The object of research, development or design (in Russian) : Плазма лазерного пробоя сплавов свинца и меди. Оптимизация прозрачности плазмы. Многопараметрическая калибровка лазерного атомно-эмиссионного спектрометра.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Қорғасын және мыс қорытпаларының лазерлік ыдырауының плазмасы. Плазма мөлдірлігін оңтайландыру. Лазерлік атомдық сәулелену спектрометрін көппараметрлі калибрлеу.

Aim of work (in Russian) : Целью проекта является создание экспрессного, малоразрушающего метода качественного (включая классификационный) и количественного анализа сплавов свинца и меди с другими металлами сочетанием ЛАЭС и хемометрических методов калибровки, а также оценка возможности их безэталонного анализа и косвенной калибровки.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты ЛАЭС және химометриялық калибрлеу әдістерінің үйлесімімен қорғасынмен мыстың басқа металдармен қорытпаларын сапалы (жіктеуді қоса алғанда) және сандық талдаудың экспресс, үлгіні аз бұзатын әдісін жасау, сондай-ақ оларды эталонсыз талдау және жанама калибрлеу мүмкіндігін бағалау болып табылады.

Методы исследования (на русском) : Изготовление образцов сплавов заданного состава из чистых металлов, спектрометрия ЛАЭС, диагностика плазмы методами LTE, многопараметрическая калибровка хемометрическими методами.

Методы исследования (на казахском) : Таза металдардан берілген құрамның қорытпаларының үлгілерін дайындау, ЛАЭС спектрометриясы, LTE әдістерімен плазманы диагностикалау, химометриялық әдістермен көп параметрлік калибрлеу.

Obtained results and novelty (in Russian) : Изготовлены образцы свинцовых сплавов (30 обучающих и 12 тестовых) для калибровки спектрометра ЛАЭС, в количествах, достаточных для использования в рамках проекта и в рутинных анализах лаборатории. Состав образцов проверен традиционными методами - атомно-абсорбцтонной спектроскопией. Разработан метод оптимизации прозрачности плазмы лазерной искры и функций отклика (интенсивности и площади линий) с помощью ВДПЭ и диагностики плазмы.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : ЛАЭС спектрометрін калибрлеу үшін қорғасын қорытпаларының (30 оқыту және 12 тестілік) үлгілері жоба шеңберінде және зертхананың әдеттегі талдауларында пайдалануға жеткілікті мөлшерде дайындалды. Үлгілердің құрамы дәстүрлі әдістермен - атомдық абсорбциялық спектроскопиямен тексеріледі. ЭЫДЖ және плазмалық диагностика көмегімен лазерлік ұшқын плазмасының мөлдірлігін және жауап беру функцияларын (сызықтардың қарқындылығы мен ауданы) оңтайландыру әдісі жасалды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : При использовании разрабатываемых методов в археологии существенно возрастет информативность металлических артефактов, включая те, которые не привязаны к конкретному культурному слою (например, случайные находки). В криминалистике методы будут способствовать повышению точности анализа при сохранении целостности улики. В пробирном анализе может быть существенно сокращена длительность процесса, расход реактивов, выбросы в окружающую среду оксида свинца, солей меди и нитрозных газов.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Археологияда әзірленген әдістерді қолданған кезде металл артефактілерінің, соның ішінде белгілі бір мәдени қабатқа байланбағандардың (мысалы, Кездейсоқ олжалар) ақпараттылығы айтарлықтай артады. Криминалистикада әдістер дәлелдің тұтастығын сақтай отырып, талдаудың дәлдігін арттыруға ықпал етеді. Сынақ талдауында процестің ұзақтығы, Реактивтердің шығыны, қорғасын оксиді, мыс тұздары мен нитрозды газдардың қоршаған ортаға шығарындылары айтарлықтай қысқаруы мүмкін.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Пробирный анализ, археология, криминалистика, анализ в металлургии.

Field of application (in Kazakh) : Сынамалық талдау, археология, криминалистика, металлургиядағы талдау.