The object of research, development or design (in Russian) : Экономика Евразийского экономического союза (ЕАЭС)

The object of research, development or design (in Kazakh) : Еуразиялық экономикалық одақтың (ЕАЭО) экономикасы

Aim of work (in Russian) : Комплексное исследование структурных изменений в экономике ЕАЭС, их влияния на экономику Казахстана и разработка рекомендаций с целью устойчивого развития экономики Казахстана в целом.

Aim of work (in Kazakh) : ЕАЭО экономикасындағы құрылымдық өзгерістерді, олардың Қазақстан экономикасына әсерін кешенді зерттеу және жалпы Қазақстан экономикасының тұрақты дамуы бойынша ұсыныстар әзірлеу

Методы исследования (на русском) : Исследование будет проводиться на основе критического анализа и систематизации принятых на международном уровне подходов и инструментов оценки структурных изменений в экономике и их моделирования. Для анализа структурных изменений в экономике ЕАЭС будет использоваться система частных и обобщающих статистических показателей. Оценку влияния на структурные изменения в экономике ЕАЭС внешних и внутренних факторов, воздействия структурных изменений на экономический рост предполагается осуществить с использованием различных экономико-математических и статистических методов. В частности, предполагается использование производственных функций, балансовых моделей, эконометрических методов. Для моделирования структурных изменений в экономике ЕАЭС предполагается использование специальных математических и имитационных моделей. При анализе и моделировании структурных изменений в экономике ЕАЭС и оценки их влияния на экономику Казахстана будут применены специализированные статистические пакеты SPSS и STATISTICA. Применение табличных, графических и картографических методов позволят обобщить статистические данные и наглядно изобразить результаты исследования.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу халықаралық деңгейде қабылданған тәсілдер мен экономикадағы құрылымдық өзгерістерді бағалау және оларды модельдеу құралдарын сыни талдауға және жүйелеуге негізделеді. ЕАЭО экономикасындағы құрылымдық өзгерістерді талдау үшін ішінара және жалпы статистикалық көрсеткіштер жүйесі қолданылатын болады. Сыртқы және ішкі факторлардың ЕАЭО экономикасындағы құрылымдық өзгерістерге әсерін, құрылымдық өзгерістердің экономикалық өсуге әсерін бағалау әртүрлі экономикалық, математикалық және статистикалық әдістерді қолдану арқылы жүзеге асырылады деп күтілуде. Атап айтқанда, өндірістік функцияларды, баланстық модельдерді, эконометрикалық әдістерді қолдану жоспарлануда. ЕАЭО экономикасындағы құрылымдық өзгерістерді модельдеу үшін арнайы математикалық және имитациялық модельдерді қолдану жоспарлануда. ЕАЭО экономикасындағы құрылымдық өзгерістерді талдау және модельдеу және олардың Қазақстан экономикасына әсерін бағалау кезінде SPSS және STATISTICA мамандандырылған статистикалық пакеттері пайдаланылатын болады. Кестелік, графикалық және картографиялық әдістерді қолдану статистикалық мәліметтерді қорытындылауға және зерттеу нәтижелерін визуалды түрде көрсетуге мүмкіндік береді.

Obtained results and novelty (in Russian) : На первом этапе исследования были достигнуты следующие результаты: систематизация методологических основ анализа структурных изменений в экономике ЕАЭС и методологии использования единой счетной единицы союза, анализа факторов, влияющих на структурные изменения в экономике ЕАЭС, оценки влияния структурных изменений в экономике на экономический рост, а также математического и имитационного моделирования структурных изменений в экономике ЕАЭС. На втором этапе исследования был проведен анализ структурных изменений в экономике, определены факторы и последствия этих изменений, а также выбраны/построены модель структурных изменений в экономике ЕАЭС. Новизна исследования заключается в создании комплексного подхода к анализу и исследованию структурных изменений, что позволяет более глубоко понять их природу и воздействие на экономику ЕАЭС и предоставлении инструментария для более точного анализа и эффективного управления.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Зерттеудің бірінші кезеңінде мынадай нәтижелерге қол жеткізілді: ЕАЭО экономикасындағы құрылымдық өзгерістерді талдаудың әдіснамалық негіздерін және Одақтың бірыңғай есептік бірлігін пайдалану әдіснамасын жүйелеу, ЕАЭО экономикасындағы құрылымдық өзгерістерге әсер ететін факторларды талдау, экономикадағы құрылымдық өзгерістердің экономикалық өсуге әсерін бағалау, сондай-ақ ЕАЭО экономикасындағы құрылымдық өзгерістерді математикалық және имитациялық модельдеу. Зерттеудің екінші кезеңінде экономикадағы құрылымдық өзгерістерге талдау жүргізілді, осы өзгерістердің факторлары мен салдары анықталды, сондай-ақ ЕАЭО экономикасындағы құрылымдық өзгерістердің моделі таңдалды/салынды. Зерттеудің жаңалығы құрылымдық өзгерістерді талдау мен зерттеуге кешенді тәсілді құру болып табылады, бұл олардың табиғаты мен ЕАЭО экономикасына әсерін тереңірек түсінуге және дәлірек талдау мен тиімді басқару үшін құралдар жиынтығын ұсынуға мүмкіндік береді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Созданные по результатам исследования научно-техническая база, инструментарий для оценки структурных сдвигов в экономике ЕАЭС, факторов, влияющих на эти сдвиги, а также влияния этих сдвигов на экономическое развитие союза в целом и Казахстана в частности, моделирования и прогнозирования структурных изменений в экономике союза.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелері бойынша құрылған ғылыми-техникалық база, ЕАЭО экономикасындағы құрылымдық өзгерістерді, осы өзгерістерге әсер ететін факторларды, сондай-ақ осы өзгерістердің тұтастай алғанда одақтың және Қазақстанның экономикалық дамуына, атап айтқанда Одақ экономикасындағы құрылымдық өзгерістерді модельдеу мен болжауға әсерін бағалауға арналған құралдар.

