The object of research, development or design (in Russian) : Разноразмерные и разновозрастные особи судака при выращивании в установках замкнутого водоснабжения

The object of research, development or design (in Kazakh) : Жабық сумен жабдықтау қондырғыларында әртүрлі көлемдегі және әртүрлі жастағы көксерке дараларын өсіру

Aim of work (in Russian) : Разработка биотехнических приемов искусственного воспроизводства судака в установке с замкнутым циклом водоснабжения

Aim of work (in Kazakh) : Жабық сумен жабдықтау циклі бар қондырғыда көксерке жасанды түрде көбеюінің биотехникалық әдістерін жасау

Методы исследования (на русском) : Научные исследования производились на научно практической базе заявителя – расположенного на площади 700 м2, где функционируют 6 установок замкнутого водоснабжения для выращивания различных видов рыб. На начальном этапе из водоемов Акмолинской области производился отлов половозрелых особей судака для дальнейшей доместикации в научно-исследовательском центре Университета. После транспортировки производители судака были пересажены в резервуары с температурой воды, близкой к температуре во время транспортировки. Также производители были разделены по полу. После начала формирования ремонтно-маточного стада производились исследования по определению оптимальных условий для воспроизводства судака в УЗВ. Изучено влияние от внешних факторов на воспроизводственные процессы, таких как световой режим, температурный режим, гидрохимический состав, размер бассейнов для воспроизводства, режим кормления и др. После проведения искусственного воспроизводства, планируется разработать несколько рыбоводных систем для дальнейшего выращивания рыбопосадочного материала, учитывая их биологические, физиологические и технологические особенности жизнедеятельности. Основной упор будет направлен на следующие рыбоводные системы: - выращивание рыбопосадочного материала в прудовых условиях; - комбинированный метод выращивания; - выращивание рыбопосадочного материала в УЗВ.

Методы исследования (на казахском) : Ғылыми зерттеулер 700 м2 алаңда орналасқан өтініш берушінің ғылыми-тәжірибелік базасында жүргізілді, онда әртүрлі балық түрлерін өсіру үшін жабық сумен жабдықтаудың 6 қондырғысы жұмыс істейді. Бастапқы кезеңде Ақмола облысының су айдындарынан көксеркенің жыныстық жасқа пісіп жетілген даралары ауланып университеттің ғылыми-зерттеу орталығында одан әрі қолдан өсіруге үйрету жүргізілді. Тасымалдаудан кейін көксерке өндірушілері тасымалдау кезінде температураға жақын су температурасы бар резервуарларға ауыстырылды. Сондай-ақ, өндірушілер жынысы бойынша бөлінді. Жөндеу-аналық табынның қалыптасуы басталғаннан кейін ТСЖҚ-да көксеркені өсірудің оңтайлы жағдайларын анықтау бойынша зерттеулер жүргізілді. Сыртқы факторлардың репродуктивті процестерге әсері зерттелді, мысалы, жарық режимі, температура режимі, гидрохимиялық құрамы, көбею бассейндерінің көлемі, азықтандыру режимі және т. б. Жасанды өсімін молайту жүргізілгеннен кейін тіршілік әрекетінің биологиялық, физиологиялық және технологиялық ерекшеліктерін ескере отырып, балық отырғызу материалын одан әрі өсіру үшін бірнеше балық өсіру жүйесін әзірлеу жоспарлануда. Негізгі назар мынадай балық өсіру жүйелеріне бағытталатын болады: - тоған жағдайында балық отырғызу материалын өсіру; - аралас өсіру әдісі; - ТСЖҚ-да балық отырғызу материалын өсіру.

