The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования является турбулентное течение атмосферного воздуха в урбанизированной городской среде, географические и топографические объекты города, транспортный поток.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу немесе жобалау нысаны халық көп қоныстанған қалалар атмосфералық ауасының турбулентті ағысы, қаланың географиялық және топографиялық нысандары, көлік ағыны болып табылады.

Aim of work (in Russian) : Целью работы является разработка программного комплекса для 3D моделирования, непрерывного мониторинга и прогнозирования уровня загрязнения атмосферного воздуха густонаселенных и промышленных территорий Казахстана с учетом таких факторов, как пробочность улиц, расположение зданий, солнечная радиация и рельеф местности.

Aim of work (in Kazakh) : Жұмыстың мақсаты Қазақстанның халық көп қоныстанған және өндірістік территорияларының атмосфералық ауасының ластану деңгейін көшелердің кептелісін, ғимараттардың орналасуын, күн радиациясын және жер бедерін ескере отырып 3D модельдейтін, үздіксіз мониторинг жасайтын және болжайтын бағдарламалық кешен жасау болып табылады.

Методы исследования (на русском) : Метод или методология проведения работы. В проведении НИР были использованы методы математического и численного моделирования турбулентных течений, методы машинного обучения, симуляторы дорожного движения, векторизация, маскировка и кластеризация объектов.

Методы исследования (на казахском) : Жұмысты жүргізу әдісі немесе әдістемесі. ҒЗЖ жүргізуде математикалық және сандық модельдеу әдістері, машиналық оқыту әдістері, жол қозғалысының симуляторлары, векторлау, маскалау және нысандарды біріктіру қолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Результаты работы и их новизна. Были получены следующие результаты: создана реалистичная 3D модель города (района); разработана структура информационной системы. Проведен анализ существующих симуляторов моделирования и управления транспортным потоком; построена математическая и численная модели распространения загрязняющих веществ в атмосфере густонаселенных и промышленных территорий. Была многократно усилена численная эффективность и устойчивость схемы разрывного Галеркина на 20 % путем использования высоких порядков полинома аппроксимации p~4-6. Такие высокие порядки полиномов приводят к очень незначительным численным диссипациям что очень приветствуется в моделировании крупных вихрей. Новизной полученных результатов является то, что моделирование крупных вихрей на основе методологии фильтрованной функции плотности скалярных составляющих впервые применяется для прогнозирования распространения загрязняющих веществ в атмосферном воздухе.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жұмыстың нәтижесі және оның жаңалығы. Келесі нәтижелер алынды: қаланың (ауданның) 3D моделі құрылды; ақпараттық жүйенің құрылымы жасалды. Көлік ағынын модельдейтін және басқаратын симуляторлар талданды; халық тығыз қоныстанған және өндірістік территориялардың атмосферасында зиянды заттардың таралуының математикалық және сандық моделі құрылды. Үздіксіз Галеркин схемасының сандық тиімділігі мен тұрақтылығы полиномиальды жуықтаудың жоғары ретін қолдану арқылы p~4-6-ны қолдану арқылы 20 %-ға көбейтілді. Көптеген полиномиальды бұйрықтар өте аз сандық диссипацияға алып келеді, бұл үлкен қателіктерді модельдеуде зор пайдасын тигізеді. Алынған нәтижелерді жаңалығы скаляр құрамдардың сүзгіленген тығыздық функциясы әдістемесінің негізінде ірі құйындарды модельдеу атмосфералық ауада зиянды заттардың таралуын болжауда алғаш рет қолданылды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Нет

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жоқ

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Область применения. Гидродинамика сложных турбулентных течений, анализ качества атмосферного воздуха, мониторинг и прогнозирование состояния загрязненности атмосферного воздуха, моделирование и управление транспортным потоком.

Field of application (in Kazakh) : Қолдану саласы. турбулентті ағыстардың гидродинамикасы, атмосфералық ауа сапасын талдауда, атмосфералық ауа жағдайын монитроинг жасау және болжау, көлік ағынын модельдеу және басқару.