Inventory number IRN Number of state registration
0323РК00955 AP19677043-KC-23 0123РК00500
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 2
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 27214608 AP19677043
Name of work
Отбор генотипов озимой пшеницы с групповой устойчивостью к видам ржавчины.
Type of work Source of funding Report authors
Applied Рсалиев Шынболат Сырашович
0
0
0
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МСХ РК
Full name of the service recipient
Товарищество с ограниченной ответственностью"Казахский научно-исследовательский институт земледелия и растениеводства"
Abbreviated name of the service recipient ТОО "КазНИИЗиР"
Abstract

Сорта и линии озимой пшеницы. Стеблевая, листовая и желтая ржавчина пшеницы.

Күздік бидайдың сорттары мен линиялары. Бидайдың сабақ, жапырақ және сары таты.

Отбор генотипов озимой пшеницы с групповой устойчивостью к стеблевой, желтой и листовой ржавчинам с использованием селекционно-генетических и фитопатологических методов.

Селекциялық-генетикалық және фитопатологиялық әдістерді қолдана отырып, сабақ, сары және жапырақ татына топтық төзімді күздік бидай генотиптерін сұрыптау.

Полевые и лабораторные методы оценки устойчивости озимой пшеницы к стеблевой, листовой и желтой ржавчине. Методы определения рас стеблевой, листовой и желтой ржавчины пшеницы. Методы гибридизации сортов озимой пшеницы и получения гибридных зерен. Методы отбора сортов и линий озимой пшеницы по показателям продуктивности и качества зерна и муки.

Күздік бидайдың сабақ, жапырақ және сары татқа төзімділігін бағалаудың далалық және зертханалық әдістері. Бидайдың сабақ, жапырақ және сары тат расаларын анықтау әдістері. Күздік бидай сорттарын будандастыру және будан дәндерін алу әдістері. Өнімділік көрсеткіштері, дән және ұн сапасы бойынша күздік бидайдың сорттары мен линияларын сұрыптау әдістері.

Оценена групповая устойчивость отечественных сортов озимой пшеницы к стеблевой, листовой и желтой ржавчине. Выделены отдельные селекционные линии с групповой устойчивостью к двум-трем видам ржавчины. Определены расы (патотипы) стеблевой, листовой и желтой ржавчины пшеницы и изучены их вирулентность. Получены гибридные семена при скрещивании коммерческих сортов озимой пшеницы с болезнеустойчивыми селекционными линиями. Отобраны линии, сочетающие устойчивость к видам ржавчины с показателями продуктивности и качества зерна.

Отандық күздік бидай сорттарының сабақ, жапырақ және сары татқа төзімділігі бағаланды. Таттың екі немесе үш түріне топтық төзімділігі бар жекелеген селекциялық линиялар анықталды. Бидайдың сабақ, жапырақ және сары татының расалары (патотиптері) анықталып, олардың вируленттілігі зерттелді. Күздік бидайдың коммерциялық сорттары мен ауруға төзімді селекциялық линиялармен будандастыру арқылы будан тұқымдар алынды. Тат түрлеріне төзімділікті өнімділігі және дән сапасының көрсеткіштерімен біріктіретін линиялар сұрыпталды.

Всего оценены более 25 сортов озимой пшеницы отечественного и зарубежного происхождения и более 50 селекционных линий. Собраны по 15 образцов стеблевой, листовой и желтой ржавчины для определения рас и изучения вирулентности. Получены гибридные семена по 50 комбинациям скрещиваний. Выделены 10 сортов и селекционных линий по показателям продуктивности и отобраны 5 селекционные линии с высокими показателями продуктивности и качества зерна. Полученные результаты можно использовать в селекционном процессе для создания нового сорта озимой пшеницы.

Күздік бидайдың барлығы 25-тен астам отандық және шетелдік сорттары мен 50-ден астам селекциялық линиялары бағаланды. Расаларды анықтау және вируленттілікті зерттеу үшін сабақ, жапырақ және сары таттың 15 үлгісі жиналды. 50 будандастыру комбинациядан будан тұқымдар алынды. Өнімділік көрсеткіштері бойынша 10 сорт пен селекциялық линиялар анықталып, өнімділігі мен дән сапасының көрсеткіштері жоғары 5 селекциялық линия сұрыпталды. Алынған нәтижелерді селекция процесінде күздік бидайдың жаңа сортын шығару үшін пайдалануға болады.

Выделенные линии озимой пшеницы посеяны в Казахском научно-исследовательском институте земледелия и растениеводства (Алматинская область) и Красноводопадской сельскохозяйственной опытной станции (Туркестанская область) для использования в селекционном процессе, а также в ТОО «Сыпатай батыр» (Жамбылская область) для изучения в производственных условиях.

Күздік бидайдың сұрыпталынған линиялары Қазақ егіншілік және өсімдік шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтында (Алматы облысы) және Красноводопад ауыл шаруашылығы тәжірибе станциясында (Түркістан облысы) селекция процесінде пайдалану үшін, сондай-ақ үшін «Сыпатай батыр» ЖШС-де (Жамбыл облысы) өндіріс жағдайында зерттеу үшін себілді.

Выделенные болезнеустойчивые линии повышает эффективность селекции озимой пшеницы на иммунитет к двум-трем видам ржавчины.

Сұрыпталған ауруға төзімді линиялар таттың екі немесе үш түріне иммунитетке бағытталған күздік бидай селекциясының тиімділігін арттырады.

Естественные науки, Биологические науки, Генетика и наследственность.

Жаратылыстану ғылымдары, Биология ғылымдары, Генетика және тұқым қуалаушылық.

UDC indices
УДК 633.111.1: 632.938.1
International classifier codes
34.23.57;
Key words in Russian
Озимая пшеница; сорт; линия; ржавчина; раса; болезнеустойчивость;
Key words in Kazakh
Күздік бидай; сорт; линия; тат; раса; ауруға төзімділік;
Head of the organization Бастаубаева Шолпан Оразовна Кандидат сельскохозяйственных наук / академик АСХН РК
Head of work Рсалиев Шынболат Сырашович Доктор биологических наук / Академик АСХН РК