The object of research, development or design (in Russian) : Финансовые инструменты ESG в условиях развития "зелёной" экономики Республики Казахстан

The object of research, development or design (in Kazakh) : Қазақстан Республикасында "жасыл" экономиканың дамуы жағдайындағы ESG қаржылық құралдары

Aim of work (in Russian) : Разработка таксономии «зеленой экономики», «зелёные финансы», «инструменты ESG» и ESG -рисков в Казахстане в соответствии с требованиями ESG стандартов и принципов среди бизнеса - сообществ, “зеленых” предприятий и финансовых институтов, изучение степени знакомства и понимания "зеленых" финансов потребителями финансовых услуг, оценка взаимосвязи между практиками “зеленого банкинга” и прибыльностью банков на примере БВУ, построение модели множественной линейной регрессии с учетом таких переменных, как время и безналичные платежи, в качестве показателя "зеленого банкинга", оценка современного этапа развития цифровых финансовых инструментов ESG.

Aim of work (in Kazakh) : Бизнес-қауымдастықтар арасында ESG стандарттары мен қағидаттарының талаптарына сәйкес Қазақстанда "жасыл экономика", "жасыл қаржы", "ESG құралдары" және ESG-тәуекелдер таксономиясын әзірлеу - "жасыл" кәсіпорындар мен қаржы институттарын зерттеу, ЕДБ мысалында "жасыл банкинг" практикасы мен банктердің табыстылығы арасындағы өзара байланысты бағалау, бірнеше сызықтық модель құру "жасыл банкингтің"көрсеткіші ретінде уақыт пен қолма-қол ақшасыз төлемдер сияқты айнымалыларды ескере отырып регрессия, ESG цифрлық қаржы құралдарын дамытудың қазіргі кезеңін бағалау болып табылады.

Методы исследования (на русском) : Количественные и качественные исследования и систематизация их результатов, в частности линейная регрессионная модель, регрессионная модель наименьших квадратов (OLS), метод опроса, эмпирические методы сравнения, описания, интерпретации.

Методы исследования (на казахском) : Сандық және сапалық зерттеулер және олардың нәтижелерін жүйелеу, атап айтқанда сызықтық регрессиялық модель, ең кіші квадраттардың регрессиялық моделі (OLS), сауалнама әдісі, эмпирикалық салыстыру, сипаттау, түсіндіру әдістері.

