The object of research, development or design (in Russian) : 1.Коллективная монография «Роль лошади в жизни казахских кочевников и ее художественная репрезентация в национальной литературе», запланированная на 2022-2023 годы, подготовлена и издана издательством «Қазақ университеті» в 26,6 п.л. 2.Разработка литературной, этнографической, познавательной информации о лошади на IT платформе 3. На круглый стол были приглашены лингвисты, литературоведы, культурологи, общественные деятели, способные серьезно высказать научное мнение о происхождении казахского этноса и его национальной государственности, о роли лошади в политико-экономическом, духовно-эстетическом развитии.

The object of research, development or design (in Kazakh) : 1.2022-2023 жылға жоспарланған «Қазақ көшпелілерінің өміріндегі жылқының рөлі және оның көркем әдебиеттегі репрезентациялануы» атты ұжымдық монография дайындалып, «Қазақ университеті» баспасынан 26,6 табақ көлемінде жарық көрді. 2.Жылқы жануарына қатысты әдеби, этнотанымдық ақпараттарды IT платформада әзірленді. 3.Дөңгелек үстелге қазақ этносы мен оның ұлттық мемлекеттілігінің пайда болуы, саяси-экономикалық, рухани-эстетикалық даму жолында жылқының атқарған рөлі жайында байыпты ғылыми пікір білдіре алатын тілші, әдебиеттанушы, мәдениеттанушы ғалымдар, қоғам қайраткерлері тартылды.

Aim of work (in Russian) : 1.Цель монографии – систематизировать, научно проанализировать и объективно оценить произведения, связанные с лошадьми, в казахской литературе и искусстве. Были представлены произведения авторов, которые доказали, что «казах и лошадь» – близкое понятие и показали природу и личность лошади в преемственности с казахской уникальностью. 2. Цель – разработка электронной базы лучших произведений о лошадях в литературе и искусстве путем создания сайта qazanat.kz 3.Цель круглого стола – доказать и прославить, что изучение лошади в развитии и эволюции кочевой цивилизации, в том числе и казахского этноса, с социальной, литературно-культурной, лингвистической, историко-этнографической точки зрения является несравненным богатством, пополняющим национальный литературный фонд.

Aim of work (in Kazakh) : 1. Монографияның мақсаты – қазақ әдебиеті мен өнеріндегі жылқыға қатысты еңбектерді жүйелеп, ғылыми тұрғыда талдап, обьективті бағасын беру. «Қазақ пен жылқы» – егіз ұғым екендігін дәлелдеген, жылқы табиғатын, мінезін танытуда қазақ болмысымен сабақтастықта алған шығармашылық иелерінің туындылары репрезентацияланды. 2.qazanat.kz сайтын құру арқылы қазақ ұлтының өмірінде маңызды орны бар жылқы жануарына қатысты әдебиет пен өнерде көрініс тапқан үздік үлгілерінің электронды базасын жасау. 3.Көшпелілер өркениетіндегі, соның ішінде қазақ этносының даму эволюциясындағы жылқының әлеуметтік, әдеби-мәдени, лингвистикалық, тарихи-этнографиялық тұрғыдан зерттелуі ұлттық әдеби қазынаға қосылған теңдессіз байлық екенін дәлелдеу, дәріптеу.

Методы исследования (на русском) : Методы систематизирование, сравнение, сопоставление

