The object of research, development or design (in Russian) : Социологические исследование направлено на изучение этнических групп (узбеки, уйгуры, курды, таджики, дунгане) и казахов старше 18 лет, проживающих в Туркестанской, Жамбылской и Алматинской областях Казахстана. Полевое исследование в регионах проводилось в следующем порядке: - в Туркестанской области исследование проводилось с представителями узбекского, таджикского этносов. Ареалами исследования являлись: г.Туркестан (узбеки, казахи), с. Карабулак (узбеки), с. Гулистан (таджики), с.К.Тукумов (таджики) и с.Оргебас (казахи). - в Жамбылской области исследование с населением проводилось с курдами и дунганами. Ареалы исследования: с. Гродевоко (курды), с. Каскабулак (курды), с. Жалпактобе (дунгане, казахи), с. Масанчи (дунгане) и с. Каракемер (казахи). - в Алматинской области полевое исследование проводилось с уйгурами. Ареалы исследования: с.Аксу (уйгуры), с.Сумбе (казахи), с.Т.Рыскулова (уйгуры и казахи). Во всех регионах, в которых проводилось исследование казахи изучались как контрольная группа. В ходе полевого исследования были проведены глубинные интервью с 120 информантами и наблюдения в 10 населенных пунктах Туркестанской, Жамбылской и Алматинской областей.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Әлеуметтанулық зерттеу Қазақстанның Түркістан, Жамбыл және Алматы облыстарында тұратын, 18 жастан асқан қазақтар мен этникалық топтардың (өзбектер, ұйғырлар, күрдтер, тәжіктер, дүнгендер) өкілдерін зерттеуге бағытталған. Өңірлерде далалық зерттеу келесі тәртіпте жүргізілді: - Түркістан облысында зерттеу өзбек, тәжік этностарының өкілдерімен жүргізілді. Зерттеу бағыттары: Түркістан қаласы (өзбектер, қазақтар), Қарабұлақ ауылы (өзбектер), Гүлистан ауылы (тәжіктер), С.К. Тукумов (тәжіктер) және Оргебас ауылы (қазақтар) болды. - Жамбыл облысында күрдтер және дүнгендермен зерттеу жүргізілді. Зерттеу бағыттары: Гродеково ауылы (күрдтер), Қасқабұлақ ауылы (күрдтер), Жалпақтөбе ауылы (дүнген, қазақтар), Масанчи ауылы (Дүнген) және Қаракемер ауылы (қазақтар). - Алматы облысында далалық зерттеу ұйғырлармен жүргізілді. Зерттеу бағыттары: Ақсу ауылы (ұйғырлар), Сүмбе ауылы (қазақтар), Т.Рысқұлов ауылы (ұйғырлар мен қазақтар). Зерттеу жүргізілген барлық өңірлерде қазақтар бақылау тобы ретінде зерттелді. Далалық зерттеу барысында Түркістан, Жамбыл және Алматы облыстарының 10 елді мекенінде 120 ақпараттанушымен терең сұхбаттар және бақылаулар жүргізілді.

Aim of work (in Russian) : выявление факторов и условий адаптации модели интеркультурализма в полиэтническом Казахстане и определение тенденций развития толерантности в условиях глобализации и новых миграционных вызовов.

Aim of work (in Kazakh) : полиэтникалық Қазақстанға интеркультурализм моделін бейімдеу факторлары мен шарттарын және жаһандану мен жаңа көші-қондағы сын-қатерлер жағдайында толеранттылықтың даму тенденцияларын анықтау.