Obtained results and novelty (in Russian) : Полученные результаты: - разработана таксономия «зеленой экономики», «зелёные финансы», «инструменты ESG» и ESG -рисков в Казахстане в соответствии с требованиями ESG стандартов и принципов среди бизнеса -сообществ, “зеленых” предприятий и финансовых институтов. - изучены степени знакомства и понимания "зеленых" финансов потребителями финансовых услуг. - проведена оценка взаимосвязи между практиками “зеленого банкинга” и прибыльностью банков на примере БВУ, построение модели множественной линейной регрессии с учетом таких переменных, как время и безналичные платежи, в качестве показателя "зеленого банкинга". - обобщены и оценены этапы развития цифровых финансовых инструментов ESG. Новизна работы заключается в: - разработана уточненная трактовка понятия «зеленой экономики», «зелёные финансы», «инструменты ESG» и «ESG –рисков»; - установлена взаимосвязь между практиками “зеленого банкинга” и прибыльностью банков на примере БВУ и построении усовершенствованной модели множественной линейной регрессии с целью установления преимущества "зеленого" банкинга; - обобщен отечественный и зарубежный опыт, направленный на цифровизацию финансовых инструментов ESG, позволяющие минимизировать количество посредников при реализации задач перехода Казахстана на зеленую экономику.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Алынған нәтижелер: - бизнес-қауымдастықтар, "жасыл" кәсіпорындар мен қаржы институттары арасында ESG стандарттары мен қағидаттарының талаптарына сәйкес Қазақстанда "Жасыл экономика", "жасыл қаржы", "ESG құралдары" және ESG-тәуекелдер таксономиясы әзірленді - қаржылық қызметтерді тұтынушылардың "жасыл" қаржымен танысу және түсіну дәрежелері зерттелді - ЕДБ мысалында "жасыл банкинг" практикасы мен банктердің табыстылығы арасындағы өзара байланысты бағалау, "жасыл банкингтің"көрсеткіші ретінде уақыт пен қолма-қол ақшасыз төлемдер сияқты айнымалылар ескеріле отырылып, бірнеше сызықтық регрессиялық моделі құрылды. - ESG цифрлық қаржы құралдары және оның даму кезеңдері тәжірибесі жинақталып, бағаланды. Жұмыстың жаңалығы: - "Жасыл экономика", "жасыл қаржы", "ESG құралдары" және "ESG –тәуекелдер"ұғымдарының нақтыланған анықтамасы әзірленді; - ЕДБ мысалында "жасыл банкинг" практикасы мен банктердің табыстылығы мен "жасыл" банкингтің артықшылығын белгілеу мақсатында бірнеше сызықтық регрессияның жетілдірілген моделін құру арасында өзара байланыс анықталды; - Қазақстанның жасыл экономикаға көшу міндеттерін іске асыру кезінде делдалдар санын азайтуға мүмкіндік беретін ESG қаржы құралдарын цифрландыруға бағытталған отандық және шетелдік тәжірибе жинақталды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : -изучены степени знакомства и понимания "зеленых" финансов потребителями финансовых услуг Всеобъемлющая анкета из 26 вопросов, охватывающих как открытый, так и закрытый форматы, был распространен по целому ряду онлайн-каналов, включая электронную почту и приложения для обмена сообщениями. -проведена оценка взаимосвязи между практиками “зеленого банкинга” и прибыльностью банков на примере БВУ, построены модели множественной линейной регрессии Для проведения анализа были взяты данные системообразующих БВУ, где основными критериями для отбора были взяты совокупные активы, средняя рентабельность инвестиций, показатели рентабельности БВУ, средства предоставленных правительству Казахстана для финансирования научно-технических проектов, связанных с “зеленой экономикой”, данные по безналичным платежам в разбивке по общему количеству транзакций, общей сумме средств, поступивших посредством платежа через карты, количество, сумма транзакций через Интернет и мобильный банкинг и т.д. -анализированы ключевые этапы развития цифровых финансовых инструментов ESG На основе метода системного анализа удалось собрать воедино широкий спектр понятий в области инвестирования с использованием цифровых финансовых активов основанного на учете нефинансовых факторов при принятии инвестиционных решений с учетом ESG-критериев. Примененные в дальнейшем методы исторического и сравнительного анализа позволили отследить эволюцию изучаемых понятий и выявить смысловые пересечения и смысловые различия

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : - қаржылық қызметтерді тұтынушылардың "жасыл" қаржымен танысу және түсіну дәрежелері зерттелді. Ашық және жабық форматтарды қамтитын 26 сұрақты жан-жақты сауалнама электрондық пошта, хабар алмасу қолданбаларын қоса, бірқатар онлайн арналар арқылы таратылды. - ЕДБ мысалында "жасыл банкинг" практикасы мен банктердің кірістілігі арасындағы байланысты бағалау жүргізілді, бірнеше сызықтық регрессия модельдері құрылды. Талдау жүргізу үшін жүйе құраушы ЕДБ деректері алынды, іріктеу үшін негізгі критерийлерге жиынтық активтер, инвестициялардың орташа рентабельділігі, ЕДБ рентабельділігі көрсеткіштері, "жасыл экономикаға" байланысты ғылыми-техникалық жобаларды қаржыландыру үшін Қазақстан Үкіметіне берілген қаражаттар, транзакциялар мен қаражаттардың жалпы сомасы бойынша құрамындағы қолма-қолсыз төлемдер бойынша деректер алынды, карталар арқылы жасалынатын түсімдердің саны, Интернет, мобильді банкинг арқылы транзакциялар сомасы және т.б. - ESG цифрлық қаржы құралдарын дамытудың негізгі кезеңдері талданды. Жүйелік талдау әдісінің негізінде ESG критерийлерін ескере отырып, инвестициялық шешімдер қабылдау кезінде қаржылық емес факторларды есепке алуға негізделген цифрлық қаржылық активтерді пайдалана отырып, инвестициялау саласындағы ұғымдардың кең спектрін біріктіруге мүмкіндік туды. Әрі қарай қолданылатын тарихи және салыстырмалы талдау әдістері зерттелген ұғымдардың эволюциясын бақылауға және семантикалық қиылыстар мен семантикалық айырмашылықтарды анықтауға мүмкіндік берді.

