The object of research, development or design (in Russian) : Объект исследования – общественные отношения, складывающиеся с участием мигрантов, а также в области государственного управления миграцией, в том числе вынужденной, международного сотрудничества в этой сфере, а также отношения по противодействию нелегальной (незаконной) миграции.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу объектісі – көшіп-қонушылардың қатысуымен, сондай-ақ көші-қонды мемлекеттік басқару саласында, оның ішінде осы саладағы мәжбүрлі, халықаралық ынтымақтастықта қалыптасатын қоғамдық қатынастар, сондай-ақ заңсыз көші-қонға қарсы іс-қимыл жөніндегі қатынастар.

Aim of work (in Russian) : Совершенствование правового регулирования процессов нелегальной и вынужденной миграции на территории Республики Казахстан с позиций модернизации государственной миграционной политики и соблюдения интересов национальной безопасности, а также правовое решение проблем, связанных с нарушением прав человека, возникающих вследствие таких социальных явлений, как нелегальная и вынужденная миграция.

Aim of work (in Kazakh) : Мемлекеттік көші-қон саясатын жаңғырту және Ұлттық қауіпсіздік мүдделерін сақтау тұрғысынан Қазақстан Республикасының аумағында заңсыз және мәжбүрлі көші-қон процестерін құқықтық реттеуді жетілдіру, сондай-ақ заңсыз және мәжбүрлі көші-қон сияқты әлеуметтік құбылыстардың салдарынан туындайтын адам құқықтарының бұзылуына байланысты проблемаларды құқықтық шешу.

Методы исследования (на русском) : Использовался комплекс традиционных общенаучных и специальных юридических методов, которые используются в юридической науке: системно-структурный, историко-правовой, социолого-правовой и сравнительно-правовой. Использование системно-структурного метода способствовало формированию целостного представления о нелегальной и вынужденной миграции, как социальных явлениях. Историко-правовой анализ и его использование необходимы с целью исследования генезиса происхождения и развития нелегальной и вынужденной миграции, а также негативных проявлений их недостаточной правовой урегулированности в виде посягательств на права и свободы мигрантов. Применение социолого-правового метода способствовало проведению научного анализа современного состояния правовой регламентации социальных проблем, связанных с нелегальной и вынужденной миграцией в Республике Казахстан. Сравнительно-правовой метод позволил провести анализ зарубежного опыта правовой регламентации проблем, связанных с нелегальной и вынужденной миграцией, а также опыта зарубежных государств по противодействию негативным последствиям этих социальных явлений.

Методы исследования (на казахском) : Заң ғылымында қолданылатын дәстүрлі жалпы ғылыми және арнайы құқықтық әдістер кешені қолданылды: жүйелік-құрылымдық, тарихи-құқықтық, әлеуметтік-құқықтық және салыстырмалы-құқықтық. Жүйелік-құрылымдық әдісті қолдану әлеуметтік құбылыстар ретінде заңсыз және мәжбүрлі көші-қон туралы тұтас көзқарас қалыптастыруға ықпал етті. Тарихи-құқықтық талдау және оны пайдалану заңсыз және мәжбүрлі көші-қонның пайда болуы мен дамуының генезисін, сондай-ақ олардың көшіп-қонушылардың құқықтары мен бостандықтарына қол сұғу түріндегі жеткіліксіз құқықтық реттелуінің теріс көріністерін зерттеу мақсатында қажет. Әлеуметтік-құқықтық әдісті қолдану Қазақстан Республикасындағы заңсыз және мәжбүрлі көші-қонмен байланысты әлеуметтік мәселелерді құқықтық реттеудің қазіргі жай-күйіне ғылыми талдау жүргізуге ықпал етті. Салыстырмалы-құқықтық әдіс заңсыз және мәжбүрлі көші-қонмен байланысты мәселелерді құқықтық реттеудің шетелдік тәжірибесін, сондай-ақ осы әлеуметтік құбылыстардың жағымсыз салдарына қарсы тұру бойынша шет мемлекеттердің тәжірибесін талдауға мүмкіндік берді.

