The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования являются акватории между портами Актау и Курык

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны Ақтау және Құрық порттары арасындағы акваториялар болып табылады

Aim of work (in Russian) : Выполнение пилотного проекта по организации и проведению спутникового мониторинга акваторий портов Актау и Курык.

Aim of work (in Kazakh) : Ақтау және Құрық порттарының акваторияларына спутниктік мониторингті ұйымдастыру және жүргізу бойынша пилоттық жобаны орындау.

Методы исследования (на русском) : На данном этапе проекта проводятся экспериментальные исследования для достижения намеченных целей. Исследование выполняется путем сбора и анализа: (1) спутниковой радиолокационной информации со спутников SAR Sentinel 1 с пространственным разрешением 20 м; (2) спутниковой оптической информации со спутников MSI Sentinel 2 с пространственным разрешением 20 м; (3) спутниковой оптической информации со спутника MODIS-Terra с пространственным разрешением 250 м; (4) данных альтиметрических измерений со спутников Topex-Poseidon, Jason-1, Jason-2, Jason-3; (5) метеорологической информации (скорость и направление ветра и др.) из базы данных атмосферного реанализа MERRA-2; (6) метеоданных об уровне и скорости и направлении ветра с прибрежных метеостанций; (7) данных in-situ измерений нефтяных загрязнений.

Методы исследования (на казахском) : Жобаның осы кезеңінде белгіленген мақсаттарға жету үшін эксперименттік зерттеулер жүргізіледі. Зерттеу: (1) кеңістіктік ажыратымдылығы 20 м SAR Sentinel 1 спутниктерінен спутниктік радиолокациялық ақпаратты; (2) кеңістіктік ажыратымдылығы 20 м MSI Sentinel 2 спутниктерінен спутниктік оптикалық ақпаратты; (3) кеңістіктік ажыратымдылығы 250 м MODIS-Terra спутнигінен спутниктік оптикалық ақпаратты жинау және талдау арқылы жүзеге асырылады; (4) Topex-Poseidon, Jason-1, Jason-2, Jason-3 спутниктерінен алынған альтиметриялық өлшеулер деректері; (5) merra-2 атмосфералық реализ дерекқорынан метеорологиялық ақпарат (желдің жылдамдығы мен бағыты және т.б.); (6) жағалаудағы метеостанциялардан желдің деңгейі мен жылдамдығы мен бағыты туралы метеодеректер; (7) Мұнай ластануын өлшеудің in-situ деректері.

Obtained results and novelty (in Russian) : За отчетный период выполнен сбор и анализ радиолокационных и оптических изображений высокого и среднего разрешения исследуемой акватории с января 2015 г. по декабрь 2022 г. со спутников Sentinel-1 и Sentinel-2, а также MODIS-Terra. Попутно собрана соответствующая гидрометеорологическая информация и пробы воды на нефтяное загрязнение (2 раза в год) в прибрежной зоне исследуемого района. Новизна исследований: Впервые собран архив спутниковой и метеорологической информации.Архив включает данные по следующим параметрам с 1 января 2015 г. по 31 декабря 2022 г.: температура воздуха, атмосферное давление, влажность, скорость и направление ветра, облачность и другие параметры. Кроме того, для каждого года (2015-2022 гг.) построены графики временной изменчивости ежечасных значений скорости ветра по данным атмосферного реанализа MERRA-2.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Есепті кезеңде Sentinel-1 және Sentinel-2, сондай-ақ MODIS-Terra спутниктерінен 2015 жылғы қаңтардан 2022 жылғы желтоқсанға дейін зерттелетін акваторияның жоғары және орта ажыратымдылықтағы радиолокациялық және оптикалық бейнелерін жинау және талдау орындалды. Жол бойында зерттелетін ауданның жағалау аймағында мұнай ластануына (жылына 2 рет) тиісті гидрометеорологиялық ақпарат және су сынамалары жиналды. Зерттеудің жаңалығы: Алғаш рет спутниктік және метеорологиялық ақпарат мұрағаты жиналды.Мұрағат 2015 жылғы 1 қаңтардан 2022 жылғы 31 желтоқсанға дейінгі келесі параметрлер бойынша деректерді қамтиды : ауа температурасы, атмосфералық қысым, ылғалдылық, желдің жылдамдығы мен бағыты, бұлттылық және басқа параметрлер. Сонымен қатар, әр жыл үшін (2015-2022) merra-2 атмосфералық реализ деректері бойынша жел жылдамдығының сағаттық мәндерінің уақытша өзгергіштігінің графиктері салынған.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Экономическая значимость проекта заключается в том, что предлагаемый проект позволит начать подготовку национальных кадров в области дистанционного зондирования морей из космоса, позволит в дальнейшем ввести новые научно-образовательные программы в Университете технологий и инжиниринга им. Ш. Есенова (г. Актау), дополнить новыми дисциплинами программу обучения студентов Морской Академии. В итоговых отчетах будет представлен архив спутниковых радиолокационных и оптических изображений высокого (20 м) и среднего (250 м) пространственного разрешения, метеорологической информации и in-situ наблюдений.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жобаның экономикалық маңыздылығы ұсынылып отырған жоба теңіздерді ғарыштан қашықтықтан зондтау саласында ұлттық кадрларды даярлауды бастауға мүмкіндік беретіндігінде, одан әрі технологиялар және инжиниринг университетінде жаңа ғылыми-білім беру бағдарламаларын енгізуге мүмкіндік беретіндігінде. Ш. Есенова (Ақтау қ.), теңіз академиясының студенттерін оқыту бағдарламасын жаңа пәндермен толықтыру. Қорытынды есептерде кеңістіктік ажыратымдылығы жоғары (20 м) және орташа (250 м) спутниктік радиолокациялық және оптикалық кескіндер, метеорологиялық Ақпарат және бақылаулардың in-situ мұрағаты ұсынылатын болады.

