The object of research, development or design (in Russian) : Корни растения вида L.gmelinii, надземная часть растения вида L.gmelinii, субстанция из корней (LS-1), субстанция (LS-2) из надземной части, гель (G-1), гель (G-2).

The object of research, development or design (in Kazakh) : L.gmelinii түрiнiң өсiмдiгiнiң тамыры, L.gmelinii түрiнiң өсiмдiгiнiң жер үсті бөлiгi, тамырдан алынған субстанция (LS-1), жер үсті бөлiгiнен алынған субстанция (LS-2), гель (G-1) , гель (G-2).

Aim of work (in Russian) : Целью проекта является разработка состава и технологии получения новых и эффективных препаратов в виде гелей на основе уникальных субстанций, получаемых из корней и надземной части растений вида Limonium gmelinii, их опытно-промышленное производство, изучение биологической безопасности и активности.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты Limonium gmelinii өсімдіктерінің тамырлары мен жер үсті бөліктерінен алынатын бірегей субстанциялар негізінде гельдер түріндегі жаңа тиімді препараттарды алудың құрамы мен технологиясын әзірлеу, олардың тәжірибелік-өнеркәсіптік өндіру, биологиялық қауіпсіздігін және белсенділігін зерттеу болып табылады.

Методы исследования (на русском) : Доброкачественность образцов L.gmelinii определяют методами, описанными в ГФ РК. Субстанции получают из корней и надземной части методами ультразвуковой и сверхкритической флюидной экстракции. Для определения компонентного состава сырья, субстанций используются методы хроматографирования на бумаге в системах растворителей: н-бутанол-уксусная кислота-вода (40:12,5:29); уксусная кислота (2%); н-бутанол-пиридин-вода (6:4:3); формиат натрия-уксусная кислота-вода (1:10:200). Для проявления хроматограмм используют: УФ-свет, специфические реагенты (пары аммиака, 1% раствор ванилина в НСl, 1% растворы хлорида алюминия, железо-аммонийных квасцов (ЖАК), о-толуидин, диазотированный n-нитроанилин(ДзПНА), диазотированная сульфаниловая кислота(ДзСК). Вспомогательные вещества и их концентрации исследуются на соответствие показателей их качества нормативным требованиям и сертификатам производителей. Совместимость субстанций и вспомогательных веществ определяется их смешиванием, сравнением УФ спектров исходных компонентов геля и спектров их смеси, методом центрифугирования для определения коллоидной стабильности.

Методы исследования (на казахском) : L.gmelinii өсімдіктерінің жақсы сапасы Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Фармакопеясының сипатталған әдістермен анықталады. Субстанциялар ультрадыбыстық және суперкритикалық сұйықтықты экстракциялау әдістерін қолдана отырып, тамырлар мен жер үсті бөліктерінен алынады. Шикізат пен субстанциялардың құрамдас құрамын анықтау үшін еріткіш жүйелерде қағаз хроматография әдістері қолданылады: n-бутанол-сірке қышқылы-су (40:12,5:29); сірке қышқылы (2%); n-бутанол-пиридин-су (6:4:3); натрий форматы-сірке қышқылы-су (1:10:200). Хроматограммаларды жасау үшін ультракүлгін сәулесі, спецификалық реагенттер (аммиак буы, 1% ванилиннің HCl ерітіндісі, 1% алюминий хлоридінің ерітінділері, темір аммоний алюминийі (FA), о-толуидин, диазотизацияланған n-нитроанилин (DzPNA) , диазоттелген сульфанил қышқылы (DzSK) қолданылады. Қосымша заттар мен олардың концентрациялары сапа көрсеткіштеріне нормативтік талаптарға және өндіруші сертификаттарына сәйкестігіне зерттеледі. Субстанциялар мен қосымша заттардың үйлесімділігі олардың араласуымен анықталады; бастапқы гель компоненттерінің және олардың қоспасының УК-спектрлерін салыстыру арқылы анықталады; коллоидтық тұрақтылықты анықтау үшін центрифугалау арқылы анықталады.

