The object of research, development or design (in Russian) : Релейная защита элементов электрических станций и подстанций, не нуждающаяся в трансформаторах тока

The object of research, development or design (in Kazakh) : Ток трансформаторларын қажет етпейтін электр станциялары мен қосалқы станциялар элементтерін релелік қорғау

Aim of work (in Russian) : Разработать ресурсосберегающую глобально конкурентоспособную релейную защиту для элементов электрических станций и подстанций.

Aim of work (in Kazakh) : Электр станциялары мен қосалқы станциялардың элементтері үшін ресурс үнемдейтін жаһандық бәсекеге қабілетті релелік қорғанысты әзірлеу

Методы исследования (на русском) : Использовались компьютерное моделирование, натурный эксперимент, основы электроники, электротехники и высшей математики.

Методы исследования (на казахском) : Компьютерлік модельдеу, табиғи эксперимент, электроника, электротехника және жоғары математика негіздері қолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : 1. Получены два Евразийских патента на изобретение №044704 и №044758. Опубликована статья: Kletsel, M.Y., Mashrapov, B.E., Mashrapova, R.M. Reed switch protection of double-circuit lines without current and voltage transformers. International Journal of Electrical Power and Energy Systems, 2023, 154, 109457. Журнал имеет процентиль 91 в базе данных Scopus. 2. Разработана защита двух параллельных линий, где наличие КЗ на линиях определяется по времени между срабатываниями герконов, установленных вблизи одноименных фаз, а поврежденная линия – по очередности их срабатывания. 3. Построены зависимости времени с момента перехода индукции через ноль до момента срабатывания геркона от кратности этой индукции к индукции срабатывания геркона. 4. Разработана помехоустойчивая резервная защита на герконах и КИ с тестовой и самодиагностикой неисправностей для линий электропередачи. При этом диагностируются и неисправности в схеме диагностики. Работоспособность защиты проверена с помощью моделирования. 5. Помехоустойчивость защит обеспечивается за счет использования герконов. Установлено, что от времени срабатывания геркона зависит на помеху какой частоты он не реагирует, например для геркона МКА-07101 это более 25 кГц.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 1. №044704 және №044758 өнертабысқа екі Еуразиялық патент алынды. Жарияланған мақала: Kletsel, M. Y., Mashrapov, B. E., Mashrapova, R. M. Reed Switch protection of double-circuit lines without current and voltage transformers. International Journal of Electrical Power and Energy Systems, 2023, 154, 109457. Журналда Scopus дерекқорында 91 процентиль бар. 2. Екі параллель линиялардың қорғанысы әзірленді, мұнда линияларда қысқа тұйықталудың болуы аттас фазалардың жанында орнатылған геркондардың іске қосылу арасындағы уақыт бойынша, ал зақымдалған линия олардың іске қосылу кезектілігі бойынша анықталады. 3. Индукция нөлге ауысқан сәттен бастап герконның іске қосылған сәтіне дейінгі уақыттың тәуелділігі осы индукцияның еселігінен герконның индукциясына дейін салынған. 4. Электр желілері үшін ақаулықтарды сынау және өзін-өзі диагностикалау арқылы геркондар мен ИК негізінде кедергіге төзімді резервтік қорғаныс жасалды. Бұл жағдайда диагностикалық схемадағы ақаулар да тексеріледі. Қорғаныстың жұмыс қабілеттілігі модельдеу арқылы тексеріледі. 5. Қорғаудың кедергіге төзімділігі геркондарды пайдалану арқылы қамтамасыз етіледі. Герконның іске қосылу уақытына байланысты, оның қандай жиіліктің кедергісіне әсер етпейтініне анықталды, мысалы, МКА-07101 герконы үшін бұл 25 кГц-тен асады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Разработанные устройства, в сравнении с защитами, получающими информацию о токе в шине от трансформаторов тока, будут в разы меньше по габаритам и весу, не уступая им по чувствительности и быстродействию.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Әзірленген құрылғы шинадағы ток туралы ақпаратты ток трансформаторларынан алатын қорғаныстармен салыстырғанда өлшемдері мен салмағы бойынша бірнеше есе аз болады, сезімталдығы мен жылдамдығы жағынан олардан кем түспейді.

Level of implementation (in Russian) : не внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : Енгізілген жоқ

Efficiency (in Russian) : Для построения предлагаемых устройств, в сравнении с традиционными защитами вместе с трансформаторами тока, понадобится в 6-37 раз и 15-80 раз меньше меди и стали, и на 30 – 150 кг меньше высоковольтной изоляции.

Efficiency (in Kazakh) : Ұсынылған құрылғыларды құру үшін дәстүрлі қорғаныстармен салыстырғанда ток трансформаторларымен бірге мыс пен болаттан 6-37 есе және 15-80 есе аз, ал жоғары вольтты оқшаулау 30-150 кг аз болады.

Field of application (in Russian) : Электрические станции и подстанции.

Field of application (in Kazakh) : Электр станциялары мен қосалқы станциялар.