Inventory number IRN Number of state registration
0323РК01456 AP19680279-KC-23 0123РК00599
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 1
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 17847983 AP19680279
Name of work
Урбанизация казахского языка в контексте национального строительства в Казахстане.
Type of work Source of funding Report authors
Fundamental Фазылжанова Анар Муратовна
0
0
3
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного пользования "Институт языкознания имени А.Байтурсынова"
Abbreviated name of the service recipient РГП на ПХВ "ИЯ им. А.Байтурсынова" КН МОН РК
Abstract

Проект направлен на исследование влияния урбанизации казахского населения на языковые процессы в Казахстане в контексте мирового опыта языкового сдвига.

Жоба әлемдік тілдік жылжу тәжірибесінің контексінде Қазақстандағы тілдік үдерістерге қазақ халқының қалалану әсерін зерттеуге бағытталған.

Исследование влияния урбанизации казахского населения на языковые процессы в Казахстане в контексте мирового опыта языкового сдвига

Әлемдік тілдің жылжу тәжірибесінің контексінде Қазақстандағы тілдік үдерістерге қазақ халқының қалалану әсерін зерттеу.

Исследование цели и задач проекта опирается на теоретические и эмпирические подходы. Основными теоретико-методологическими подходами являются: – теория языкового сдвига; – теория национального строительства; – эмпирический подход: массовый социологический опрос населения в шести регионах Казахстана; полуструктурированные экспертные интервью; контент-анализ СМИ; анализ социальных сетей, включенное наблюдение.

Жобаның мақсаты мен міндеттерін зерттеу теориялық және эмпирикалық тәсілдерге негізделген. Негізгі теориялық және әдістемелік тәсілдер мыналар: – тілдік ілгерілеу теориясы; – ұлт құрылысы теориясы; – эмпирикалық тәсіл: Қазақстанның алты аймағында халықтан жаппай социологиялық сауалнама алу; жартылай құрылымдық сараптамалық сұхбаттар; БАҚ контент-талдау; әлеуметтік желіні талдау, қосымша бақылау.

Результаты анкетирования выявили следующие тенденции и особенности развития казахского языка в городской среде: В городах возросло репрезентация казахского языка и распространение казахской речи. это свидетельствует о развитии казахского языка и его утверждении в городской среде. Это означает, что возросла роль казахского языка в городской коммуникации, в культуре и в общественной жизни города. Миграционные процессы в городах напрямую влияют на динамику использования казахского языка. Миграция из сельской местности в города приводит к изменению состава городской языковой среды и может стимулировать горожан к использованию казахского языка. Результаты опроса показали, что миграционные процессы в Казахстане влияют на языковые процессы в стране. Отмечено, что миграционные процессы являются одним из актуальных факторов, влияющих на трансформацию языкового ландшафта городского пространства. В то же время отчетливо можно заметить, что помимо миграционных, социально-экономических особенностей процесса урбанизации в Казахстане, приведенный выше результат, с лингвистической точки зрения отражает и урбанизацию казахского языка. В свою очередь, этот факт дает возможность рассмотреть масштаб и особенности языковых процессов в стране, связанных с урбанизацией казахского языка. В этом можно признать новизну результатов исследований на данный период.

Сауалнама нәтижелері қалалық ортада қазақ тілін дамытудың мынадай трендтері мен ерекшеліктерін анықтап көрсетті: Қалаларда қазақ тілінің репрезентациясы мен естілуінің артқаны байқалады. Бұл қазақ тілінің дамуын және оның қалалық ортада орнығуын көрсетеді. Қазақ тілінің қалалық коммуникациядағы, мәдениеттегі және қаланың қоғамдық өміріндегі рөлінің күшейгенін білдіреді. Қалалардағы көші-қон үдерістері қазақ тілінің қолдану динамикасына тікелей әсер етеді. Ауылдық жерлерден қалаларға қоныс аудару қаладағы тілдік ортаның құрамындағы өзгерістерге әкеліп жатыр және қала тұрғындарына қазақ тілін қолдануды ынталандыруы мүмкін. Сауалнама нәтижелері Қазақстандағы миграциялық үдерістердің елдегі тілдік үдерістерге ықпал етіп жатқанын көрсетті. Қалалық кеңістіктегі тілдік ландшафттың түрленуіне әсер ететін актуалды факторлардың бірі миграциялық үдерістер екені байқатты. Бұл ретте жоғарыда келтірген нәтиже Қазақстандағы қалалану үдерісінің миграциялық, әлеуметтік-экономикалық сипаттарынан өзге тілдік тұрғыдан да, қазақ тілінің қалалануы түрінде көрініс беріп жатқанын анық байқауға болады. Өз кезегінде аталған факт қазақ тілінің қалалануына қатысты елдегі тілдік үдерістер ауқымы мен ерекшеліктерін қарастыру мүмкіндігін беріп жатыр. Бұны зерттеу нәтижелерінің осы кезеңдегі жаңалығы ретінде тануға болады.

Не предусмотрено

Қарастырылмаған

Не предусмотрено

Қарастырылмаған

Не предусмотрено

Қарастырылмаған

Не предусмотрено

Қарастырылмаған

UDC indices
81`27
International classifier codes
16.21.27;
Key words in Russian
казахский язык; урбанизация; многонациональное общество; национальное строительство; билингвизм; межнациональные отношения; социолингвистика; политология; социально-языковой процесс; вербальное общение;
Key words in Kazakh
қазақ тілі; қалалану; көпұлтты қоғам; ұлт құрылысы; қостілділік; ұлтаралық қарым-қатынас; әлеуметтік лингвистика; саясаттану; әлеуметтік тілтанымдық үдеріс; вербалды коммуникация;
Head of the organization Фазылжанова Анар Муратовна Кандидат филологических наук / нет
Head of work Фазылжанова Анар Муратовна Кандидат филологических наук / нет