Inventory number IRN Number of state registration
0223РК00689 BR10164134-OT-23 0121РК00724
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Заключительный Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 6
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Number of books Appendicies Sources
1 6 44
Total number of pages Patents Illustrations
165 0 0
Amount of funding Code of the program Table
14037672 О.0948 1
Code of the program's task under which the job is done
01
Name of work
Палеогеографический фактор в формировании культурогенеза Нура-Ишимского междуречья: особенности домостроения и его эволюция
Report title
Type of work Source of funding The product offerred for implementation
Applied research Другая (укажите)
Report authors
Ганиева Айнагуль Сабитовна , Сакенов Сергазы Кайырбекович , Хасенова Бакыт Мулдашевна , Кульжанова Бакыткуль Темирбаевна ,
0
0
2
0
Customer МКС РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МКС РК
Full name of the service recipient
РГКП "Государственный историко-культурный музей-заповедник "Бозок"
Abbreviated name of the service recipient
Abstract

Объектом исследования являются стационарные памятники казахов нового времени.

Зерттеу объектісі – жаңа замандағы қазақтардың стационарлық ескерткіштері

Археологическое исследование казахских зимовок и определение генезиса облика поселений

Қазақ қыстауларын археологиялық зерттеу және қоныстардың пайда болу генезисін анықтау

Использован методов классификации, систематизации археологических и историко-этнографических сведений.

Археологиялық және тарихи-этнографиялық мәліметтерді жіктеу, жүйелеу әдістері қолданылды.

Проведены археологические исследования на кыстау Тажыгул II (Бурабайский район), заложен раскоп 16х20 м. Раскопки проведены широкими площадями. Выявлены прямоугольные стены жилища, ориентированные по линии север-юг. В строительстве стационарного жилища использовались камень, дерево, глина. По полученным материалам объект датируется концом ХVIII в. - ХІХ в. Радиоуглеродное датирование в Лаборатории спектрального анализа г. Вильнюс определило возраст костяка с каменной оградки Тажыгул второй половиной III тыс. до н.э. Остеологический материал исследован в археозоологической лаборатории Института археологии им. А.Х. Маргулана. Сформирован каталог и реестр артефактов, полученных в ходе исследования казахских зимовок. В каталог вошли 160 единиц экспонатов с шифрами, описанием и фото. Получено авторское свидетельство на произведение науки археологическое исследование казахской зимовки Тажыгул. №39253 от 26 сентября 2023 г. По результатам трех лет научно-исследовательской работы организован и проведен круглый стол «Домостроение в казахской степи: традиции и особенности». В 2023 г. исполнителями проекта опубликованы 6 научных статей по теме исследования. Исполнители проекта участвовали в 8 международных и отечественных научных и научно-практических конференциях и мероприятиях.

Тажығұл II қыстауында (Бурабай ауданы) археологиялық зерттеулер (16х20 м қазба) жүргізілді. Тұрғын үйдің солтүстік-оңтүстік сызығына бағытталған тікбұрышты қабырғалары анықталды. Стационарлық тұрғын үйдің құрылысында тас, ағаш, саз қолданылған. Алынған материалдар бойынша объект ХVIII - ХІХ ғғ. жатады. Вильнюс қаласындағы спектрлік талдау зертханасында радиокөміртекті анықтау Тажығұл тас қоршауынан б.з. д. III мыңжылдықтың екінші жартысымен анықтады. Остеологиялық материал А. Х. Марғұлан атындағы Археология институтының археозоологиялық зертханасында зерттелді. Қазақтың қыстауын зерттеу барысында алынған артефактілердің каталогы мен тізілімі қалыптастырылды. Каталогқа шифрлары, сипаттамасы және фотосуреттері бар 160 дана экспонаттар кірді. Тажығұл қазақ қыстауын археологиялық зерттеу ғылым туындысына авторлық куәлік алынды, 2023 ж. 26 қыркүйектегі №39253. Үш жылдық ғылыми-зерттеу жұмысының қорытындысы бойынша "Қазақ даласындағы үй құрылысы: дәстүрлері мен ерекшеліктері"атты дөңгелек үстел ұйымдастырылып, өткізілді. 2023 жылы жобаны жүзеге асырушылар зерттеу тақырыбы бойынша 6 ғылыми мақала дайындап, жариялады. Жобаға қатысушылар 8 халықаралық және отандық ғылыми және ғылыми-тәжірибелік конференциялар мен іс-шараларға қатысты.

Изучение архитектуры казахского домостроения в отечественной науке сегодня становится одним из ключевых направлений междисциплинарных исследований, разрабатываемых на стыке двух научных дисциплин – археологии и этнологии Казахстана. В рамках проекта было изучено на основе исторических и полевых материалов дать конкретное представление об особенностях эволюции стационарных жилищ казахов нового времени степной Сарыарки.

Отандық ғылымдағы қазақ үй құрылысының архитектурасын зерделеу бүгінде екі ғылыми пән – Қазақстанның археологиясы мен этнологиясының тоғысында әзірленетін пәнаралық зерттеулердің негізгі бағыттарының біріне айналуда. Жоба аясында тарихи және далалық материалдар негізінде дала Сарыарқасының қазіргі замандағы қазақтардың стационарлық тұрғын үйлері эволюциясының ерекшеліктері туралы нақты түсінік беру зерделенді.

Научные материалы войдут в курс лекций по «Истории столицы», спецкурсы по «Истории традиционной и материальной культуры казахского народа», «Поселенческой археологии».

Ғылыми материалдар "Астана тарихы" бойынша дәрістер курсына, "Қазақ халқының дәстүрлі және материалдық мәдениетінің тарихы", "Қоныстану археологиясы" бойынша арнайы курстарға енеді.

На основе полученных материалов представлена картина мира казахского народа в ХIХ – начало ХХ вв. на территории северной Сарыарки: изучены хозяйственно-культурные типы, проведены археозоологические исследования, особенности мировоззрения. Полученные результаты исследования по топографии зимовок, связанные с природными особенностями региона, рельефом местности, выводы по планировке жилищ, хозяйственного уклада определяют общие социально-экономические и политические процессы, происходившие в степи в ХIХ веке.

Алынған материалдар негізінде ХІХ – ХХ ғғ. басындағы қазақ халқының әлемінің бейнесі ұсынылды. Солтүстік Сарыарқа аумағында: шаруашылық-мәдени түрлері зерттелді, археозоологиялық зерттеулер, дүниетаным ерекшеліктері жүргізілді. Аймақтың табиғи ерекшеліктерімен, жер бедерімен байланысты қыстау топографиясы бойынша алынған зерттеу нәтижелері, тұрғын үйлерді жоспарлау, шаруашылық салты бойынша қорытындылар XIX ғасырда далада болған жалпы әлеуметтік-экономикалық және саяси процестерді анықтайды

История, археология, архитектура, музей

Тарих, археология, сәулет, музей

UDC indices
902.904, 902.2
International classifier codes
03.00.00;
Readiness of the development for implementation
Key words in Russian
археология; Историко-культурное наследие; Столичный регион; Нура; Ишим; Бозок;
Key words in Kazakh
археология; тарихи-мәдени мұра; Астана өңірі; Нұра; Есіл; Бозоқ;
Head of the organization Бурбаева Сауле Букихановна Кандидат педагогических наук /
Head of work Ганиева Айнагуль Сабитовна кандидат исторических наук / нет
Native executive in charge