Obtained results and novelty (in Russian) : Проведен анализ национального законодательства в сфере регулирования миграционных процессов, включая нелегальную и вынужденную миграцию, что позволило оценить степень их урегулированности и выявить наличие нормативно-правовых проблем. С целью получения объективной картины о количестве нелегальных и вынужденных мигрантов, об отношении жителей к прибывающим мигрантам, о причинах вынужденной и нелегальной миграции провели полевые исследования в пунктах пропуска на границе Республики Казахстан с Российской Федерацией, поскольку основная часть вынужденных мигрантов въехало с территории России в 2022 году (пункт пропуска «Шарбакты»; пункт пропуска «Урлитобе»; пункт пропуска «Косак»; пункт пропуска «Кайрак»; пункт пропуска «Жана Жол») в виде социологических опросов мигрантов из приграничных стран, пересекающих границу Республики Казахстан, а также жителей приграничных населенных пунктов Республики Казахстан. Новизна результатов обусловлена востребованностью комплексного изучения и рассмотрения вопросов миграционной политики, в том числе нелегальной и вынужденной миграции, изучения механизмов ее правового регулирования, причин миграционных процессов.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Заңсыз және мәжбүрлі көші-қонды қоса алғанда, көші-қон процестерін реттеу саласындағы ұлттық заңнамаға талдау жүргізілді, бұл олардың реттелу дәрежесін бағалауға және нормативтік-құқықтық мәселелердің болуын анықтауға мүмкіндік берді. Заңсыз және мәжбүрлі көшіп-қонушылардың саны, тұрғындардың келген көшіп-қонушыларға қатынасы, мәжбүрлі және заңсыз көші-қонның себептері туралы объективті көрініс алу мақсатында Қазақстан Республикасының Ресей Федерациясымен шекарасындағы өткізу пункттерінде далалық зерттеулер жүргізілді, өйткені мәжбүрлі көшіп-қонушылардың негізгі бөлігі 2022 жылы Ресей аумағынан көшіп келді ("Шарбақты" өткізу пункті; "Урлитөбе" өткізу пункті; "Қосақ" өткізу пункті; "Қайрақ" өткізу пункті; "Жаңа Жол" өткізу пункті) Қазақстан Республикасының шекарасын кесіп өтетін шекаралас елдерден келген көшіп-қонушыларға, сондай-ақ Қазақстан Республикасының шекаралас елдімекендерінің тұрғындарына әлеуметтік сауалнамалар түрінде өткізілді. Нәтижелердің жаңалығы көші-қон саясаты, оның ішінде заңсыз және мәжбүрлі көші-қон мәселелерін кешенді зерделеу мен қараудың, оны құқықтық реттеу тетіктерін, көші-қон процестерінің себептерін зерделеудің қажеттілігіне байланысты.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Результаты проекта позволили вносить изменения и дополнения в действующие нормативные правовые акты составляющие конституционное, административное, трудовое и уголовное законодательство регулирующее общественные отношения в сфере миграционных процессов; могут оказать помощь при проведении дальнейших исследований правового регулирования вынужденной миграции и противодействия нелегальной миграции; при проведении эффективной государственной миграционной политики. Полученные научные результаты в виде научных статей с содержащимися в них рекомендациями могут быть применены государственными и правоохранительными органами, заинтересованными в научно-обоснованных предложениях в сфере правового регулирования миграционных процессов.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жобаның нәтижелері көші-қон процестері саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейтін конституциялық, әкімшілік, еңбек және қылмыстық заңнаманы құрайтын қолданыстағы нормативтік құқықтық актілерге өзгерістер мен толықтырулар енгізуге мүмкіндік берді; мәжбүрлі көші-қонды құқықтық реттеу және заңсыз көші-қонға қарсы іс-қимыл бойынша одан әрі зерттеулер жүргізу кезінде; тиімді мемлекеттік көші-қон саясатын жүргізу кезінде көмек көрсете алады. Оларда қамтылған ұсынымдары бар ғылыми мақалалар түріндегі алынған ғылыми нәтижелерді көші-қон процестерін құқықтық реттеу саласындағы ғылыми негізделген ұсыныстарға мүдделі мемлекеттік және құқық қорғау органдары қолдануы мүмкін.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) : Решаемые проектом проблемы способствуют удовлетворению социальных и научных потребностей, связанных с совершенствованием правового регулирования вынужденной миграции и противодействия нелегальной миграции в Казахстане. Проведенные полевые исследования в пунктах пропуска на границе Республики Казахстан с Российской Федерацией, поскольку основная часть вынужденных мигрантов въехало с территории России в 2022 году (пункт пропуска «Шарбакты»; пункт пропуска «Урлитобе»; пункт пропуска «Косак»; пункт пропуска «Кайрак»; пункт пропуска «Жана Жол») дали возможность выявить организационно-правовые проблемы миграционных процессов и определить ключевые проблемы, складывающиеся в рассматриваемой сфере общественных отношений. Результаты проекта оказали существенное влияние на дальнейшее развитие научных основ правового регулирования вынужденной и нелегальной миграции. Последствия реализации проекта позволят разработать предложения по совершенствованию нормативно-правовой базы Республики Казахстан в области законодательного регулирования нелегальной и вынужденной миграции, а также способствуют нормативному решению проблем, связанных с нарушением прав человека, возникающих в связи с существованием таких социальных явлений, как нелегальная и вынужденная миграция.

