The object of research, development or design (in Russian) : Новый способ прокатки цветных металлов и сплавов, позволяющий получать высококачественный толстый лист с мелкозернистой структурой и высоким уровнем механических свойств.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Түсті металдар мен қорытпаларды илектеудің жаңа тәсілі, бұл ұсақ түйіршікті құрылымы бар және механикалық қасиеттерінің жоғары деңгейі бар жоғары сапалы қалың парақты алуға мүмкіндік береді.

Aim of work (in Russian) : Целью проекта является разработка и исследование нового инновационного способа прокатки цветных металлов и сплавов, при котором в обрабатываемом материале реализуются дополнительные сдвиговые и знакопеременные деформации.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты өңделген материалда қосымша ығысу және ауыспалы деформациялар жүзеге асырылатын, түсті металдар мен қорытпаларды илектеудің жаңа инновациялық әдісін әзірлеу және зерттеу болып табылады.

Методы исследования (на русском) : При выполнении исследований по данному проекту были использованы следующие методы научного исследования: конечно-элементное моделирование, аналитический вывод уравнений, трехмерное твердотельное проектирование, лабораторный эксперимент. С помощью компьютерного моделирования в специализированном программном комплексе Deform было исследовано напряженно-деформированное состояние, энергосиловые параметры и эволюция микроструктуры в ходе деформирования по предложенной технологии.

Методы исследования (на казахском) : Осы жоба бойынша зерттеулер жүргізу кезінде ғылыми зерттеудің келесі әдістері қолданылды: соңғы-элементтік модельдеу, теңдеулердің аналитикалық тұжырымы, үшөлшемді қаттыденелі жобалау, зертханалық эксперимент. Компьютерлік модельдеудің көмегімен Deform мамандандырылған бағдарламалық кешенінде ұсынылған технология бойынша деформация кезінде кернеулі-деформацияланған күй, энергия-күш параметрлері және микроқұрылым эволюциясы зерттелді.

Obtained results and novelty (in Russian) : В ходе всестороннего исследования влияния различных параметров процесса деформирования методом конечных элементов были установлены закономерности изменения напряженно-деформированного состояние, энергосиловых параметров и эволюции микроструктуры, на основании чего были определены оптимальные параметры успешной реализации новой технологии. Были получены аналитические зависимости по определению контактного давления и усилия при прокатке в валках новой конструкции. Была проведена разработка рабочих чертежей валков новой конструкции, а также сборка и опробование стана с модифицированной прокатной клетью для прокатки по предложенной технологии. Научная новизна заключается в следующем: установлены зависимости влияния геометрических и технологических параметров нового способа толстолистовой прокатки на изменение напряженно-деформированного состояние, энергосиловых параметров и эволюции микроструктуры заготовки. Определены зависимости по определению контактного давления и усилия при прокатке в валках новой конструкции в виде эмпирических уравнений.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Соңғы элементтер әдісімен деформация үрдісінің әртүрлі параметрлерінің әсерін жан-жақты зерттеу барысында кернеулі-деформацияланған күйдің өзгеру заңдылықтары, энергия-күш параметрлері және микроқұрылым эволюциясы анықталды, соның негізінде жаңа технологияны сәтті іске асырудың оңтайлы параметрлері анықталды. Жаңа конструкцияның біліктерінде илектеу кезінде контактілі қысымы мен күшін анықтау бойынша аналитикалық тәуелділіктер алынды. Жаңа конструкциялы біліктердің жұмыс сызбаларын әзірлеу, сондай-ақ ұсынылған технология бойынша илектеу үшін модификацияланған илектеу клеті бар станды құрастыру және сынау жүргізілді. Ғылыми жаңалық мынада: қалың парақты илектеудің жаңа әдісінің геометриялық және технологиялық параметрлерінің кернеулі-деформацияланған күйдің өзгеруіне, энергия-күш параметрлеріне және дайындаманың микроқұрылымының эволюциясына әсерінің тәуелділігі анықталды. Эмпирикалық теңдеулер түрінде жаңа конструкцияның біліктерінде илектеу кезіндегі контакт қысымы мен күшін анықтау бойынша тәуелділіктер анықталды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основными конструктивными показателями предлагаемой технологии являются новые конструкции прокатных валков, позволяющие деформировать толстолистовые заготовки и реализовывать в них интенсивные пластические деформации. Это, в свою очередь, позволяет при незначительных энергозатратах получать высококачественные заготовки из цветных металлов и сплавов, которые будут иметь мелкозернистую структуру и повышенный уровень механических свойств.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Ұсынылған технологияның негізгі құрылымдық көрсеткіштері қалың жапырақты дайындамаларды деформациялауға және оларда қарқынды пластикалық деформацияларды жүзеге асыруға мүмкіндік беретін прокат орамдарының жаңа конструкциялары болып табылады. Бұл, өз кезегінде, аз энергия шығындарымен ұсақ түйіршікті құрылымға және механикалық қасиеттердің жоғарылауына ие болатын түсті металдар мен қорытпалардан жоғары сапалы дайындамаларды алуға мүмкіндік береді.

Level of implementation (in Russian) : не внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : енгізілмеген

Efficiency (in Russian) : Эффективность реализуемого проекта достигается за счет того, что аналитические исследования вместе с математическим моделированием и проведением лабораторного эксперимента создают научную основу для создания новой инновационной технологии деформирования толстолистовых заготовок из цветных металлов и сплавов, позволяющую реализовывать в процессе деформирования интенсивную пластическую деформацию без существенного изменения исходных размеров заготовки, а также за небольшое количество циклов деформирования.

Efficiency (in Kazakh) : Іске асырылып жатқан жобаның тиімділігіне аналитикалық зерттеулер математикалық модельдеумен және зертханалық эксперимент жүргізумен бірге жаңа инновациялық эксперимент құрудың ғылыми негізін құру арқылы қол жеткізіледі түсті металдар мен қорытпалардан жасалған қалың табақты дайындамаларды деформациялау технологиясы, бұл деформация процесінде дайындаманың бастапқы өлшемдерін айтарлықтай өзгертпестен, сондай-ақ деформация циклдерінің аз саны үшін қарқынды пластикалық деформацияны жүзеге асыруға мүмкіндік береді.

Field of application (in Russian) : Получение новых, научно обоснованных знаний о влиянии комбинации использования рельефной конструкции валков и фактора асимметрии на возможность формирования в металле ультрамелкозернистой структуры.

Field of application (in Kazakh) : Біліктердің бедерлі конструкциясы мен асиметрия факторын қолдану комбинациясының металда ультра ұсақ түйіршікті құрылымды қалыптастыру мүмкіндігіне әсері туралы жаңа, ғылыми негізделген білім алу.