The object of research, development or design (in Russian) : Казахстанские породы курдючных грубошерстных овец

The object of research, development or design (in Kazakh) : Қазақстандық май құйрықты ірі жүнді қойлардың тұқымдары

Aim of work (in Russian) : Анализ филогенетических взаимоотношений и генетического разнообразия местных курдючных грубошерстных пород овец и их сравнение с дикими овцами и иностранными породами домашних овец для понимания эволюционной истории.

Aim of work (in Kazakh) : Жергілікті май құйрықты ірі жүнді қой тұқымдарының филогенетикалық байланыстары мен генетикалық әртүрлілігін талдау және олардың эволюция тарихын түсіну үшін жабайы қойлармен және отандық қойлардың шетелдік тұқымдарымен салыстыру.

Методы исследования (на русском) : Молекулярно-генетические, биоинформатические

Методы исследования (на казахском) : Молекулалық-генетикалық, биоинформатикалық

Obtained results and novelty (in Russian) : Собран биологический материал курдючных грубошерстных овец (n=180) из 6 крестьянских хозяйств Казахстана. Проведено полногеномное SNP генотипирование, качественный анализ которого выявил 25,275 высокоинформативных SNP локусов. Молекулярные индексы генетической вариабельности выявили высокий уровень инбридинга между Казахской курдючной грубошерстной и Гиссарской пород овец. Филогенетический анализ показал обособленность Едильбайской породы и кластеризацию в одну группу Казахскую курдючную грубошерстную и Гиссарскую породы. Глубокие исследования казахстанских курдючных грубошерстных пород овец проводятся впервые. Полученные данные представляют собой ценный материал вносящий вклад в биоразнообразие животного мира Казахстана, а также селекционной отрасли животноводства.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Қазақстандағы 6 шаруа қожалығынан май құйрықты ірі жүнді қойлардың (n=180) биологиялық материалы алынды. Толық геномды SNP генотиптеу жүргізілді, сапалық талдау нәтижелері 25,275 жоғары ақпараттық SNP локустарын анықтады. Тұқым қуалайтын өзгергіштіктің молекулалық көрсеткіштері қазақтың май құйрықты ірі жүнді және гиссар қой тұқымдары арасындағы инбридингтің жоғары деңгейін анықтады. Филогенетикалық талдау Еділбай тұқымының оқшаулануын және қазақтың май құйрықты ірі жүнді және гиссар тұқымдарының бір топқа топтастырылғанын көрсетті. Осындай терең зерттеулер Қазақстанның май құйпықты ірі жүнді қой тұқымдарына алғаш рет жүргізілуде. Алынған деректер Қазақстанның жануарлар әлемінің биоалуантүрлілігіне, сондай-ақ асыл тұқымды мал шаруашылығы саласына ықпал ететін құнды материал болып табылады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Для реализации данного проекта необходимо выполнить ряд последовательных мероприятий: осуществление экспедиционных выездов для сбора биоматериала, выделение геномной ДНК, ПЦР анализ, полногеномное SNP генотипирование, секвенирование сегментов мтДНК (цитохром б, участок Д-петли)

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Бұл жобаны жүзеге асыру үшін бірқатар дәйекті іс-шараларды жүзеге асыру қажет: биоматериал жинау бойынша далалық экскурсияларды жүзеге асыру, геномдық ДНҚ оқшаулау, ПТР талдау, тұтас геномды SNP генотиптеу, мтДНҚ сегменттерін секвенирлеу (цитохром b, D-цикл аймағы)

Level of implementation (in Russian) : Полученные в результате исследований последовательности мтДНК и полногеномного генотипирования SNP будут депонированы в Генбанк (Национальный Уентр Биотехнологической информации США, NCBI) и будут доступны мировому научному сообществу. Результаты исследования будут опубликованы в отечественных и зарубежных научных изданиях в открытом доступе.

Level of implementation (in Kazakh) : Зерттеу нәтижесінде алынған мтДНҚ мен толық геномды SNP генотиптеу тізбектері Генбанкқа (АҚШ Ұлттық биотехнологиялық ақпарат орталығы, NCBI) еңгізіледі және әлемдік ғылыми қауымдастыққа қолжетімді болады. Зерттеу нәтижелері отандық және шетелдік ғылыми журналдарда көпшілікке жарияланады.

Efficiency (in Russian) : Используя современные молекулярно-генетические подходы в исследовании генетической составляющей курдючного овцеводства можно решить целый ряд научно-исследовательских вопросов сельского хозяйства. Изучение генетического разнообразия и структуры, а также популяционной истории необходимо для формирования молекулярно-генетических характеристик генофонда курдючных пород овец. Это напрямую внесет вклад в основу селекционной деятельности, исторической ценности культурного наследия страны, а также, даст толчок в развитии конкурентоспособности фундаментальной науки животноводства Казахстана.

Efficiency (in Kazakh) : Май құйрықты қой шаруашылығының генетикалық құрылымын зерттеуде заманауи молекулалық-генетикалық әдістерді қолдану ауылшаруашылық саласындағы зерттеулердің бірқатар мәселелерін шешуге мүмкіндік береді. Май құйрықты қой тұқымдарының генофондының молекулалық-генетикалық сипаттамаларын қалыптастыру үшін генетикалық әртүрлілік пен құрылымды, сонымен қатар, популяция тарихын зерттеу қажет. Бұл асыл тұқымды мал шаруашылығының негізіне, еліміздің мәдени мұрасының тарихи құндылығына тікелей ықпал етеді, сонымен қатар, Қазақстандағы мал шаруашылығы іргелі ғылымының бәсекеге қабілеттілігін дамытуға серпін береді.

Field of application (in Russian) : Животноводство, мясосальное овцеводство, генетика позвоночных животных

Field of application (in Kazakh) : Мал шаруашылығы, май құйрықты қой шаруашылығы, омыртқалы жануарлардың генетикасы