The object of research, development or design (in Russian) : Объектами исследования являются системы теплоснабжения и коррозионная агрессивность показателей теплоносителями с нефтяными, сероводородными, сульфидными, карбонатными примесями, карбонатной и общей жесткости теплоносителя, влияющими на образование коррозионно-накипных отложений в трубах систем теплоснабжения.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысандары ретінде жылумен жабдықтаужүйелері және жылу тасымалдағыштың жүйелеріндегі құбырларда коррозиялық-тат шөгінділерінің түзілуіне әсер ететін, мұнаймен, күкіртсутекпен, сульфидпен, карбонат қоспалармен және жалпы кермектілікпен жылу тасымалдағыштың коррозиялық агрессивті көрсеткіштері болып табылады.

Aim of work (in Russian) : Цель проекта заключается снижение энергозатрат на обогрев теплоносителя за счет удаления из его состава катионов кальция, магния, сульфидных и гидросульфидных примесей, способствующих образованию коррозионно-накипных отложений на внутренней поверхности трубопроводов в системах теплоснабжения и препятствующих прохождению теплоносителя потребителю.

Aim of work (in Kazakh) : Жылумен жабдықтау жүйесіндегі құбырлардың ішкі қабаттарында коррозиялық-тат шөгіндінің түзілуіне септігін тигізетінжәнетұтынушыға жылу тасымалдағышпен келетін жылуға кедергі болатын, кальций, магний катионын, сульфидтерді және гидросульфид қоспаларын жою есебінен, жылутасымалдағыштарды жылытуға кететеін энергия шығынын төмендету.

Методы исследования (на русском) : Системный подход: методы сбора и отбора теоретической информации, хранение и ее обработка, использование современных приборов и экспериментальных методов по установлению состава теплоносителя с различными примесями, методы их удаления из состава теплоносителя.

Методы исследования (на казахском) : Жүйелік тәсіл: теориялық ақпараттарды жинақтау және іріктеу әдістері, оны сақтау және өңдеу, заманауи қондырғыларды қолдану және әртүрлі қоспалары бар жылутасымалдағыштардың құрамын тәжірибелік әдістер бойынша орнату, оларды жылутасымалдағыштың құрамынан жою әдістері.