Методы исследования (на русском) : Методами сбора первичной информации выступают глубинное интервью и включенное наблюдение. Глубинные интервью проводились согласно гайду и фиксировались в виде аудиозаписей. Данные полученные методом включенного наблюдения фиксировались в дневниках наблюдателя. Глубинное интервью представляет собой беседу интервьюера с информантом по принципу face-to-face. На сегодняшний день метод глубинного интервью активно применяется при сборе информации в сфере межэтнических отношений. Метод глубинного интервью позволил эксперту более глубже изучить вопрос, так как в ходе интервью, при необходимости, интервьюер отклонялся от гайда и фокусировался на новые и важные вопросы, всплывшие во время интервью. Включенное наблюдение является отдельным методом в социологии, тем не менее обычно данный метод применяется в комплексе с другими методами, так как его данные в отдельности не могут отразить полную картину об исследуемом объекте, он дополняет информацию, полученную другими методами исследования. При реализации данного проекта с помощью включенного наблюдения были фиксированы визуальные факты (установленные памятники, наименование улиц, название торговых точек, магазинов, рекламы и объявления на билбордах, рекламных щитах и т.д.) и визуальное проявление поведенческих моделей, которые могут определять толерантное поведение и предрасположенность их к формированию интеркультурной среды.

Методы исследования (на казахском) : Әлеуметтанулық мәліметтерді жинау әдістері тереңдетілген сұхбат және кірістірілген бақылау әдістері болып табылады. Терең сұхбаттар алдын ала даярланған гайд бойынша жүргізіліп, аудио жазбалар түрінде сақталды. Кірістірілген бақылау әдісімен алынған деректер бақылаушының күнделіктеріне жазылды. Терең сұхбат-бұл сұхбат берушінің face-to-face принципі бойынша ақпарат берушімен әңгімесі. Бүгінгі таңда терең сұхбат әдісі этносаралық қатынастар саласында ақпарат жинау кезінде белсенді қолданылады. Терең сұхбат әдісі сарапшыға мәселені тереңірек зерттеуге мүмкіндік берді, өйткені сұхбат барысында сұхбат беруші гайдтан ауытқып, сұхбат барысында пайда болған жаңа және маңызды сұрақтарға назар аударды. Кірістірілген бақылау әлеуметтанудағы жеке әдіс болып табылады, дегенмен, әдетте, бұл әдіс басқа әдістермен бірге қолданылады, өйткені оның деректері зерттелетін объект туралы толық сипатты көрсете алмайды, ол басқа зерттеу әдістерімен алынған ақпаратты толықтырады. Осы жобаны іске асыру кезінде кірістірілген бақылаудың көмегімен көрнекі фактілер (орнатылған ескерткіштер, көшелердің атауы, сауда нүктелерінің, дүкендердің атауы, билбордтардағы жарнамалар мен хабарландырулар және т.б.) және мінез-құлық модельдерінің көрнекі көрінісі тіркелді, олар толерантты мінез-құлықты және олардың мәдениетаралық ортаны қалыптастыруға бейімділігін анықтай алады.

Obtained results and novelty (in Russian) : Разработанная методология в результате кабинетного исследования позволила опубликовать 2 статьи в научных журналах рекомендованных КОКСОН РК. Первая статья на тему «Interculturalism In Kazakhstan: A Response To Thinking About Diversity» опубликована в номере №3 Научного-аналитического журнала «Қоғам және Дәуір», издаваемого КИСИ при Президенте РК, зарегистрированого Министерством культуры, информации и общественного согласия РК 19 декабря 2003 г., регистрационное свидетельство №4526-Ж. Вторая статья на тему «Этникалық толеранттылықты зерттеу әдіснамасы: Қазақстан тәжірибесі мен практикасы» принята в журнале социогуманитарных исследований «Аль-Фараби» и ожидает своей публикации в номере №4 текущего года. Имеется справка о принятии публикации в Журнал. Полученные социологические данные в ходе полевого исследования находятся на этапе интерпретации, в дальнейшем они также будут использованы в научных публикациях и монографии. В результате полученных данных будут выработаны механизмы адаптации модели интеркультурализма в казахстанское общество и рекомендации по повышению уровня этнической толерантности в полиэтнической структуре казахстанского общества.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Кабинеттік зерттеу нәтижесінде әзірленген әдістеме ҚР БССҚЕК ұсынған журналдарда ғылыми мақалалар жариялауға мүмкіндік берді. «Interculturalism In Kazakhstan: A Response To Thinking About Diversity» тақырыбындағы бірінші мақала Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы ҚСЗИ (КИСИ) баспасынан шыққан «Қоғам және дәуір» ғылыми-сараптамалық журналының №3 санында жарияланды. Журнал Қазақстан Республикасы Мәдениет, ақпарат және қоғамдық келісім министрлігінде 2003 жылғы 19 желтоқсанда тіркелген, тіркеу куәлігі № 4526-Ж. «Әл-Фараби» әлеуметтік-гуманитарлық зерттеулер журналына «Этникалық толеранттылықты зерттеу қызметі: Қазақстан тәжірибесі мен тәжірибелері» тақырыбындағы екінші мақала қабылданып, ағымдағы жылғы №4 санында жариялануын күтуде. Журналда жарияланымның қабылданғаны туралы анықтама бар. Алынған әлеуметтанулық деректер интерпретация сатысында, болашақта ғылыми жарияланымдар мен монографияларда пайдаланылатын болады. Алынған мәліметтер нәтижесінде интермәдениеттілік моделін қазақстандық қоғамға бейімдеу тетіктері және қазақстандық қоғамның полиэтникалық құрылымындағы этникалық толеранттылық деңгейін арттыру бойынша ұсынымдар әзірленетін болады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Не предусмотрено

