Inventory number IRN Number of state registration
0323РК00458 AP19679947-KC-23 0123РК00240
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 1
International publications: 1 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 19445068.3 AP19679947
Name of work
Реконструкция культурно-исторических ландшафтов древней Бетпакдалы
Type of work Source of funding Report authors
Fundamental Бедельбаева Марина Васильевна
0
0
0
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Некоммерческое акционерное общество "Карагандинский университет имени академика Е. А. Букетова"
Abbreviated name of the service recipient НАО "Карагандинский университет имени академика Е. А. Букетова"
Abstract

Документы архивов и библиотек, паспорта историко-культурных объектов, научные публикации, картографические источники, космоснимки, фондовые и экспозиционные материалы музеев; ландшафты Бетпакдалы; исторические объекты, расположенные в комплексе с местонахождениями петроглифов; лабораторно-камеральные данные, полученные с применением естественнонаучных методов; документы из архива А.И. Шренка и коллекции артефактов из МАЭ им. Петра Великого РАН ( г. СПб, РФ)

Мұрағаттар мен кітапханалардың құжаттары, тарихи-мәдени объектілердің паспорттары, ғылыми жарияланымдар, картографиялық көздер, ғарыштық суреттер, мұражайлардың қор және экспозициялық материалдары; Бетпақдала ландшафттары; петроглифтердің орналасқан жерлерімен кешенде орналасқан тарихи объектілер; жаратылыстану-ғылыми әдістерді қолдану арқылы алынған зертханалық-камералдық деректер; А. И. Шренк мұрағатынан алынған құжаттар және МАЭ артефактілер жинағы оларға

Выявить особенности функционирования культурно-исторических ландшафтов малоисследованных локаций Бетпакдалы посредством их реконструкции в контексте трехмерной модели экосоциальной адаптации «человек-природа-общество» на основании систематизации и изучения архивных данных, картографических материалов, результатов комплексной разведки и археологических раскопок

«Адам-табиғат-қоғам» экоәлеуметтік бейімделуінің үш өлшемді моделі мәнмәтінінде оларды қайта құру арқылы архивтік деректерді, картографиялық материалдарды, кешенді барлау және археологиялық қазба жұмыстары нәтижесін жүйелеу және зерделеу негізінде аз зерттелген Бетпақдала орындарының мәдени-тарихи ландшафттар қызметтерінің ерекшеліктерін анықтау

Сбор, систематизация и сравнительно-исторический анализ материалов из научного оборота и архивных данных; обработка космоснимков для выявления перспективных локаций памятников; методы индукции и дедукции, статистики, структурного анализа и исторической реконструкции используются в ходе построения трехмерной модели экосоциальной адаптации «человек-природа-общество»; методы систематизации и классификации на предмет выявления общих системных признаков и закономерностей культурно-исторических процессов древней Бетпакдалы. При исследовании памятников историко-культурного наследия учитываются региональные особенности и применяется усиленная техническими новациями методика полевых обследований – картографирование, визуальное исследование объектов, раскопки поэтапно-послойным способом с фиксацией всех артефактов и конструкций чертежно-графическим способом, детальная фотофиксация, в том числе с использованием квадрокоптера

Ғылыми айналымдағы материалдар мен мұрағат деректерін жинақтау, жүйелеу және салыстырмалы тарихи талдау; ескерткіштердің перспективалық орындарын анықтау үшін спутниктік суреттерді өңдеу; «адам-табиғат-қоғам» эко-әлеуметтік бейімделудің үш өлшемді моделін құруда индукция және дедукция, статистика, құрылымдық талдау және тарихи қайта құру әдістері қолданылады; көне Бетпақдаланың мәдени-тарихи процестерінің жалпы жүйелік белгілері мен заңдылықтарын анықтау мақсатында жүйелеу және жіктеу әдістері. Тарихи-мәдени мұра ескерткіштерін зерттеу кезінде аймақтық ерекшеліктер ескеріліп, техникалық жаңалықтармен жетілдірілген далалық түсіру әдістемесі – картаға түсіру, объектілерді визуалды зерттеу, тіркеумен кезең-кезеңімен қабат-қабат әдіспен қазулар қолданылады. барлық артефактілер мен құрылымдарды сызба-графикалық әдіспен, егжей-тегжейлі фотографиялық жазу, соның ішінде квадрокоптерді пайдалану

