The object of research, development or design (in Russian) : Плодородие почв, используемые для производства сельскохозяйственной продукции

The object of research, development or design (in Kazakh) : Ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіру үшін пайдаланылатын топырақ құнарлылығы

Aim of work (in Russian) : Разработать интегрированную методику оптимизации питания зерновых культур Северного Казахстана с помощью инструментов наземного мониторинга, данных дистанционного земного зондирования и геоинформационного проектирования.

Aim of work (in Kazakh) : Жерүсті мониторингі, қашықтықтан жерүсті зондтау және геоақпараттық жобалау деректері құралдарының көмегімен Солтүстік Қазақстанның дәнді дақылдарын қоректендіруді оңтайландырудың интеграцияланған әдістемесін әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : Исследования проводились по общенаучным (описательный, сравнительный, статистический, системный анализ, моделирование), специальным (картографический, дистанционного зондирования, многоступенчатая обработка данных ДЗЗ, регрессионный анализ, ГИС-проектирование и др.) методами и подспутниковому обследованию (отбор почвенных образцов, тестовые полигоны, анализ наземных данных). Влажность почвы в слое 0-100 см определяли стандартным методом. В слое 0-20 см цифровым измерителем влажности и температуры почвы.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеулер жалпы ғылыми (сипаттамалық, салыстырмалы, статистикалық, жүйелік талдау, модельдеу), арнайы (картографиялық, қашықтықтан зондтау, ЖҚЗ деректерін көп сатылы өңдеу, регрессиялық талдау, ГАЖ-жобалау, т.б.) әдістерімен және жерсеріктік зерттеу (топырақ үлгілерін іріктеу, сынақ полигондары, жердегі деректерді талдау) бойынша жүргізілді. Қабаттағы топырақтың ылғалдылығы 0-100 см стандартты әдіспен анықталды. 0-20 см қабатта топырақтың ылғалдылығы мен температурасы сандық өлшегішпен анықталды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Степень освоенности земельных ресурсов, исходя из структуры землепользования в 2022 году по Северо-Казахстанской области составила 85,5% от общей площади области, из них пахотные угодья составили 51,1%, 1% залежей, 0,3% сенокосов, 33,1 % пастбищ. Следовательно территория Северо-Казахстанской области относится к интенсивной земледельческой группе. Анализ разновременных данных ДЗЗ дал оценку степени освоенности территории Северо-Казахстанской области по годам: в 2000 году составила 30%, в 2010 году – 42,7%, в 2020 году – порядка 50% от территории. Вегетационные индексы NDVI, DVI, GNDVI, SAVI, MSAVI являются одними из самых информативных, с помощью которых можно дать оценку активной биомассы и степени развития культуры. Более высокие значения MSI указывают на больший водный стресс. Максимальное значение индекса NDVI на 15 мая составляет 0,33, на 14 июня – 0,38, на 14 июля – 0,52, на 18 августа – 0,47.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 2022 жылы Солтүстік Қазақстан облысы бойынша жер пайдалану құрылымын негізге ала отырып, жер ресурстарының игерілу дәрежесі облыстың жалпы ауданының 85,5%-ын құрады, оның ішінде егістік жерлер 51,1%, кен орындары 1%, шабындықтар 0,3%, жайылымдар 33,1%. Демек, Солтүстік Қазақстан облысының аумағы қарқынды егіншілік тобына жатады. ЖҚЗ әртүрлі уақыттағы деректерін талдау Солтүстік Қазақстан облысы аумағының жылдар бойынша игерілу дәрежесіне баға берді: 2000 жылы-30%, 2010 жылы – 42,7%, 2020 жылы – аумақтың шамамен 50%. NDVI, DVI, GNDVI, SAVI, MSAVI вегетациялық индекстері белсенді биомасса мен мәдениеттің даму дәрежесін бағалауға болатын ең ақпараттылардың бірі болып табылады. Жоғары MSI мәндері судың көбірек күйзелісін көрсетеді. 15 мамырдағы NDVI индексінің максималды мәні 0,33, 14 маусымдағы жағдай бойынша – 0,38, 14 шілдедегі жағдай бойынша – 0,52, 18 тамыздағы жағдай бойынша – 0,47.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : нет

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : жоқ

Level of implementation (in Russian) : не внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : еңгізілмеген

Efficiency (in Russian) : Урожайность на исследуемой площади в ТОО «Лобаново» на пшенице составила в пределах 0,88-1,6 т/га, из них - наибольшая урожайность- 1,6 т/га была на участке с точками отбора 50-59, где предшественником был горох, а на втором месте - участок с точками отбора 14-26 с припосевным внесением аммофоса в дозе - Р31, урожайность составила на этом участке 1,18 т/га. Остальные участки без внесения удобрений и без бобовых предшественников дали более низкий урожай - 0,88 т/га (точки 60-78), а на ячмене – 0,98 и 0,97 т/га (точки 27-37 и 79-103 соответственно).

Efficiency (in Kazakh) : "Лобаново" ЖШС-дегі бидайдың зерттелетін алаңдағы өнімділік 0,88-1,6 т/га шегінде болды, оның ішінде ең жоғары өнімділік - 1,6 т/га 50-59 іріктеу нүктелері бар жерлерде болды, онда бұршақ алдыңғы, ал екінші орында-дозада аммофос себу арқылы 14-26 іріктеу нүктелері бар жерлер болды - Р31, өнімділік осы жерлерде 1,18 т/га құрады. Тыңайтқышсыз және бұршақ тұқымдастарсыз қалған жер желімдері 0,88 т/га (60-78 нүктелер) төмен өнім берді, ал арпада – 0,98 және 0,97 т / га (сәйкесінше 27-37 және 79-103 нүктелер).

Field of application (in Russian) : Сельское хозяйство

Field of application (in Kazakh) : Ауыл шаруашылығы