Obtained results and novelty (in Russian) : В ходе экспедиционных выездов на водоемы Акмолинской области выловлено маточное поголовье судака. Изучена половая структура, плодовитость, линейные и весовые показатели. Сформировано ремонтно-маточное стадо производителей судака. Определены оптимальные условия для воспроизводства судака в УЗВ. Подобранны оптимальные инкубационные аппараты и уровень проточности воды. Подобраны оптимальные условия для выращивания рыбопосадочного материала судака, учитывая их биологические, физиологические и технологические особенности. Проведены исследования выращивания рыбопосадочного материала в УЗВ. Проведены исследования по определению оптимальных условий для получения товарной продукции судака в зависимости от условий выращивания: УЗВ, прудовый метод или комбинированный метод. Определена динамика и скорость роста, в зависимости от различных технологических условий выращивания. На основе проведенных исследований, а также адаптации успешных зарубежных технологий, даны комплексные рекомендации по всем технологическим процессам искусственного воспроизводства и получения рыбопосадочного материала судака, оптимизированных для различных условий выращивания. Будет опубликована 1 статья в рецензируемом отечественном издании, рекомендованном КОКСОН. Будет разработан сборник рекомендаций в виде книжного издания по технологии искусственного воспроизводства судака в УЗВ. Подана 1 заявка на выдачу казахстанского патента по теме исследований.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Ақмола облысының су айдындарына экспедициялық сапарлар барысында көксеркенің аналық табының басы ауланды. Жыныстық құрылым, өсімталдығы, сызықтық және салмақ көрсеткіштері зерттелді. Көксерке өндірушілерінің толықтыру-аналық табыны құрылды. ТСЖҚ-да көксеркенің көбеюі үшін оңтайлы жағдайлар анықталды. Оңтайлы инкубациялық құрылғылар мен су ағынының деңгейі таңдалды. Көксеркенің балық отырғызу материалын өсіру үшін олардың биологиялық, физиологиялық және технологиялық ерекшеліктерін ескере отырып, оңтайлы жағдайлар таңдалды. ТСЖҚ-да балық отырғызу материалын өсіру бойынша зерттеулер жүргізілді. ТСЖҚ, тоған әдісі немесе аралас әдіс өсіру жағдайларына байланысты көксеркенің тауарлық өнімін алудың оңтайлы жағдайларын анықтау бойынша зерттеулер жүргізілді. Өсудің әртүрлі технологиялық жағдайларына байланысты өсу динамикасы мен жылдамдығы анықталды. Жүргізілген зерттеулер негізінде, сондай-ақ табысты шетелдік технологияларды бейімдеу негізінде жасанды өсімнің барлық технологиялық процестері және әртүрлі өсу жағдайлары үшін оңтайландырылған көксерке балық отырғызу материалын алу бойынша кешенді ұсыныстар берілді. БҒСБК ұсынған рецензияланған отандық басылымда 1 мақала жарияланады. ТСЖҚ-да көксеркені жасанды көбейту технологиясы бойынша кітап басылымы түріндегі ұсынымдар жинағы әзірленетін болады. Зерттеу тақырыбы бойынша қазақстандық патент беруге 1 өтінім берілді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Искусственное воспроизводство судака в установках с замкнутым циклом водоснабжения позволяет производить нерест в любое время года, не зависимо от сезона, что позволяет избежать сезонный характер мероприятий, по сравнению с естественным нерестом. Также выращивание рыб в УЗВ позволяет производить полный контроль технологических процессов от икринки до товарной массы.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жабық сумен жабдықтау циклі бар қондырғыларда көксерке жасанды түрде көбею жыл мезгіліне қарамастан жылдың кез келген уақытында уылдырық шашуға, табиғи уылдырық шашумен салыстырғанда іс-шаралардың маусымдық сипатын болдырмауға мүмкіндік береді. Сондай-ақ, ТСЖҚ-да балық өсіру технологиялық процестерді уылдырықтан бастап тауарлық массаға дейін толық бақылауға мүмкіндік береді.

Level of implementation (in Russian) : Не внедрено, требует доработки технологии

Level of implementation (in Kazakh) : Енгізілмеген, технологияны жетілдіруді талап етеді

Efficiency (in Russian) : Воспроизводство и выращивание рыб в установках замкнутого водоснабжения является наиболее эффективным методом аквакультуры, позволяющим производить полный контроль за технологичесими процессами. При проведении научно-исследовательских работ метод искусственного воспроизводства судака в УЗВ доказал свою эффективность, так как выживаемость личинки составила 82%.

Efficiency (in Kazakh) : Жабық сумен жабдықтау қондырғыларында балықты молайту және өсіру технологиялық процестерді толық бақылауға мүмкіндік беретін аквакультураның ең тиімді әдісі болып табылады. Ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу кезінде ТСЖҚ-да көксерке жасанды өсіру әдісі өзінің тиімділігін дәлелдеді, өйткені дернәсілдердің өмір сүру деңгейі 82% құрады.

Field of application (in Russian) : Сельское хозяйство, аквакультура

Field of application (in Kazakh) : Ауыл шаруашылығы, аквакультура