The object of research, development or design (in Russian) : Процесс аттестации учителей

The object of research, development or design (in Kazakh) : Мұғалімдерді аттестаттау үдерісі

Aim of work (in Russian) : Оценивание процесса аттестации и определение факторов, влияющих на профессиональное развитие учителей

Aim of work (in Kazakh) : Аттестация үдерісін бағалау және мұғалімдердің кәсіби дамуына ықпал ететін факторларды анықтау

Методы исследования (на русском) : Дизайн исследования предполагает интеграцию количественных и качественных методов, т.е. проведение анализа “больших” данных по итогам аттестации за последние 3 года, опроса учителей, фокус-группы для интерпретации и обобщения выводов. При этом результаты, полученные посредством различных вариаций качественных и количественных методов, будут использованы для проверки их согласованности в контексте триангуляции. В рамках проведения научно-методологического анализа будут осуществлены: поиск и сбор основных научных источников, сравнительно-сопоставительный анализ, систематизация и обобщение накопленных знаний и опыта по рассматриваемой теме, обзор нормативных материалов. Это позволит определить научную ценность, новизну и теоретическую значимость исследовательского проекта. Методика и инструменты оценивания влияния аттестации на развитие будут разработаны с использованием подхода, основанного на аргументах (Kane,2004). Данный подход включает несколько этапов, направленных на поиск и обоснование валидационных аргументов для подтверждения используемых в рамках аттестации интерпретационных аргументов. Для изучения понимания и восприятия аттестации учителями будут разработаны и апробированы инструменты опроса и фокус-группы, проверка которых будет предполагать определение степени точности и устойчивости показателей.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу дизайны сандық және сапалық әдістерді кіріктіруді көздейді, яғни, соңғы 3 жылдағы аттестаттау қорытындылары бойынша «ауқымды» деректерге талдау жүргізу, мұғалімдермен сауалнама жүргізу, қорытындыларды түсіндіру және қорытындылау үшін фокус-топтар. Бұл ретте сапалық және сандық әдістердің әртүрлі вариациялары арқылы алынған нәтижелер триангуляция контекстінде олардың сәйкестігін тексеру үшін пайдаланылады. Ғылыми-әдістемелік талдау жүргізу шеңберінде: негізгі ғылыми дереккөздерді іздеу және жинау, салыстырмалы-салғастырмалы талдау, қарастырылып отырған тақырып бойынша жинақталған білім мен тәжірибені жүйелеу және қорыту, нормативтік материалдарға шолу жүзеге асырылатын болады. Бұл зерттеу жобасының ғылыми құндылығын, жаңалығын және теориялық маңыздылығын анықтауға мүмкіндік береді. Аттестаттаудың кәсіби дамуға әсерін бағалау әдістемесі мен құралдары дәлелдерге негізделген тәсілді қолдана отырып әзірленетін болады (Kane, 2004). Бұл тәсіл аттестаттау шеңберінде пайдаланылатын интерпретациялық дәлелдерді растау үшін валидациялық дәлелдерді іздеуге және негіздеуге бағытталған бірнеше кезеңдерді қамтиды. Мұғалімдердің аттестаттауды түсінуі мен қабылдауын зерделеу бойынша сауалнама, фокус-топтарда талқылауды жүзеге асыру үшін сауалнама құралдары мен фокус-топтар әзірленеді және сынақтан өткізіледі, оларды тексеру көрсеткіштердің дәлдігі мен тұрақтылық дәрежесі айқындалады.