Obtained results and novelty (in Russian) : По результатам которого установлены показатели сухого остатка, показатели аиионов сульфатов, хлоридов и гидросульфидов в составе теплоносителя, титриметрически определен показатнль общей щелочности, показатели карбонатной и некарбонатной жесткости, определены показатели концентрации ионов кальция и ионов магния в присутствии кальция с помощью трилона Б, индикатора эрихрома черного в интервале буферного раствора с рН = 9-10. Определен и установлен качественный и количественный (более 20 элементов) элементарный состав накипных отложений из разных источников теплоносителя при помощи электронно-сканирующей микроскопии и спектрометра индуктивно связанной плазмы с масс-спектрометрическим детектированием Varian-820 MS производства фирмы Varian , способных одновременно определять по 75 элементов в минуту в составе накипных отложений образцов из городов Шымкент и Алматы. Проведена обработка результатов исследований по составу компонентов в коррозионно-накипных отложениях разных источников теплоносителя, подготовлены материалы для публикации результатов эксперимента в научных журналах с ненулевым импакт фактором. Новизна и научная значимость результатов заключается в использовании новых, доступных, ранее не используемых составов ингибиторов, создающих на внутренней поверхности трубопроводов защитных пленок, препятствующих коррозионному разрушению аппаратуры и позволяющих свободному прохождению теплоносителя потребителю.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Нәтижесінде жылутасымалдағыштың құрамындағы құрғақ қалдық, сульыт, хлорид және гидросульфат аниондарының көрсеткіштері орнатылды, титрлеу әдісі арқылы жалпы сілтілік, карбонатты және карбонатты емес кермектіліктің көрсеткіштері анықталды, кальций және магний иондарының концентрациялық көрсеткіші Трилон Б, эрихром қара индикаторкөмегімен, аралығы рН=9-10 буферлі ерітіндісінің көмегімен анықталды. Әртүрлі аймақтардан алынған жылутасымалдағыштардың тат шөгінділерінің элементтік құрамының (20 элементтен аса) сапалық және сандық көрсеткіші электронды-сканирлеуші микроскоп көмегіменанықталды және орнатылды, Varian фирмасының, Varian-820 MS масс-спектрометриялық детекторлы индуктивті байланысқан плазма спектрометрі, бір мезгілде Шымкент және Алматы қалаларынан алынған үлгілердің тат шөгінділерінің құрамында минутына 75 элементтен анықтауға қабілетті. Әртүрлі жылу тасымалдағыштардың коррозиялық-тат шөгінділерінің компоненттік құрамы бойынша зерттеу нәтижелері өңделген, нөлдік емес импакт факторы бар ғылыми журналдарда жариялауға қажетті материалдар дайындалды. Нәтижелердің ғылыми жаңалығы және ғылыми мәні жаңа, қолжетімді, алдын қолданбаған ингибиторлар құрамын пайдалану болып табылады, олар құбырдың ішкі қабатында қорғаныс қабықшаның түзілуі, аппаратураның коррозиялық зақымдалуына кедергі келтіреді және тұтынушыға жылуды ешбір кедергсіз жеткізілуіне мүмкіндік береді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : В Республике Казахстан для решения Государственной Программы по вопросам индустриализации ставится задача по решению социально-экономических проблем в области электроэнергетики для снижения энергозатрат в системах теплоснабжения каждого региона. Полученные данные исследования будут направлены на решение этих проблем. Составная часть экономического эффекта - снижение эксплуатационных затрат на ремонт оборудования в системах теплоснабжения и стратегия энергосбережения.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Қазақстан Республикасында индустрияландыру мәселелері жөніндегі Мемлекеттік Бағдарламаны шешу үшін, әрбір өңірді жылумен жабдықтау жүйелерінде энергия шығынын азайту үшін электр энергетикасы саласындағы әлеуметтік-экономикалық проблемаларды шешу бойынша міндет қойылады. Алынған зерттеу нәтижелері осы мәселелерді шешуге бағытталады. Экономикалық тиімділіктің құрамдас бөлігі - жылумен жабдықтау жүйелеріндегі және энергия үнемдеу стратегиясы, жабдықтарды жөндеуге жұмсалатын эксплуатациялық шығындарды төмендету.

Level of implementation (in Russian) : Внедрение на данном этапе исследований не предусмотрено календарным планом.

Level of implementation (in Kazakh) : . Енгізу бұл зерттеу кезеңдегі күнтізбелік жоспарда қарастырылмаған.

Efficiency (in Russian) : Экономический эффект проекта - разработка технологии очистки систем теплоснабжения разработанными промывочными растворами со значительным экономическим эффектом, заключающимся в снижении энергозатрат и повышении энергоэффективности тепловых электростанций.

Efficiency (in Kazakh) : Жобаның экономикалық тиімділігі -энергия шығынын азайту және жылу электр станцияларының энергия тиімділігін арттыру мақсатында, айтарлықтай экономикалық әсері бар, әзірленген жуу ерітінділерімен жылумен жабдықтау жүйелерін тазарту технологиясын әзірлеу.

Field of application (in Russian) : Топливно-энергетический комплекс с системами теплоснабжения (ЖКХ) в промышленных и бытовых маштабах для снижения энергозатрат Работа имеет фундаментальный характер и направлена на положительное решение задач по снижению энергозатрат в системах теплоснабжения - отопительные котлы, ЖКК Республики Казахстан

Field of application (in Kazakh) : Энергия шығындарын азайту үшін өндірістік және тұрмыстық масштабтағы жылумен жабдықтау жүйелерімен (тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық) отын-энергетикалық кешен Жұмыс іргелі сипатқа ие және жылумен жабдықтау жүйелерінде - жылыту қазандықтарында, Қазақстан Республикасының ТКК-де құбырларында энергия шығынын азайту жөніндегі міндеттерді оң шешуге бағытталған.