The object of research, development or design (in Russian) : Объектами исследования являются ПЭТ-гидролитические микроорганизмы, продуцирующие ферменты – ПЭТ-гидролазы.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысандары ПЭТ-гидролазаларын өндіретін, ПЭТ-гидролитикалық микроағзалар.

Aim of work (in Russian) : Цель проекта заключается в получении, изучении и направленной модификации ПЭТ-гидролаз микробного происхождения для биоутилизации и конверсии ПЭТ-пластиковых отходов.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты – ПЭТ пластик қалдықтарын биоутилизациялау және конверсиялау үшін микробтық ПЭТ гидролазаларын бөліп алу, зерттеу және бағытталған модификациясы.

Методы исследования (на русском) : Методы проведения работы - использовались методы микробиологии, молекулярной биологии, генетической инженерии, биохимии и биотехнологии.

Методы исследования (на казахском) : Жұмысты орындау әдістері – микробиология, молекулалық биология, гендік инженерия, биохимия және биотехнология.

Obtained results and novelty (in Russian) : Научная новизна проекта заключается в получении и изучении новых ферментов - ПЭТ-гидролаз, их модификации с целью улучшении гидролитических свойств и стабильности. В результате проведенных работ проведенного анализа литературных источников был выяснен широкий спектр продуцентов различных ПЭТ-гидролаз, как бактерий так и грибов, проанализированы основные известные продуценты ПЭТ-гидролаз. Проведен анализ последовательности и структуры ПЭТ-гидролитических ферментов из баз данных UniProt и PDB. Установлено, что ПЭТ-гидролазы в среднем характеризуются протяженностью 300-330 аминокислотных остатков, содержат в структуре каталитическую триаду в активном центре, включая остатки аспарагиновой кислоты и гистидина. Был осуществлен сбор образцов почвы с мест скопления пластиковых отходов (ТОО «ЭКО Полигон Астаны») и городской черты г. Алматы. Полученные образцы были высеяны на твердой питательной среде с элективными агентами с целью обнаружения эстеразной активности. Идентификация микроорганизмов, полученных из образцов почвы, проводилась методом протеомного анализа MALDI-TOF, на приборе BRUKER. По результатам протеомного анализа были идентифицированы микроорганизмы имеющие следующую родо-видовую принадлежность: Bacillus megaterium, Yersinia intermedia, Serratia Liquefaciens, Bacillus Simplex, Bacillus cereus, Bacillus thuringiensis, Bacillus sonorensis, Bacillus licheniformis, Aeromonas veronii Область применения – экологическая биотехнология.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жобаның ғылыми өзектілігі жаңа ферменттер – ПЭТ гидролазаларын бөліп алу және зерттеу, олардың гидролитикалық қасиеттері мен тұрақтылығын жақсарту мақсатында модификациялауда жатыр. Жүргізілген жұмыстар мен әдеби дереккөздерді талдау нәтижесінде бактериялардың және зең саңырауқұлақтардың әртүрлі ПЭТ гидролазаларын өндірушілердің кең ауқымы анықталып, ПЭТ гидролазаларының негізгі белгілі продуценттері талданды. UniProt және PDB дерекқорларынан алынған ПЭТ гидролитикалық ферменттерінің реттілігі мен құрылымы талданды. ПЭТ гидролазаларының орташа ұзындығы 300-330 аминқышқылдары қалдығымен сипатталатыны және белсенді орталықта каталитикалық триада, оның ішінде аспарагин қышқылы мен гистидин қалдықтары бар екені анықталды. Топырақ үлгілері пластик қалдықтары жиналған жерлерден («ЭКО Полигон Астана» ЖШС) және Алматы қаласының аумағынан жиналды. Алынған үлгілер эстеразаның белсенділігін анықтау үшін элективті агенттері бар қатты қоректік ортаға егілді. Топырақ үлгілерінен алынған микроағзаларды идентификациялау BRUKER құрылғысы арқылы MALDI-TOF протеомдық талдау әдісін қолдану арқылы жүзеге асырылды. Протеомдық талдау нәтижелері бойынша келесі тұқымдас-түрге жататын микроағзалар анықталды: Bacillus megaterium, Yersinia intermedia, Serratia Liquefaciens, Bacillus Simplex, Bacillus cereus, Bacillus thuringiensis, Bacillus sonorensis, Bacillus licheromonis, Bacillus licheniis. Қолдану аясы – экологиялық биотехнология

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Из образцов выделено 5 штаммов, обладающих эстеразной активностью

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Үлгілерден эстеразалық белсенділігі бар 5 штамм бөлініп алынды

Level of implementation (in Russian) : Проект на стадии выполнения

Level of implementation (in Kazakh) : Жоба орындалуда

Efficiency (in Russian) : Высокая

Efficiency (in Kazakh) : Жоғары

Field of application (in Russian) : экологическая биотехнология

Field of application (in Kazakh) : экологиялық биотехнология