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Қарастырылмаған

Level of implementation (in Russian) : Результаты проекта будут внедрены в 2024 г. в казахстанскую науку в виде монографии и методического руководства. В них будут отражены выработанные механизмы адаптации модели интеркультурализма в казахстанское общество и рекомендации по повышению уровня этнической толерантности в полиэтнической структуре казахстанского общества.

Level of implementation (in Kazakh) : Жобаның нәтижелері 2024 жылы қазақстандық ғылымға монография және әдістемелік құрал түрінде енгізілетін болады. Онда интермәдениеттілік моделін қазақстандық қоғамға бейімдеудің тетіктері және қазақстандық қоғамның полиэтникалық құрылымындағы этникалық толеранттылық деңгейін арттыру жөніндегі ұсынымдар көрсетілетін болады.

Efficiency (in Russian) : Будут выработаны механизмы адаптации модели интеркультурализма в казахстанское общество; а также рекомендации по повышению уровня этнической толерантности в полиэтнической структуре казахстанского общества. Публикации, монография и методическое руководство, подготовленные в результате Проекта будут полезны обучающимся и ППС вузов, также специалистам, занимающимся вопросами межэтнической сферы, в особенности вопросами межкультурных взаимоотношений.

Efficiency (in Kazakh) : Интеркультурализм моделін қазақ қоғамына бейімдеу тетіктері әзірленетін болады; сондай-ақ көпэтносты қазақстандық қоғамның этникалық толеранттылық деңгейін арттыру бойынша ұсыныстар даярланады. Жоба нәтижесінде дайындалған жарияланымдар, монографиялар мен әдістемелік нұсқаулар университеттердің студенттері мен профессорлық-оқытушылар құрамы үшін, сондай-ақ этносаралық мәселелермен, әсіресе мәдениетаралық қатынастар мәселелерімен айналысатын мамандарға пайдалы болады.

Field of application (in Russian) : Помимо научных трудов в виде статей и/или монографии, будет разработано методическое руководство по механизмам формирования интеркультурной и толерантной среды, которое будет полезно для сотрудников КРМО МИОР РК, ИПЭИ, ЦГО и МИО, АНК, РГУ и КГУ «Қоғамдық келісім» и для ППС и обучающихся вузов гуманитарного направления.

Field of application (in Kazakh) : Мақалалар және/немесе монографиялар түріндегі ғылыми жұмыстардан басқа, мәдениетаралық және толерантты ортаны қалыптастыру тетіктері бойынша әдістемелік нұсқау әзірленетін болады, ол ҚР АҚДМ, ҚЭЗИ, ҚХА, РМУ және КММ «Қоғамдық келісім», орталық мемлекеттік органдар мен жергілікті атқарушы органдардың қызметкерлері үшін және гуманитарлық университеттердің профессорлық-оқытушылық құрамы мен студенттері үшін пайдалы болады