Inventory number IRN Number of state registration
0323РК00816 AP13067798-KC-23 0122РК00159
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 0
International publications: 1 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 1
Patents Amount of funding Code of the program
0 24196050 AP13067798
Name of work
Выявление литиеносности солончаков низовий рек Чу и Сарысу и оценка их промышленных перспектив
Type of work Source of funding Report authors
Applied Баратов Рефат Талхатжанович
0
0
0
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Товарищество с ограниченной ответственностью "Институт геологических наук имени К.И.Сатпаева"
Abbreviated name of the service recipient ИГН им.К.И.Сатпаева
Abstract

Объектами исследования являются группа солончаков низовий рек Чу и Сарысу, их обводненность, минерализация и содержание в них лития и попутных компонентов.

Зерттеу нысандары-Шу мен Сарысу өзендерінің төменгі ағысындағы тұзды батпақтар тобы, олардың сулануы, минералдануы және литий мен ілеспе компоненттердің құрамы.

На базе полевых, лабораторных и геохимических иследований выявить литиеносность минерализованных солончаков низовий бессточных рек Чу и Сарысу и дать прогнозную оценку их промышленных перспектив.

Далалық, зертханалық және геохимиялық зерттеулер негізінде Шу және Сарысу ағынсыз өзендерінің төменгі сағаларындағы минералданған сортаңдардың литиоформалдылығын анықтау және олардың өнеркәсіптік перспективаларына болжамдық баға беру

В целом, исполнители проекта будут придерживаться классического комплекса региональных поисковых методов, которые обычно деляться на камеральные и полевые периоды. В камеральный период исполнители проекта по данным предшественников будут изучать геологические, геоморфологические, гидрогеологические, ландшафтно-геохимические условия исследуемого района. Будут проводиться дешифрирование космоснимков для выявления солончаков подлежащих опробованию, аналитическим исследованиям обработке и анализу лабораторных данных. Основным методом полевых исследований является геохимическая съемка (опробование) соляных озер, солончаков. Цель геохимической съемки – выявление наиболее минерализованных на литий соляных озер, солончаков (соров) и соляных куполов, выходящих на поверхность. Геохимическая съемка будет проводиться методами литохимического и гидрогеохимического опробования.

Жалпы, жоба орындаушылар аймақтық іздеу әдістерінің классикалық кешенін ұстанатын болады, олар әдетте камералық және далалық кезеңдерге бөлінеді. Камералдық кезеңде жобаны орындаушылар өзінен бұрынғылардың деректері бойынша зерттелетін ауданның геологиялық, геоморфологиялық, гидрогеологиялық, ландшафттық-геохимиялық жағдайларын зерттейтін болады. Сынамалауға, талдамалық зерттеулерге өңдеуге және зертханалық деректерді талдауға жататын тұзды батпақтарды анықтау үшін ғарыштық суреттерді дешифрлеу жүргізілетін болады. Далалық зерттеулердің негізгі әдісі-тұзды көлдерді, тұзды батпақтарды геохимиялық зерттеу (сынау). Геохимиялық түсірілімнің мақсаты-литийде ең минералданған тұзды көлдерді, тұзды батпақтарды (сораларды) және жер бетіне шығатын тұзды күмбездерді анықтау. Геохимиялық түсірілім литохимиялық және гидрогеохимиялық сынау әдістерімен жүргізілетін болады.