Новизна проекта заключается в целенаправленном исследовании комплекса источников для реконструкции культурно-исторических ландшафтов малоисследованных регионов Бетпакдалы, природные условия и аридный климат которых диктовали экстенсивное освоение территории с древности. Систематизированы архивные данные, научные публикации и картографические источники для получения информации о культурно-исторических памятниках Бетпакдалы. Начато исследование научного архива А.И. Шренка. Проведен мониторинг ранее выявленных памятников истории и археологии. Осуществлена комплексная разведка для поиска, картографирования и паспортизации культурно-исторических памятников Бетпакдалы на территории Шетского и Актогайского районов Карагандинской области. Исследован ряд археологических объектов, расположенных в комплексе с местонахождением петроглифов Шунак. Проведена культурно-хронологическая атрибуция памятников на основе археологической типологии. Подготовлены публикации к печати

Жобаның жаңалығы табиғи жағдайлары мен құрғақ климаты ерте заманнан бері аумақтың экстенсивті дамуын талап еткен Бетпақдаланың аз зерттелген аймақтарының мәдени-тарихи ландшафттарын қалпына келтіруге арналған дереккөздер кешенін мақсатты түрде зерттеуде. Бетпақдаланың мәдени-тарихи ескерткіштері туралы мәліметтер алу үшін мұрағат деректері, ғылыми басылымдар мен картографиялық дереккөздер жүйеленді. А.И. Шренк ның ғылыми мұрағатын зерттеу басталды. Бұрын анықталған тарихи-археологиялық ескерткіштерге мониторинг жүргізілді. Қарағанды облысының Шет және Ақтоғай аудандары аумағындағы Бетпақдаланың мәдени-тарихи ескерткіштерін іздестіру, картаға түсіру және паспорттау бойынша кешенді барлау жұмыстары жүргізілді. Шұнақ петроглифтері орналасқан кешенде орналасқан бірқатар археологиялық ескерткіштер зерттелді. Археологиялық типология негізінде ескерткіштерге мәдени-хронологиялық атрибуция жүргізілді. Жариялануға дайындалған басылымдар

Социально-экономический эффект проекта заключается в вовлечении в научно-исследовательский процесс молодых ученых и создании рабочих мест в ходе проведения полевых работ, что обеспечит реализацию процессов устойчивого развития регионов

Жобаның әлеуметтік-экономикалық әсері – аймақтық тұрақты даму процестерін жүзеге асыруды қамтамасыз ететін далалық жұмыстар кезінде жас ғалымдарды ғылыми-зерттеу процесіне тарту және жұмыс орындарын құру

не внедрено

жүзеге асырылмаған

Научные результаты проекта могут быть использованы в написании научных работ, учебников и спецкурсов для средних школ и вузов, расширении экспозиций в региональных историко-краеведческих музеях за счет полученных артефактов, что позволит увеличить приток посетителей

Жобаның ғылыми нәтижелерін жалпы білім беретін мектептер мен жоғары оқу орындарына арналған ғылыми еңбектер, оқулықтар мен арнайы курстар жазуда, алынған жәдігерлерді пайдалана отырып, облыстық тарихи мұражайлардағы көрмелерді кеңейтуде пайдалануға болады, бұл келушілер ағынын арттырады

Итоговые материалы, полученные в результате выполнения проекта, могут быть реализованы в науке, образовании, области охраны историко-культурного наследия РК, музееведении; целевые потребители полученных результатов – ученые (историки, археологи, экологи, биологи и др.), краеведы, сотрудники и посетители историко-краеведческих музеев, преподаватели и студенты вузов

Жобаны орындау нәтижесінде алынған қорытынды материалдар ғылымда, білім беруде, ҚР тарихи-мәдени мұрасын қорғау саласында, мұражайтануда; алынған нәтижелердің нысаналы тұтынушылары-ғалымдар (тарихшылар, археологтар, экологтар, биологтар және т. б.), өлкетанушылар, қызметкерлер және тарихи-өлкетану мұражайларына келушілер, ЖОО оқытушылары мен студенттері

UDC indices
902.2(574)
International classifier codes
03.41.91;
Key words in Russian
Бетпакдала; археология; памятники; ландшафт; петроглифы;
Key words in Kazakh
Бетпақдала; археология; ескерткіштер; ландшафт; петроглифы;
Head of the organization Дулатбеков Нурлан Орынбасарович Доктор юридических наук / профессор, Член-корреспондент НАН РК
Head of work Бедельбаева Марина Васильевна Кандидат исторических наук / заведующая музеем археологии