Efficiency (in Kazakh) : Жобамен шешілетін мәселелер мәжбүрлі көші-қонды құқықтық реттеуді жетілдіруге және Қазақстандағы заңсыз көші-қонға қарсы іс-қимылға байланысты әлеуметтік және ғылыми қажеттіліктерді қанағаттандыруға ықпал етеді. Мәжбүрлі көшіп-қонушылардың негізгі бөлігі Ресей аумағынан 2022 жылы келгенгендіктен ("Шарбақты" өткізу пункті; "Урлитөбе" өткізу пункті; "Қосақ" өткізу пункті; "Қайрақ" өткізу пункті; "Жаңа Жол" өткізу пункті) Қазақстан Республикасының Ресей Федерациясымен шекарасындағы өткізу пункттерінде жүргізілген далалық зерттеулер көші-қон процестерінің ұйымдық-құқықтық мәселелерін анықтауға және қоғамдық қатынастардың қарастырылып отырған саласында қалыптасатын негізгі мәселелерді анықтауға мүмкіндік берді. Жобаның нәтижелері мәжбүрлі және заңсыз көші-қонды құқықтық реттеудің ғылыми негіздерін одан әрі дамытуға айтарлықтай әсер етті. Жобаны іске асырудың салдары заңсыз және мәжбүрлі көші-қонды заңнамалық реттеу саласындағы Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық базасын жетілдіру жөнінде ұсыныстар әзірлеуге мүмкіндік береді, сондай-ақ заңсыз және мәжбүрлі көші-қон сияқты әлеуметтік құбылыстардың болуына байланысты туындайтын адам құқықтарының бұзылуына байланысты мәселелерді нормативтік шешуге ықпал етеді.

Field of application (in Russian) : Область применения результатов – проведение эффективной государственной миграционной политики, правотворческий процесс, деятельность субъектов законодательной инициативы, правоохранительная деятельность уполномоченных органов, занимающихся раскрытием и расследованием правонарушений, связанных с незаконной миграцией и нарушениями прав мигрантов, а также судебными органами при рассмотрении дел по защите прав мигрантов.

Field of application (in Kazakh) : Нәтижелерді қолдану саласы-тиімді мемлекеттік көші-қон саясатын жүргізу, заң шығару процесі, заң шығару бастамасы субъектілерінің қызметі, заңсыз көші-қон мен көшіп-қонушылардың құқықтарын бұзумен байланысты құқық бұзушылықтарды ашумен және тергеумен айналысатын уәкілетті органдардың, сондай-ақ сот органдарының көшіп-қонушылардың құқықтарын қорғау жөніндегі істерді қарау кезіндегі құқық қорғау қызметі.