Проведены геостатистический и геохимический анализы результатов лабораторно-аналитических исследований, включающие расчет коэффициентов концентрации лития в пробах, анализ связи содержания лития с общей минерализацией приповерхностных вод исследуемых солончаков и попутными солями других щелочных металлов. Составлены «геохимические схемы» вторичных ореолов рассеяния лития в почвенных отложениях и концентрации лития в приповерхностных водах солончаков низовий реки Чу. Были проанализированы пробы полевого сезона 2022 года солончаков: Каракойын, Тамголы, Актуз, Телеколь, Ащисор, Шу, Сарысу, по результатам которых составлены карты вторичных ореолов рассеяния лития. Отобрано 136 проб рапы и ила участков Сарысу, Шу, Капкансор, Ащисор. Проведены послеполевые камеральные работы по обработке материалов полевого сезона 2023 г. - пробоподготовка каменного материала полевого 2023 г. для аналитических исследований; составлены схемы опробования солончаков низовий реки Сарысу, проведено сравнение и анализ дешифрировочных признаков литологических разностей с данными полевых работ. Проанализированы пробы участков Сарысу, Шу, Капкансор, Ащисор в лабораториях «Центрально-Азиатский институт экологических исследований» и «Институт гидрогеологии и геоэкологии имени У.А. Ахметсафина.

Сынамалардағы литий концентрациясының коэффициенттерін есептеуді, литий құрамының зерттелетін тұзды батпақтардың жер бетіне жақын суларының жалпы минералдануымен және басқа сілтілі металдардың ілеспе тұздарымен байланысын талдауды қамтитын зертханалық-аналитикалық зерттеулердің нәтижелеріне геостатистикалық және геохимиялық талдау жүргізілді. Топырақ шөгінділеріндегі литий шашырауының қайталама ореолдарының "геохимиялық схемалары" және Чу өзенінің төменгі жағындағы тұзды батпақтардың жер бетіне жақын суларындағы литий концентрациясы жасалды. 2022 жылғы дала маусымының сынамалары талданды: Қарақойын, Тамғолы, Ақтұз, Телекөл, Ащысор, Шу, Сарысу, олардың нәтижелері бойынша литий шашырауының қайталама ореолдарының карталары жасалды. Сарысу, Шу, Қапкансор, Ащысор учаскелерінен 136 рапа және лай сынамалары алынды. 2023 ж.дала маусымының материалдарын өңдеу бойынша даладан кейінгі камералдық жұмыстар жүргізілді - талдамалық зерттеулер үшін 2023 ж. далалық тас материалын сынама дайындау; Сарысу өзенінің төменгі ағысындағы тұзды батпақтарды сынау схемалары жасалды, литологиялық айырмашылықтардың шифрын ашу белгілерін дала жұмыстарының деректерімен салыстыру және талдау жүргізілді. "Орталық Азия экологиялық зерттеулер институты" және "У.А. Ахметсафин атындағы гидрогеология және геоэкология институты" зертханаларында Сарысу, Шу, Қапкансор, Ащысор учаскелерінің сынамалары талданды.

Выявление промышленно значимых проявлений лития в малоосвоенных регионах явится импульсом к оживлению в них горно-промышленных работ, обеспечивающих новые рабочие места, чем будет способствовать занятости населения и соответственно, улучшению социальной обстановки.

Аз дамыған аймақтарда литийдің өнеркәсіптік маңызды көріністерін анықтау оларда жаңа жұмыс орындарын қамтамасыз ететін тау-кен-өнеркәсіп жұмыстарының жандануына серпін болып табылады, бұл халықтың жұмыспен қамтылуына және тиісінше әлеуметтік жағдайдың жақсаруына ықпал етеді.

Результаты научных исследований будут экономически эффективны, так как на подобные работы в производственных проектах закладывается значительно большее финансирование.

Ғылыми зерттеулердің нәтижелері үнемді болады, өйткені мұндай жұмыстарға өндірістік жобаларда едәуір көп қаржы салынады.

недропользование

жер қойнауын пайдалану

UDC indices
553.777
International classifier codes
38.57.00; 38.33.19; 89.57.35;
Key words in Russian
дистанционное зондирование Земли; гидроминеральное сырье; поисковые критерии; закономерности размещения; литиевые месторождения;
Key words in Kazakh
жерді қащықтықтан зерделеу; гидроминералды шикізат; іздеу критерийлері; орналасу заңдылықтары; литий кенорындары;
Head of the organization Жолтаев Герой Доктор геолого-минералогических наук / профессор
Head of work Баратов Рефат Талхатжанович PhD / Нет