Методы исследования (на казахском) : Жүйелеу, салыстыру, салғастырмалы әдістер

Obtained results and novelty (in Russian) : 1.В результате были отвергнуты заблуждения о непонимании и недооценке уникального образа жизни кочевников и их вклада в мировую историю, дано комплексное понимание их роли в формировании человеческой цивилизации и вечного значения оставленного ими наследия. С точки зрения сегодняшнего дня проанализированы возможность и успешность освоения темы в творчестве владельцев творчества, взявших за основу образ лошади в своих произведениях. 2. Разработан электронный ресурс этнокультурных наименований, национальный паремиологического словарьный фонд относительно лошади. Накоплено фольклорное наследие о лошадях, электронная база поэтических, прозаических произведений. 3.Содержательное размышление в различных аспектах о месте и значении лошади в казахской духовности и научное осмысление открывает путь к ясному познанию роли лошади в жизни кочевников и ее места в национальной литературе. Изучаются художественные достижения казахских писателей, достигнутые путем посещения темы лошади.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 1.Көшпелілер өркениетін зерттей отырып, батыстық іргелі еңбектерде маргиналданған және стереотипке құрылған таптаурын тұжырымдардың негізсіз екендігі айқындалып, адамзат қоғамының күрделілігі мен алуан түрлілігін терең түсінуге көңіл бөлінді. Нәтижесінде көшпелілердің бірегей өмір салты мен жаһандық тарихқа қосқан үлесін түсінбеу мен бағаламау сынды солақай пікірлерге тойтарыс беріліп, олардың адамзат өркениетін қалыптастырудағы рөлі мен қалдырған мұрасының мәңгілік маңызы туралы жан-жақты түсінік берілді. Шығармашылық иелерінің жылқы бейнесін өз шығармаларына негізгі арқау еткен туындыларында тақырыпты игеру мүмкіндігі мен жетістігі бүгінгі күн тұрғысынан зерделенді. 2.Жылқыға қатысты ұлттық паремиологиялық қордың, қатысты этномәдени атаулардың электронды ресурсы әзірленді. Жылқы жайындағы фольклорлық мұралар, поэзиялық, прозалық туындылардың электронды базасы жинақталды. 3.Қазақ руханиятындағы жылқының орны мен мәні жөнінде әртүрлі аспектіде мазмұнды ой айтып, ғылыми байыпты пікір білдіру көшпелілерінің өміріндегі жылқының рөлі және оның ұлттық әдебиеттегі орнын айқын танып-білуге жол ашады. Қазақ жазушыларының жылқы тақырыбына бару арқылы қол жеткізген көркемдік табыстары зерделенеді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : 1. Анализируя роль лошади в произведениях искусства (живопись, скульптура, песня, музыка, кинематография), фольклорном наследии, прозаических и поэтических произведениях искусства, обычаях, традициях нашего народа ее история, суть жизни были признаны в целом. Доказано, что казахские писатели не только расширяли собственные художественные поиски за счет использования образа лошади в своих произведениях, но и поднимали различные, актуальные проблемы социума. 2.Разработана серия научных работ по коневодству, отобраны произведения, содержащие изображение лошади в искусстве (кино, скульптура, рисунок, музыка и т.д.), разработана иллюстративная и познавательная информация на IT платформе. 3.Предки современных казахов, которые впервые в истории одомашнили диких лошадей и превратили их в главную движущую силу, локомотив кочевой цивилизации, благодаря этим степным тулпарам саков и гуннов, кипчаков, успешно защитили от внешних врагов, создав гигантские империи, невиданные в истории человечества по широте таких территорий, как Тюркский каганат, Золотая Орда и т. д. о том, как он развивался дальше, свидетельствуют исторические материалы из литературных текстов, был проведен всесторонний научный анализ.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : 1.Өнер туындыларындағы (бейнелеу, мүсін, саз, ән, күй, кино өнеріндегі), фольклорлық мұралардағы, прозалық және поэзиялық көркем шығармалардағы жылқы рөлін нақты мәтіндік талдаулар арқылы екшеп, сараптау арқылы ұлтымыздың әдет-ғұрпын, дәстүрін, тұрмысын, өз тарихына деген пайымын, қала берді ұлт өмірінің болмысын тұтастай танытуға күш салынды. Қазақ қаламгерлері жылқы бейнесін көркем шығармада пайдалану арқылы өзіндік көркемдік ізденісін кеңейтіп қана қоймай, социумдағы түрлі мәселелерді көтере, айта білгені негізделді. 2.Жылқы жайындағы ғылыми еңбектер топтамасы әзірленіп, жылқының өнердегі (кино, мүсін, сурет, музыка т.б.) бейнесін қамтитын туындылар іріктеліп, иллюстративті және танымдық ақпараттар IT платформада әзірленді. 3.Тарихта жабайы жылқыларды алғаш рет қолға үйретіп, оны көшпелілер өркениетінің негізгі қозғаушы күшіне, локомотивіне айналдырған қазіргі қазақтардың арғы аталары сақтар мен ғұндардың, көк түріктер мен қыпшақтардың осы дала тұлпарларының арқасында сыртқы жауларынан қалайша табысты қорғанып, Түрік Қағанаты, Алтын Орда сынды территориясының кеңдігі жөнінен адамзат тарихында бұрын-соңды болып көрмеген алып империялар құрып, оларды әрі қарай қалай дамытқаны әдеби мәтіндерден алынған нақты материалдар арқылы дәлелденіп, жан-жақты ғылыми талдаулар жасалды.

Level of implementation (in Russian) : -

Level of implementation (in Kazakh) : -

Efficiency (in Russian) : 1. Весьма эффективен для ученых, изучающих анимализм в казахской литературе. Вся проза и стихи, связанные с лошадьми, были отобраны, отсортированы, систематизированы и научно проанализированы. В то же время оно полезно для специалистов, рассматривающих кочевую цивилизацию, роль лошади в ней и ее связь с национальной идентичностью. 2. Это полезно для научного сообщества и широкой общественности. Эффективен для рецепиентов разного возраста, интересующихся лошадьми. 3.Можно сказать, что среди молодых студентов и магистрантов, участвовавших в мероприятии, возросло отношение к национальному достоянию, ценности и любви, возросло чувство патриотизма. Он осознал и узнал, насколько сильна и важна роль лошади в казахской культуре и жизни.

Efficiency (in Kazakh) : 1.Қазақ әдебиетіндегі анимализмді зерттеуші ғалымдар үшін тиімділігі жоғары. Жылқыға қатысты барлық прозалық, поэзиялық туындылар іріктеліп, сұрыпталып, жүйеленіп, ғылыми талдау жасалды. Сонымен бірге көшпелілер өркениетін, ондағы жылқының рөлін, ұлттық болмыспен байланыстылығын қарастыратын мамандар үшін тиімді. 2.Ғылыми қауым, қалың оқырман жұртшылық үшін пайдалы. Жылқы табиғатына қызығушылық танытқан әртүрлі жастағы рецепиенттер үшін тиімді. 3.Шараға қатысқан студент, магистрант жастардың бойында ұлттық мұра, құндылыққа деген көзқарас, сүйіспеншілік күшейіп, елжандылық сезімі артты деуге болады. Қазақ танымындағы, өіміріндегі жылқының рөлі қаншалықты күшті әрі маңызды екенін танып, білді.

Field of application (in Russian) : 1.Работа предназначена для научного сообщества и широкого читателя, интересующегося культурой кочевников. 2. Посвящается научному сообществу, интересующемуся темой репрезентации роли лошади в литературе. 3.Посвящается научному сообществу, интересующемуся темой репрезентации роли лошади в литературе.

Field of application (in Kazakh) : 1.Еңбек ғылыми қауым және көшпелілер мәдениетіне қызығушылық танытатын жалпы оқырман қауымға арналған. 2.Жылқы рөлінің әдебиеттегі репрезентациясы тақырыбына қызығушылық білдіретін ғылыми қауымға арналады. 3.Жылқы рөлінің әдебиеттегі репрезентациясы тақырыбына қызығушылық білдіретін ғылыми қауымға арналады.