Level of implementation (in Russian) : Опубликована 1 (одна) статья в издании, рекомендованном РИНЦ и 1 (одна) статья в отечественном издании, рекомендованном КОКСНВО МНВО РК. В материалах Международной научно-практической конференции «СЕЙТКАСИМОВСКИЕ ЧТЕНИЯ - 2023», посвященной популяризации научного наследия академика НАН РК, доктора экономических наук, профессора Г.С. Сейткасимова опубликованы 4 (четыре) статьи.

Level of implementation (in Kazakh) : 1 (бір) мақала РҒДИ ұсынған басылымда және 1 (бір) мақала ҚР ҒЖБМ ҒЖБССҚК ұсынған отандық басылымда жарияланды. ҚР ҰҒА Академигі, экономика ғылымдарының докторы, профессор Г.С. Сейітқасымовтың ғылыми мұрасын дәріптеуге арналған "Сейітқасымов оқулары-2023" халықаралық ғылыми - практикалық конференциясының материалдарында 4 (төрт) мақала жарияланды.

Efficiency (in Russian) : Эффективность заключается в научном обосновании национальной структурной политики в целях модернизации и устойчивого развития национальной экономики. А также в получении научно-технической базы, инструментария и рекомендаций по их использованию, которые позволят проводить оценку благоприятности структурных сдвигов в экономике ЕАЭС и осуществлять на этой основе эффективную экономическую политику. Реализация проекта позволит получить новые систематизированные знания об оценке структурных сдвигов в экономике ЕАЭС, влияния факторов на структурные сдвиги, а самих сдвигов на экономическое развитие союза в целом и Казахстана в частности, моделирования и прогнозирования структурных изменений в экономике союза. Они станут основой для продолжения исследований по изучению структурных сдвигов и их влиянию на устойчивое экономическое развитие стран ЕАЭС, а также могут быть применены в учебном в процессе вузов.

Efficiency (in Kazakh) : Тиімділік ұлттық экономиканы жаңғырту және тұрақты дамыту мақсатындағы ұлттық құрылымдық саясатты ғылыми негіздеуде. Сондай-ақ, ЕАЭО экономикасындағы құрылымдық өзгерістердің қолайлылығын бағалауға және осы негізде тиімді экономикалық саясатты жүзеге асыруға мүмкіндік беретін ғылыми-техникалық базаны, құралдар мен ұсынымдарды алуда. Жобаны іске асыру ЕАЭО экономикасындағы құрылымдық өзгерістерді бағалау, факторлардың құрылымдық өзгерістерге, ал өзгерістердің өзі тұтастай алғанда одақтың және Қазақстанның экономикалық дамуына, атап айтқанда Одақ экономикасындағы құрылымдық өзгерістерді модельдеу және болжау туралы жаңа жүйеленген білім алуға мүмкіндік береді. Олар құрылымдық өзгерістерді және олардың ЕАЭО елдерінің орнықты экономикалық дамуына әсерін зерделеу бойынша зерттеулерді жалғастыру үшін негіз болады, сондай-ақ жоғары оқу орындары процесінде оқу процесінде қолданылуы мүмкін.

Field of application (in Russian) : Результаты исследования могут быть применены как на национальном, так и на региональном (в рамках ЕАЭС) и глобальном уровне. Полученные в ходе исследования результаты могут существенно обогатить теорию и практику исследования социально-экономических явлений в гуманитарных науках, а также стать основой для продолжения исследований по изучению и структурных сдвигов в экономике и их влиянию на устойчивое экономическое развитие стран, а также развития методов математического и имитационного моделирования. Научные результаты могут найти применение для научного обоснования национальной экономической политики с целью обеспечения эффективного и устойчивого экономического роста. Также они могут быть использованы при разработке новых программных документов и в учебном процессе. Целевыми потребителями полученных результатов могут быть Агентство по стратегическому планированию и реформам РК, Министерство национальной экономики РК, другие государственные органы, научно-исследовательские учреждения, высшие учебные заведения, исследователи, студенты и др. Результаты исследования могут представлять интерес для Евразийской экономической комиссии.

Field of application (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелерін ұлттық, аймақтық (ЕАЭО шеңберінде) және жаһандық деңгейде де қолдануға болады. Зерттеу барысында алынған нәтижелер гуманитарлық ғылымдардағы әлеуметтік-экономикалық құбылыстарды зерттеу теориясы мен практикасын едәуір байыта алады, сондай-ақ экономикадағы құрылымдық өзгерістер мен олардың елдердің тұрақты экономикалық дамуына әсері, сондай-ақ математикалық және имитациялық модельдеу әдістерін дамыту бойынша зерттеулерді жалғастыруға негіз бола алады. Ғылыми нәтижелер тиімді және тұрақты экономикалық өсуді қамтамасыз ету мақсатында ұлттық экономикалық саясатты ғылыми негіздеу үшін пайдаланылуы мүмкін. Оларды жаңа бағдарламалық құжаттарды әзірлеуде және оқу процесінде де пайдалануға болады. Алынған нәтижелердің мақсатты тұтынушылары Қазақстан Республикасының Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі, Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрлігі, басқа да мемлекеттік органдар, ғылыми мекемелер, жоғары оқу орындары, ғылыми қызметкерлер, студенттер және т.б. Зерттеу нәтижелері Еуразиялық экономикалық комиссияны қызықтыруы мүмкін.