Obtained results and novelty (in Russian) : Научная новизна проекта в том, что будут исследованы процессы аттестации в рамках профессионального развития учителей, что позволит выявить факторы, влияющие на развитие их компетенций и профессиональный рост. Аттестация должна рассматриваться прежде всего, как процесс, направленный на поддержку и стимулирование профессионального развития, что в свою очередь создаёт предпосылки для повышения качества образования в школах. Результат: - за 2023год: литературный обзор, библиографический список, выступление на международной конференции АОО «Назарбаев Интеллектуальные школы»; - за 2024 год: выступление на международной конференции Международной ассоциации оценивания в образовании (IAEA), публикация 2 статей в журнале, рекомендованным КОКСНВО, Круглый стол в рамках международной конференции АОО «Назарбаев Интеллектуальные школы»; - за 2025 год: публикация 1 статьи в рецензируемом научном издании, индексируемом в Social Science Citation Index, Arts and Humanities Citation Index и (или) базы Web of Science и (или) имеющем процентиль по CiteScore в базе Scopus не менее 35 (тридцати пяти); Методические рекомендации; семинар с участием учителей школ, методистов управлений образования и других заинтересованных сторон; выступление на международной конференции Европейской ассоциации оценивания в образовании (AEA-Europe); программа курса повышения квалификации; Свидетельство о государственной регистрации прав на объекты, охраняемые авторским правом на произведения науки.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жобаның ғылыми жаңалығы: мұғалімдердің кәсіби дамуы шеңберінде аттестаттау үдерісі зерттелетін болады, бұл олардың құзыреттіліктерінің дамуына және кәсіби өсуіне ықпал ететін факторларды анықтауға мүмкіндік береді. Аттестаттау, ең алдымен, кәсіби дамуды қолдауға және ынталандыруға бағытталған процесс ретінде қарастырылуы керек, бұл өз кезегінде мектептерде білім беру сапасын жақсартуға алғышарттар жасайды. Нәтижелер: - 2023 жыл: әдебиетке шолу, библиография тізімі, «Назарбаев Зияткерлік мектептері» ДББҰ халықаралық ғылыми-практикалық конференциясында баяндама жасау. - 2024 жыл: Білім берудегі халықаралық бағалау қауымдастығының халықаралық конференциясында баяндама жасау (IAEA), ҒЖБССҚК ұсынған журналда 2 мақала жариялау. «Назарбаев Зияткерлік мектептері» ДББҰ халықаралық ғылыми-практикалық конференция шеңберіндегі дөңгелек үстел. - 2025 жыл: Web of Science базасының Social Science Citation Index немесе Arts and Humanities Citation Index және (немесе) Scopus базасындағы CiteScore бойынша 35 (отыз бес) процентильді рецензияланған ғылыми басылымда 1 мақала жариялау. Әдістемелік ұсыныстар. Мектеп мұғалімдерінің, білім басқармалары әдіскерлерінің және басқа да мүдделі тараптардың қатысуымен семинар. Білім берудегі Еуропалық бағалау қауымдастығының халықаралық конференциясында баяндама жасау (AEA-Europe). Біліктілікті арттыру курсының бағдарламасы. Ғылым туындыларына авторлық құқықпен қорғалатын объектілерге құқықтарды мемлекеттік тіркеу туралы куәлік.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : В рамках исследования будет проведен научно-методологический анализ понятий «профессиональное развитие учителей», «аттестация учителей», «квалификационные категории учителей», определяющих профессиональную практику учителя. В результате будет определена валидность аттестации с использованием подхода, основанного на аргументах (Kane, 2004). Разработаны методика и инструменты оценивания для анкетирования и фокус-групп, обзора форм наблюдения уроков и портфолио учителей. В результате статистического, корреляционного, факторного анализа данных будут определены факторы влияния аттестации на развитие компетенций и профессиональный рост учителей.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Зерттеу шеңберінде мұғалімнің кәсіби тәжірибесін анықтайтын «мұғалімдердің кәсіби дамуы», «мұғалімдерді аттестаттау», «мұғалімдердің біліктілік санаттары» ұғымдарына ғылыми-әдіснамалық талдау жүргізіледі. Нәтижесінде дәлелдерге негізделген тәсілді қолдана отырып, аттестаттаудың валидтілігі анықталады (Kane, 2004). Сауалнама мен фокус-топтарға, сабақтарды бақылау формаларына және мұғалімдер портфолиоларына шолу жасау үшін бағалау әдістері мен құралдары жасалады. Статистикалық, корреляциялық, факторлық деректерді талдау нәтижесінде аттестаттаудың құзыреттіліктің дамуына және мұғалімдердің кәсіби өсуіне әсер ететін факторлары айқындалатын болады.

Level of implementation (in Russian) : Теоретическая значимость проекта заключается во вкладе полученных выводов о влиянии аттестации на развитие компетенций и профессиональный рост учителей в дальнейшие исследования в области профессионального образования. Эти идеи и полученные данные будут представлять особый интерес для сближения теории, практики и образовательной политики в контексте происходящих реформ по разработке профессионального стандарта педагога, и, возникающей при этом необходимости развития аттестации. Практическая значимость проекта в направленности результатов на интересы целевых групп, и их использовании: -результаты исследования, в частности, научно-методологический анализ и выявление факторов, способствующих профессиональному развитию учителей, внесут вклад в совершенствование аттестации Казахстана; -инструменты оценки и методические рекомендации для учителей по планированию профессионального развития в печатном и видео форматах будут опубликованы в открытом доступе на официальных информационных ресурсах АОО “Назарбаев Интеллектуальные школы”, а также направлены в методические кабинеты, ответственные за аттестацию; -разработанная программа курса повышения квалификации по управлению профессиональным развитием учителей в рамках аттестации будет реализована на базе Центра педагогических измерений АОО «Назарбаев Интеллектуальные школы»; -накопленный материал будет представлять научно-практическую ценность для разработки программ подготовки педагогов.