Level of implementation (in Russian) : Опубликованы научные статьи в журналах, рекомендуемые КОКСНВО МНВО РК: 1 статья: The impact of Green practices on Banks’ profitability, Vestnik ЕNU, 2023. -№1(141).- С.285-294. Статья соответствует цели и задачи исследования согласно 1.1 «Изучение мирового опыта устойчивого зеленого финансирования и влияния инструментов ESG на глобальную экономику и финансы» утвержденного календарного плана проекта; 2 статья: Unveiling green finance in Kazakhstan: a study on awareness and barriers to sustainable investments, Vestnik KazNU, 2023. - №3(145). – С.148-158. Статья соответствует цели и задачи исследования 1.1 «Изучение мирового опыта устойчивого зеленого финансирования и влияния инструментов ESG на глобальную экономику и финансы» утвержденного календарного плана проекта; 3 статья: The digital future of financial instruments in advancing the green economy of the republic of Kazakhstan, принята к публикации Vestnik KazNU, 2024. - №1, имеется справка о принятии статьи. Статья соответствует цели и задачи исследования 1.2 «Разработка таксономии по определениям зеленных финансов, проведение классификации зеленых финансовых инструментов» утвержденного календарного плана проекта;

Level of implementation (in Kazakh) : ҚР ҒЖБМ-нің ҒЖБССҚЕК ұсынған журналдарда ғылыми мақалалар жарияланды: 1 мақала: Тhe impact of Green practices on Banks' profitability, Vestnik ENU, 2023. -№1(141).- С. 285-294. Мақала жобаның 1.1 "Тұрақты жасыл қаржыландырудың әлемдік тәжірибесін және ESG құралдарының жаһандық экономика мен қаржыға әсерін зерттеу" - күнтізбелік жоспарының мақсаты мен міндетіне сәйкес келеді; 2 мақала: Unveiling green finance in Kazakhstan: a study on awareness and barriers to sustainable investments, Vestnik KazNU, 2023. - №3(145). – Б. 148-158. Мақала жобаның 1.1 "Тұрақты жасыл қаржыландырудың әлемдік тәжірибесін және ESG құралдарының жаһандық экономика мен қаржыға әсерін зерттеу" - күнтізбелік жоспарының мақсаты мен міндетіне сәйкес келеді. 3 мақала: Тhe digital future of financial instruments in advancing the green economy of the republic of Kazakhstan, Vestnik KazNU, №1, 2024 ж. жарияланымына қабылданды - мақаланың қабылданғаны туралы анықтама бар. Мақала жобаның 1.2 «Зерттеудің мақсаты мен міндетіне сәйкес келеді жасыл қаржы анықтамалары бойынша таксономияны әзірлеу, жасыл қаржы құралдарын жіктеуді жүргізу» - күнтізбелік жоспарының мақсаты мен міндетіне сәйкес келеді;

Efficiency (in Russian) : Результаты исследования могут быть использована финансовыми организациями (банками второго уровня и др.), при оценке эффективности зеленых инструментов, Центром зеленого финансирования МФЦА (планируется выпуск двух совместных тематических докладов по рынкам устойчивого финансирования Центральной Азии).

Efficiency (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелерін қаржы ұйымдары (екінші деңгейдегі банктер және т.б.), жасыл құралдардың тиімділігін бағалау кезінде, АХҚО жасыл қаржыландыру орталығы (Орталық Азияны тұрақты қаржыландыру нарықтары бойынша екі бірлескен тақырыптық баяндама шығару жоспарлануда) пайдалана алады.

Field of application (in Russian) : Область применения: разработка рекомендаций по развитию процесса «озеленения» экономики посредством таких зеленых индикаторов, как зеленые кредиты, зеленые депозиты, зеленые облигации, зеленый лизинг.

Field of application (in Kazakh) : Қолдану аясы: жасыл несиелер, жасыл депозиттер, жасыл облигациялар, жасыл лизинг сияқты жасыл индикаторлар арқылы экономиканы "көгалдандыру" үрдісін дамыту бойынша ұсыныстар әзірлеу.