Obtained results and novelty (in Russian) : Разработаны и отвалидированы оптимальные условия получения субстанций LS-1 и LS-2 методом ультразвуковой экстракции. Определены показатели качества полученных субстанций и проведена их наработка. Разработаны и отвалидированы условия получения субстанций методом сверхкритической флюидной экстракцией. Изучены физико-химические свойства вспомогательных компонентов для приготовления гелей G-1 и G-2 на основе полученных субстанций и их совместимость в готовой лекарственной форме. На основании данных результатов публикуется статья в высокорейтинговом журнале.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Ультрадыбыстық экстракция әдісімен LS-1 мен LS-2 субстанцияларды оңтайлы технологиясы әзірленді және расталды. Алынған субстанциялардың сапалық көрсеткіштері анықталып, өңдеу жұмыстары жүргізілді. Суперкритикалық сұйықтықты экстракция әдісімен сусбтанцияларды оңтайлы технологиясы әзірленді және расталды. Алынған субстанциялардың негізінде G-1 және G-2 гельдерін дайындауға арналған көмекші компоненттердің физика-химиялық қасиеттері және олардың дайын дәрілік формадағы үйлесімділігі зерттелді. Осы нәтижелер негізінде жоғары бағаланған журналда мақала жарияланады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основными конструктивными и технико-экономическими показателями проекта являются рациональные, экономически и экологически обоснованные технологии производства субстанций из корней и надземной части лекарственного фармакопейного растения вида L.gmelinii, фармацевтическая разработка безопасных и эффективных фитогелей на их основе, с возможностью коммерциализации полученных научных результатов. Выполнение проекта имеет важное значение в национальном масштабе, поскольку оно будет способствовать созданию конкурентоспособных фармацевтических препаратов иммуномодулирующего действия для вспомогательной терапии в лечении различных видов рака, МЛУ- и ШЛУ- форм туберкулеза. Внедрение результатов проекта в производство окажет влияние на экспортный потенциал страны. При организации собственного производства будет происходить увеличение налоговых отчислений в бюджет, получение прибыли и укрепление финансового положения предприятия, возможность продажи лицензии на препарат.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жобаның негізгі конструкторлық және техникалық-экономикалық көрсеткіштері дәрілік фармакопеялық өсімдіктердің L.gmelinii түрлерінің тамыры мен жер үсті бөліктерінен субстанцияларды алудың ұтымды, экономикалық және экологиялық тұрғыдан негізделген технологиялары, қауіпсіз және тиімді фитогельдердің фармацевтикалық дамуы негізінде жасалған. оларды, алынған ғылыми нәтижелерді коммерцияландыру мүмкіндігімен. Жобаны іске асыру ұлттық ауқымда маңызды, өйткені ол қатерлі ісіктің әртүрлі түрлерін, туберкулездің MDR және XDR түрлерін емдеуде адъювантты терапия үшін иммуномодуляциялық әсері бар бәсекеге қабілетті фармацевтикалық препараттарды жасауға ықпал етеді. Жоба нәтижелерін өндіріске енгізу елдің экспорттық әлеуетіне әсер етеді. Жеке өндірісті ұйымдастырған кезде бюджетке салық шегерімдері ұлғайып, пайда тауып, кәсіпорынның қаржылық жағдайын нығайтып, дәрі-дәрмекке лицензияны сату мүмкіндігі пайда болады.

Level of implementation (in Russian) : По результатам исследований разработан лабораторный регламент на производство субстанций LS-1 и LS-2 методами ультразвуковой и сверхкритической флюидной экстракцией, разработан проект спецификации на полученные субстанции LS-1 и LS-2, разработан лабораторный регламент на производство гелей G-1 и G-2.

Level of implementation (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелері бойынша ультрадыбыстық және суперкритикалық сұйықтықты экстракциялау әдістерін қолдана отырып, LS-1 және LS-2 субстанцияларды өндіруге арналған зертханалық ережелер әзірленді, алынған LS-1 және LS-2 субстанцияларына спецификацияның жобасы және зертханалық ережелер әзірленді. G-1 және G-2 гельдерін өндіруге арналған зертханалық регламент әзірленді.

Efficiency (in Russian) : разработанная и отвалидированная технология получения субстанций LS-1 и LS-2 методом УЗ экстракцией позволяет извлечь комплекс БАВ в течение короткого времени (45 минут) с высоким выходом от 25,51±2,85 % для корней и 19,08±1,94 % для надземной части и высоким показателем содержания дубильных веществ – 26,22±1,21 % в корнях и 20,18±2,6% в надземной части. Метод СФЭ позволяет увеличить выход субстанций LS-1 и LS-2 с показателями 26,18±2,70% и 29,51±1,25% для корней и надземной части, соответственно, с равноценно высоким содержанием дубильных веществ – 23,55±3,51% в корнях и 18,87±2,21% в надземной части. Полученные субстанции обладают антибактериальной активностью в отношении грамм-положительных бактерий S.epidermidis АТСС 12228. Разработанные гели G-1 и G-2 обладают приемлемыми органолептическими показателями и достаточной коллоидной стабильностью.

Efficiency (in Kazakh) : Ультрадыбыстық экстракция әдісінің әзірленген және сыналған технологиясы қысқа мерзімде (45 минут) LS-1 және LS-2 биологиялық белсенді заттар кешенін жоғары шығымдылықпен тамырлар үшін 25,51±2,85% және жер үсті бөліктері үшін 19,08±1,94% және танин мөлшері жоғары 26,22 ±1,21 тамырлар үшін және 18,87±2,21% жер үсті бөліктері үшін экстракциялауға мүмкіндік береді. Суперкритикалық сұйықтықты экстракция әдісі LS-1 және LS-2 заттардың шығымдылығын 26,18±2,70% және 29,51±1,25%, тамырлар мен жер үсті бөліктері үшін сәйкесінше жоғарылатуға мүмкіндік береді, таниндердің бірдей жоғары мөлшері 23,55 ±3,51% - тамырларында, 18,87±2,21% -жер үсті бөліктерінде. Алынған субстанциялар S. epidermidis ATCC 12228 грам-позитивті бактерияларға қарсы бактерияға қарсы белсенділікке ие. Әзірленген G-1 және G-2 гельдері қолайлы органолептикалық қасиеттерге және жеткілікті коллоидтық тұрақтылыққа ие.

Field of application (in Russian) : Разработка НД и регламентов получения субстанций и гелей на их основе послужат методической основой для исследований целевых потребителей в химической, медицинской и фармацевтической отраслях. Результаты, полученные в ходе выполнения данного проекта, станут основой PhD-диссертации и учебного пособия для студентов

Field of application (in Kazakh) : Дәрілік субстанциялар мен гельдер бойынша нормативтік құжаттарды және регламенттер әзірлеу химия, медицина және фармацевтика салаларындағы мақсатты тұтынушыларды зерттеу үшін әдіснамалық негіз болады. Бұл жобаны жүзеге асыру барысында алынған нәтижелер кандидаттық диссертацияға және студенттерге арналған оқу құралына негіз болады