Level of implementation (in Kazakh) : Жобаның теориялық маңыздылығы мұғалім құзыреттілігінің дамуына және кәсіби өсуіне аттестаттаудың әсері туралы жасалған қорытындылар кәсіптік білім беру саласын зерттеуге қосқан елеулі үлес болып табылады. Бұл идеялар мен алынған мәліметтер мұғалімнің кәсіби стандартын әзірлеу бойынша жүргізіліп жатқан реформалар контекстінде теорияны, практиканы және білім беру саясатын жақындастыру үшін және осыдан туындайтын аттестаттауды дамыту қажеттілігіне байланысты ерекше қызығушылық тудырады. Жобаның практикалық маңыздылығы нәтижелердің мақсатты топтардың мүдделеріне бағыттауда және қолданбалылығында: -зерттеу нәтижелері, атап айтқанда, ғылыми-әдістемелік талдау және мұғалімдердің кәсіби дамуына ықпал ететін факторларды анықтау Қазақстандағы аттестаттауды жетілдіруге үлес қосады; -кәсіби дамуды жоспарлау бойынша мұғалімдерге арналған бағалау құралдары мен әдістемелік ұсынымдар баспа және бейне форматтарда «Назарбаев Зияткерлік мектептері» ДББҰ, сондай-ақ аттестаттауға жауапты әдістемелік кабинеттерге жіберілді; -аттестаттау шеңберінде мұғалімдердің кәсіби дамуын басқару бойынша біліктілікті арттыру курсының бағдарламасы әзірленіп, «Назарбаев Зияткерлік мектептері» ДББҰ Педагогикалық өлшеулер орталығының базасында жүзеге асырылатын болады; -жинақталған материал ғылыми-практикалық құндылық ретінде педагогтерді даярлау бағдарламаларын әзірлеу үшін пайдаланылатын болады.

Efficiency (in Russian) : Полученные данные будут представлять интерес для сближения теории, практики и образовательной политики в контексте происходящих реформ по определению профессионального стандарта педагога, и, возникающей при этом, необходимости соответствующего развития аттестации учителей. На основе выявленных в рамках исследования факторов будут разработаны методические рекомендации для учителей по управлению собственным профессиональным развитием и программа курса повышения квалификации. Результаты исследования предоставят Министерству просвещения РК, Национальной академии образования им. И.Алтынсарина, РГКП «Национальный центр тестирования», АО «НЦПК «Өрлеу», АОО «Назарбаев Интеллектуальные школы» актуальную информацию о ситуации по аттестации с точки зрения профессионального развития учителя, а также рекомендации для разработки и реализации политики в области образования. Организации образования и учителя могут использовать результаты исследования для формирования индивидуальной траектории профессионального развития, включая повышение квалификации.

Efficiency (in Kazakh) : Нәтижелер мұғалімнің кәсіби стандартын анықтау бойынша жүргізіліп жатқан реформалар, осыған орай туындайтын мұғалімдерді аттестаттау жүйесін дамыту қажеттілігі контекстінде теорияны, практиканы және білім беру саясатын үйлестіруге ықпал ететіндіктен қызығушылық тудырады. Зерттеу шеңберінде анықталған факторлардың негізінде мұғалімдерге өздерінің кәсіби дамуын басқару бойынша әдістемелік ұсынымдар және біліктілікті арттыру курсының бағдарламасы әзірленетін болады. Зерттеу нәтижелері бойынша ҚР Оқу-ағарту министрлігіне, Ы.Алтынсарин атындағы Ұлттық Білім Академиясына, «Өрлеу» БАҰО АҚ, «Назарбаев Зияткерлік мектептері» ДББҰ-ға мұғалімнің кәсіби дамуы тұрғысынан қарағандағы аттестаттаудың жағдайы туралы өзекті ақпараттар, сондай-ақ білім беру саласындағы саясатты тұжырымдау және жүзеге асыру үшін ұсыныстар беріледі. Білім беру ұйымдары мен мұғалімдер зерттеу нәтижелерін кәсіби дамудың жеке траекториясын қалыптастыру, сонымен бірге біліктілік арттыру үшін пайдалана алады.

Field of application (in Russian) : фундаментальные, прикладные, междисциплинарные исследования проблем образования, науки, культуры и спорта в XXI веке, исследования в области образования и науки, исследование проблем повышения квалификации педагогов.

Field of application (in Kazakh) : ХХІ ғасырдағы білім, ғылым, мәдениет және спорт мәселелерін іргелі, қолданбалы, пәнаралық зерттеу, білім және ғылым саласындағы зерттеулер, педагогтердің біліктілігін арттыру мәселелерін зерттеу.