The object of research, development or design (in Russian) : Идеологические дискуссии 20-50 гг. ХХ в. и их влияние на историческую науку Казахстана

The object of research, development or design (in Kazakh) : ХХ ғ. 20-50 жылдардағы идеологиялық пікірталастар және олардың Қазақстанның тарих ғылымына әсері

Aim of work (in Russian) : Изучить цели и содержание дискуссий 20–50 гг. XX века, касающихся ряда научных проблем истории Казахстана. Выявить участников дискуссий, мотивы их позиций и произвести анализ их взглядов. Показать характер влияния идеологических дискуссий на историческую науку советского Казахстана и выявить степень воздействия тезисов тоталитарного прошлого на современную отечественную историографию.

Aim of work (in Kazakh) : Қазақстан тарихының бірқатар ғылыми мәселелеріне қатысты ХХ ғасырдың 20-50 жылдарындағы пікірталастардың мақсаттары мен мазмұнын зерделеу. Пікірталасқа қатысушыларды, олардың ұстанымдарының себептерін анықтау және олардың көзқарастарына талдау жасау. Кеңестік Қазақстанның тарих ғылымына идеологиялық пікірталастардың әсер ету сипатын көрсету және тоталитарлық өткен уақыттың тезистерің қазіргі отандық тарихнамаға әсер ету дәрежесін анықтау.

Методы исследования (на русском) : В ходе исследования применялись методы структурно-функционального анализа, раскрывающего на исследованном нами материале механизмы общественного сознания, влиявшие на формирование в ХХ веке культурных иерархий и идеологических приоритетов. В частности, методы исторической антропологии сознания, позволившие начать изучение влияние типов сознания на социокультурные процессы в ХХ веке и их эволюцию от аграрно-традиционного через советское к этно-национальному. Выявленная историография была исследована через оптику memory studies, позволяющую исследовать то, как с учетом идеологических приоритетов своего времени формируются исторические нарративы о прошлом. Обозначенные методы применялись в исследовании пост-имперского фактора формирования идеологических приоритетов и дискуссий, влиявших на историческую науку Казахстана исследуемого периода. Источниковедческое исследование было осуществлено с использованием научных методов работы с архивными документами, мемуарными источниками, с материалами периодической печати информационного характера, а также и с историографическими нарративами – научными и идеологическими статьями и обзорами дискуссий в газетах, журналах, в сборниках и т.д. В преобладающем большинстве при изучении исторических источников были использованы методы сравнительно-сопоставительного, системного и критического анализа.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу барысында біз зерттеген материалда ХХ ғасырда мәдени иерархиялар мен идеологиялық басымдықтардың қалыптасуына әсер еткен қоғамдық сананың тетіктерін ашатын құрылымдық-функционалдық талдау әдістері қолданылды. Атап айтқанда, сананың тарихи антропологиясының әдістері, бұл сана түрлерінің ХХ ғасырдағы әлеуметтік-мәдени процестерге әсерін және олардың аграрлық дәстүрліден кеңестік арқылы этно-ұлттық эволюциясын зерттеуге мүмкіндік берді. Анықталған тарихнама memory studies оптикасы арқылы зерттелді, бұл өз уақытының идеологиялық басымдықтарын ескере отырып, өткен туралы тарихи әңгімелердің қалай қалыптасатынын зерттеуге мүмкіндік береді. Аталған әдістер зерттелетін кезеңдегі Қазақстанның тарих ғылымына әсер еткен идеологиялық басымдықтар мен пікірталастарды қалыптастырудың империядан кейінгі факторын зерттеуде қолданылды. Деректанулық зерттеу мұрағаттық құжаттармен, мемуарлық дереккөздермен, ақпараттық сипаттағы мерзімді баспа материалдарымен, сондай – ақ тарихнамалық әңгімелермен-ғылыми және идеологиялық мақалалармен және газеттерде, журналдарда, жинақтарда және т. б. пікірталастарға шолулармен жұмыс істеудің ғылыми әдістерін қолдана отырып жүйелік және сыни талдау жүргізілді

Obtained results and novelty (in Russian) : Был проведен сбор материалов и источников в архивах и библиотеках г. Алматы, Костанай, Аркалык и Москва. Собранный материал будет использован в дальнейшем для написания рукописи коллективной монографии, а также были использованы при написании научных статей, запланированных на этот год.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Алматы, Қостанай, Арқалық және Мәскеу қалаларының мұрағаттары мен кітапханаларында материалдар мен дереккөздер жиналды. Жиналған материал кейінірек ұжымдық монографияның қолжазбасын жазу үшін пайдаланылады, сонымен қатар осы жылға жоспарланған ғылыми мақалаларды жазу кезінде қолданылады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : результаты проекта позволят скорректировать процесс преподавания истории Казахстана в ВУЗах, а также даст возможность в будущем изменить подход к изучению истории Казахстана

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : жобаның нәтижелері жоғары оқу орындарында Қазақстан тарихын оқыту процесін түзетуге мүмкіндік береді, сондай-ақ болашақта Қазақстан тарихын зерделеу тәсілін өзгертуге мүмкіндік береді

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : социально-гуманитарные науки, научные исследования истории Казахстана, преподавание истории в средних и высших учебных заведениях

Field of application (in Kazakh) : әлеуметтік-гуманитарлық ғылымдар, Қазақстан тарихын ғылыми зерттеу, мектептер мен жоғары оқу орындарында тарихты оқыту