Level of implementation (in Russian) : В данном отчетном периоде впервые проанализированы данные радиолокационных и оптических изображений высокого пространственного разрешения у мыса Песчаный, со спутников Sentinel-1 и Sentinel-2, информативные оптические изображений среднего пространственного разрешения (250 м) со спутника MODIS-Terra. Уникальный опыт и знания будут использованы для создания основ мониторинга для акватории между портами Актау и Курык. В дальнейшем, он может быть распространен на всю акваторию казахстанского сектора Каспийского моря, где ведутся масштабные работы в морской нефтегазовой отрасли.

Level of implementation (in Kazakh) : Осы есепті кезеңде алғаш рет modis-Terra спутнигінен Sentinel-1 және Sentinel-2 спутниктерінен, орташа кеңістіктік ажыратымдылықтағы (250 м) ақпараттық оптикалық суреттерден құмды мүйістегі жоғары кеңістіктік ажыратымдылықтағы радиолокациялық және оптикалық бейнелеу деректері талданды. Бірегей тәжірибе мен білім Ақтау және Құрық порттары арасындағы Акватория үшін мониторинг негіздерін жасау үшін пайдаланылатын болады. Болашақта ол теңіз мұнай-газ саласында ауқымды жұмыстар жүргізіліп жатқан Каспий теңізінің қазақстандық секторының бүкіл акваториясына таралуы мүмкін.

Efficiency (in Russian) : Проект непосредственно направлен на решение актуальных задач социально-экономического и научно-технического развития Республики Казахстан, поскольку связан с мониторингом нефтяного загрязнения акваторий портов Актау и Курык, что чрезвычайно важно для экологии побережья бурно развивающегося г. Актау.

Efficiency (in Kazakh) : Жоба Қазақстан Республикасының әлеуметтік-экономикалық және ғылыми-техникалық дамуының өзекті міндеттерін шешуге тікелей бағытталған, өйткені Ақтау және Құрық порттары акваторияларының мұнаймен ластану мониторингімен байланысты, бұл қарқынды дамып келе жатқан Ақтау қаласы жағалауының экологиясы үшін өте маңызды.

Field of application (in Russian) : Региональное изменение климата приводит к продолжающемуся обмелению Каспийского моря, которое может продолжаться и в следующие десятилетия, что может привести к нарушению нормальной работы портов Актау и Курык, яхтенного порта в Актау, кардинальному изменению прибрежной полосы, что уже происходит вдоль набережных г. Актау. Поэтому достигнутые результаты будут, несомненно, важны как для администрации г. Актау, так и портов Актау и Курык.

Field of application (in Kazakh) : Өңірлік климаттың өзгеруі Каспий теңізінің таяздығының жалғасуына алып келеді, ол алдағы онжылдықтарда да жалғасуы мүмкін, бұл ақтау мен Құрық порттарының, Ақтаудағы яхта портының қалыпты жұмысының бұзылуына, Ақтау қаласының жағалауы бойында болып жатқан жағалау белдеуінің түбегейлі өзгеруіне әкелуі мүмкін. Сондықтан қол жеткізілген нәтижелер Ақтау қаласының әкімшілігі үшін де, Ақтау және Құрық порттары үшін де маңызды болатыны сөзсіз.