The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования является иммуноферментный анализ для диагностики токсоплазмоза коров, овец и коз.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу объектісі сиырлар, қойлар мен ешкілердегі токсоплазмозды диагностикалауға арналған иммуноферменттік талдау болып табылады.

Aim of work (in Russian) : Целью исследований на 2023 год является получение штаммов микроорганизмов, продуцирующих рекомбинантный химерный антиген Toxoplasma gondii, а также выделение и очистка белка.

Aim of work (in Kazakh) : 2023 жылға арналған зерттеулердің мақсаты рекомбинантты химерлік Toxoplasma gondii антигенін өндіруші микроорганизмдердің штамдарын алу, сондай-ақ ақуызды бөліп алу және тазарту болып табылады.

Методы исследования (на русском) : В ходе выполнения задач проекта использовались генно-инженерные, биотехнологические и иммунологические методы исследования.

Методы исследования (на казахском) : Жобаның міндеттерін орындауда гендік-инженерлік, биотехнологиялық және иммунологиялық зерттеу әдістері қолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Получена генетическая конструкция на основе вектора pGEM-T, несущая аминокислотную последовательность белков T. gondii. Для этого, в базе данных NCBI, были отобраны и проанализированы десять белков T. gondii. С помощью программы ABCpred server были отобраны иммунодоминантные эпитопы белков SAG1, SAG2 и GRA7. На основании последовательности полученных пептидов были подобраны олигонуклеотиды для сборки нуклеотидной последовательности. Далее методом двух-раундового ПЦР получена нуклеотидная последовательность длиной 1104 пар оснований. Полученную последовательность клонировали в промежуточный вектор pGEM-T и секвенировали по Сэнгеру. Анализ результатов секвенирования проводили с помощью программы VectorNTI. Далее получена генетическая конструкция на основе экспрессионного вектора рЕТ28, несущая ген химерного белка паразита T. gondii. Полученную рекомбинантную плазмиду трансформировали в электрокомпетентные клетки E. coli BL21(DE3) с помощью электропорации. Положительные колонии нарабатывали в большом объеме на питательной среде и далее определяли экспрессию рекомбинантного белка. Было установлено, что наиболее оптимальная концентрация ИПТГ для экспрессии белка составляет 0,2 мМ, температура инкубации 37°С, оптимальное время инкубации 16-18 часов. Полученный штамм продуцируют рекомбинантный химерный белок с молекулярной массой около 38 кДа. Работы по выделению и очистке рекомбинантного химерного белка, в соответствии с календарным планом, продолжаются.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : pGEM-T векторына негізделген, T. gondii ақуыздарының аминқышқылдары тізбегін тасымалдайтын генетикалық құрылым алынды. Осы үшін NCBI дерекқорынан он T. gondii ақуыздары таңдалып, талданған. ABCpred server бағдарламасын пайдалана отырып, SAG1, SAG2 және GRA7 ақуыздарының иммунодоминантты эпитоптары таңдалды. Алынған пептидтердің тізбегі негізінде нуклеотидтер тізбегін құрастыру үшін олигонуклеотидтер таңдалды. Әрі қарай, екі раундты ПТР әдісі көмегімен ұзындығы 1104 жұп негіздік нуклеотидтер тізбегі алынды. Алынған тізбегі pGEM-T аралық векторына клондалды және Сэнгер бойынша секвенирленді. Секвенирлеу нәтижелері VectorNTI бағдарламасы арқылы талданды. Әрі қарай T. gondii паразитінің химерлік ақуызының генін тасымалдаушы pET28 экспрессиялық векторына негізделген генетикалық құрылым алынды. Алынған рекомбинантты плазмиданы электропорация көмегімен электрокомпетентті E. coli BL21(DE3) жасушаларына трансформациялады. Оң колониялар қоректік ортада үлкен көлемде өсірілді, содан кейін рекомбинантты ақуыздың экспрессиясы анықталды. Белок экспрессиясы үшін ең оңтайлы IPTG концентрациясы 0,2 мМ, инкубациялық температура 37°С, оңтайлы инкубация уақыты 16-18 сағат екені анықталды. Алынған штамм молекулалық салмағы шамамен 38 кДа болатын рекомбинантты химерлік ақуызды өндіреді. Рекомбинантты химерлік ақуызды бөлу және тазарту бойынша жұмыс кестеге сәйкес жалғасуда.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Полученный штамм микроорганизмов, продуцирующий химерный белок Toxoplasma gondii с молекулярной массой около 38 кДа, обладает высокой продуктивностью.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Нәтижесінде химерлік ақуызды өндіретін микроорганизмдердің штамы Toxoplasma gondii молекулалық салмағы шамамен 38 кДа, ол жоғары өнімділікке ие.

Level of implementation (in Russian) : Проект находится на стадии выполнения

Level of implementation (in Kazakh) : Жоба орындалуда

Efficiency (in Russian) : Эффективность разработки определяется продуктивными характеристиками штамм-продуцента.

Efficiency (in Kazakh) : Дамудың тиімділігі продуцент штамының өнімді сипаттамаларымен анықталады.

Field of application (in Russian) : Ветеринария

Field of application (in Kazakh) : Ветеринария