шлак различных фракций был подвергнут физико-механическим испытаниям как строительный щебень по методике ГОСТ 8269.0-97 на соответствие технических условий ГОСТ 5578-2019.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Тазартылған феррохромның үйінді қождарының толық химиялық құрамы элементтерді ерітіндіге көшіру және әр компоненттің мөлшерін әр түрлі әдістермен анықтау арқылы зерттелді. Негізгі компоненттердің мөлшері, масс. %: CaO - 45; SiO2 - 27,0; MgO - 12,0; Cr2O3 - 7,5; Al2O3 - 6,0; FeO - 2,0; C - 0,5. Қождардың фазалық құрамы рентгендік дифрактометрдің көмегімен зерттелді. Минералдық құрамы оптикалық микроскоптың көмегімен зерттелді. Фазалық құрамы бойынша қождар негізінен белиттен, мервиниттен, алюминий-магнийлі шпинельден (Cr, Fe), периклаздан және ларниттен тұрады. Қождың микроқұрылымын зерттеу монтичеллиттің, алюминий-магний шпинельдің, металдық фазаның, аморфты шынының түйіршіктерінің бар екенін көрсетті. Сақтау орындарынан алынған ТФХ-ның үйінді қождары әртүрлі гранулометриялық құрамға ие. Атмосфералық факторлардың әсерінен силикаттың ыдырауы мен материалдың үлкен массаларының физика-химиялық өзара әрекеттесуінен кейін қож бөлшектері гидратацияның, қож компоненттері карбонизациясының, сондай-ақ ұзақ жату процесінің нәтижесінде әртүрлі агломераттарға іріленеді. Қождың негізгі бөлігі -5 мм класс (50-60%) түйіршіктерінен тұрады. Бұл ретте -2 мм класы ұсақ қож көлемінің 90%-дан кем емес бөлігін құрайды. Шын мәнінде, қож үйіндісінің көп бөлігі шаң тәрізді бөлшектерден тұрады. Әр түрлі фракциялардағы қождар МемСт 8269.0-97 әдістемесі бойынша құрылыс қиыршық тастары ретінде МемСт 5578-2019 техникалық шарттарына сәйкестігіне физика-механикалық сынақтар жүргізілді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Изучен полный химический состав лежалых шлаков рафинированного феррохрома. Содержание основных компонентов составило, масс. %: CaO - 45; SiO2 - 27,0; MgO - 12,0; Cr2O3 - 7,5; Al2O3 - 6,0; FeO - 2,0; C - 0,5. Фазовый состав шлаков был изучен с использованием рентгеновского дифрактометра. Минеральный состав изучался с помощью оптического микроскопа. По фазовому составу шлаки состоят преимущественно из белита, мервинита, алюмомагниевой шпинели (Cr, Fe), периклаза и ларнита. Изучение микроструктуры шлака показало наличие зерен монтечеллита, алюмомагниевой шпенили, металлической фазы, аморфного стекла. Извлекаемые с мест хранения лежалые шлаки РФХ имеют различный гранулометрический состав. После силикатного распада под воздействием атмосферных факторов и физико-химического взаимодействия огромных масс материала происходит укрупнение частиц шлака в различные агломераты, образованные вследствие гидратации, карбонизации компонентов шлака, а также в процессе слеживания. Основная масса шлака представлена частицами класса -5 мм (50-60%). При этом класс -2 мм составляет не менее 90% от объема мелкого шлака. Фактически большая часть шлакоотвала представлена пылевидными частицами.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Тазартылған феррохромның үйінді қождарының толық химиялық құрамы зерттелді. Негізгі компоненттердің мөлшері, масс. %: CaO - 45; SiO2 - 27,0; MgO - 12,0; Cr2O3 - 7,5; Al2O3 - 6,0; FeO - 2,0; C - 0,5. Қождардың фазалық құрамы рентгендік дифрактометрдің көмегімен зерттелді. Минералдық құрамы оптикалық микроскоптың көмегімен зерттелді. Фазалық құрамы бойынша қождар негізінен белиттен, мервиниттен, алюминий-магнийлі шпинельден (Cr, Fe), периклаздан және ларниттен тұрады. Қождың микроқұрылымын зерттеу монтичеллиттің, алюминий-магний шпинельдің, металдық фазаның, аморфты шынының түйіршіктерінің бар екенін көрсетті. Сақтау орындарынан алынған ТФХ-ның үйінді қождары әртүрлі гранулометриялық құрамға ие. Атмосфералық факторлардың әсерінен силикаттың ыдырауы мен материалдың үлкен массаларының физика-химиялық өзара әрекеттесуінен кейін қож бөлшектері гидратацияның, қож компоненттері карбонизациясының, сондай-ақ ұзақ жату процесінің нәтижесінде әртүрлі агломераттарға іріленеді. Қождың негізгі бөлігі -5 мм класс (50-60%) түйіршіктерінен тұрады. Бұл ретте -2 мм класы ұсақ қож көлемінің 90%-дан кем емес бөлігін құрайды. Шын мәнінде, қож үйіндісінің көп бөлігі шаң тәрізді бөлшектерден тұрады.

Level of implementation (in Russian) : -

Level of implementation (in Kazakh) : -

Efficiency (in Russian) : Рециклинг не используемых лежалых шлаков рафинированного феррохрома.

Efficiency (in Kazakh) : Тазартылған феррохромның қолданылмайтын үйінді қождарын қайта өңдеу.

Field of application (in Russian) : Целевыми потребителями полученных результатов могут быть ферросплавные предприятия Казахстана (АО «ТНК «Казхром» и т.д.), ближнего и дальнего зарубежья.

Field of application (in Kazakh) : Алынған нәтижелердің мақсатты тұтынушылары Қазақстанның ("Қазхром "ТҰК" АҚ және т.б.), жақын және алыс шетелдердің ферроқорытпа кәсіпорындары болуы мүмкін.