The object of research, development or design (in Russian) : Частицы микропластика

The object of research, development or design (in Kazakh) : Микропластикалық бөлшектер

Aim of work (in Russian) : Определение методов отбора, извлечения и очистки микропластика из природных сред и установление содержания МП в природных объектах Акмолинской области, анализ методов моделирования поведения МП, проведение эксперимента по очистке модельных вод от микропластика

Aim of work (in Kazakh) : Табиғи ортадан микропластиктерді іріктеу, алу және тазарту әдістерін анықтау және Ақмола облысының табиғи объектілерінде МП құрамын белгілеу, МП мінез-құлқын модельдеу әдістерін талдау, микропластикадан модельді суларды тазарту бойынша эксперимент жүргізу

Методы исследования (на русском) : ИК-спектроскопия, сорбционный, оптический, микроскопический, гравиметрический, микрометрический, лабораторного эксперимента, ГИС-картографирования, пробоподготовки

Методы исследования (на казахском) : ИҚ спектроскопиясы, сорбциялық, оптикалық, микроскопиялық. гравиметриялық, микрометриялық, зертханалық эксперимент, ГАЖ картасын жасау, сынама дайындау

Obtained results and novelty (in Russian) : Полученные результаты: - экспериментальным путем определен оптимальный метод и разработан рабочий протокол извлечения и отделения частиц микропластика от органических веществ и посторонних примесей из водной и твёрдой сред, примененный при мониторинге микропластика в природных объектах; - разработан протокол отбора проб воды поверхностных источников, донных отложений и береговых наносов на содержание микропластика; - установлено содержание микропластика в водопроводной воде, водных объектах Акмолинской области и седиментах; - оценены перспективы применения в проекте 6 моделей для оценки поведения микропластика в объектах окружающей среды; - получены количественные показатели очистки воды от микропластика на основе сорбционных методов. Новизна: впервые в Казахстане проведены исследования по мониторингу содержания микропластика в водопроводной воде и объектах природной среды; исследования зависимости содержания микропластика от комплекса физико-химических показателей воды проводятся впервые; впервые разрабатывается модель поведения микропластика на основе полученных экспериментальных данных проекта, впервые в Казахстане осуществляется поиск технологических решений очистки питьевой воды на основе сорбентов

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Алынған нәтижелер: - табиғи объектілердегі микропластиктерді бақылау кезінде қолданылатын микропластик бөлшектерін органикалық заттардан, сулы және қатты ортадан бөгде қоспалардан алу мен бөлудің оңтайлы әдісі эксперименттік жолмен анықталды және жұмыс хаттамасы әзірленді; - микропластиктің құрамына жер үсті көздерінен, түбіндегі шөгінділерден және жағалық шөгінділерден су сынамаларын алу хаттамасы әзірленді; - Ақмола облысының су объектілерінде және седименттерінде су құбыры суында микропластиктің мөлшері анықталды; - жобада қоршаған орта объектілеріндегі микропластиктердің әрекетін бағалау үшін 6 модельді қолдану көрінісі бағаланды; - сорбциялық әдістер негізінде микропластиктен суды тазартудың сандық көрсеткіштері алынды. Жаңалығы: Қазақстанда алғаш рет су құбыры суындағы және табиғи орта объектілеріндегі микропластиктердің құрамына мониторинг жүргізу бойынша зерттеулер жүргізілді; микропластиктердің құрамының судың физика-химиялық көрсеткіштерінің кешеніне тәуелділігін зерттеу алғаш рет жүргізілуде; жобаның алынған эксперименттік деректері негізінде микропластиктердің әрекеті моделі алғаш рет әзірленуде, алғаш рет сорбенттер негізінде ауыз суды тазартудың технологиялық шешімдерін іздеу жүзеге асырылуда

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : рабочий протокол извлечения и отделения частиц микропластика от органических веществ и посторонних примесей из водной и твёрдой сред; рабочий протокол отбора проб объектов природной среды на анализ микропластика; 1 статья, опубликованная в рецензируемом научном издании, индексируемом в Science Citation Index Expanded базы Web of Science; 1 свидетельство авторского права на произведение науки.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : микропластика бөлшектерін органикалық заттардан, су және қатты ортадан бөгде қоспалардан алу мен бөлудің жұмыс хаттамасы; микропластиканы талдауға табиғи орта объектілерінің сынамаларын іріктеудің жұмыс хаттамасы; 1 Web of Science базасының Science Citation Index Expanded индекстелетін рецензияланатын ғылыми басылымда жарияланған мақала; 1 ғылым туындысына авторлық құқықтың куәлігі.

Level of implementation (in Russian) : не внедерено

Level of implementation (in Kazakh) : енгізілген жоқ

Efficiency (in Russian) : Выполненные в полном объеме задачи 2023 года позволили выбрать параметры для дальнейшего математического моделирования поведения МП в природной среде на основе сформированного банка экспериментальных данных, оценить возможности системы подготовки питьевой воды в Казахстане к удержанию частиц микропластика и дать количественную оценку сорбционным процессам в системе водоподготовки.

Efficiency (in Kazakh) : 2023 жылғы толық көлемде орындалған міндеттер қалыптасқан эксперименттік деректер банкі негізінде табиғи ортадағы МП әрекетін одан әрі математикалық модельдеу үшін параметрлерді таңдауға, Қазақстандағы ауыз суды микропластика бөлшектерін ұстауға дайындау жүйесінің мүмкіндіктерін бағалауға және су дайындау жүйесіндегі сорбциялық процестерге сандық баға беруге мүмкіндік берді.

Field of application (in Russian) : КазГидромет, организации «СУ арнасы», сообщества ученых и широкая общественность

Field of application (in Kazakh) : Қазгидромет, «СУ арнасы» ұйымдары, ғалымдар қауымдастығы, білім алушылар