The object of research, development or design (in Russian) : образцы двухфазных литиевых керамик на основе ортосиликата лития с добавлением метатитаната лития.

The object of research, development or design (in Kazakh) : литий метатитанаты қосылған литий ортосиликаты негізіндегі екі фазалы литий керамикасының үлгілері.

Aim of work (in Russian) : Получение временных зависимостей изменения температуры образцов при радиационном разогреве и изменения состава газовой фазы в камере с образцами.

Aim of work (in Kazakh) : Радиациялық қыздыру кезінде үлгілердің температурасының өзгеруінің және үлгілері бар камерадағы газ фазасының құрамының өзгеруінің уақыт бойынша тәуелділіктерін алу.

Методы исследования (на русском) : вакуумная экстракция, масс-спектрометрический метод, реакторное облучение.

Методы исследования (на казахском) : вакуумдық экстракция, масс-спектрометриялық әдіс, реакторлық сәулелену.

Obtained results and novelty (in Russian) : Получены временные зависимости изменения параметров реакторных экспериментов (температура образцов, давление газа в камере, состав газа в камере) при создании условий моделирующих аварийные условия эксплуатации бланкетов ТЯР. Зафиксированы изменения в выделении тритий содержащих молекул и гелия в процессе экспериментов , которые характеризуют процесс как непрерывное развитие открытой пористости образцов на протяжении всего испытания. Общее количество гелия, которое выделяется в виде пика, должно быть пропорционально поверхности внутренней поры и времени облучения. Причины растрескивания образцов обусловлены в основном температурными градиентами по образцу керамики в условиях облучения. Кроме этого, наблюдались участки связанные с закрытием части пэбблов коркой из аморфизированной керамики, что приводит к временному снижению выделения трития. Область таких участков составляет от 1-2 в день. Каждый из участков продолжительностью от 1 часа до 10 часов. Также была зафиксирована аморфизация исследуемых образцов керамики, после облучения. научная новизна проекта заключается в получении новых экспериментальных данных о поведении и свойствах перспективных литиевых керамик в условиях реакторного облучения в процессе моделирования аварийных ситуаций в бланкетах ТЯР с локальным перегревом засыпки пэбблов литиевой керамики до экстремальных температур, превышающих условия ее штатной эксплуатации.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : ТЯР бланкеттерін пайдаланудың авариялық жағдайларын модельдейтін жағдайлар жасау кезінде реакторлық эксперименттер параметрлерінің (үлгілердің температурасы, камерадағы газ қысымы, камерадағы газ құрамы) өзгеруінің уақыт бойынша тәуелділіктері алынды. Эксперименттер барысында құрамында тритий бар молекулалар мен гелийдің оқшаулануындағы өзгерістер тіркелді, олар процесті сынақ барысында үлгілердің ашық кеуектілігінің үздіксіз дамуы ретінде сипаттайды. Шың ретінде бөлінетін гелийдің жалпы мөлшері ішкі кеуектің бетіне және сәулелену уақытына пропорционалды болуы керек. Үлгілердің жарылу себептері негізінен сәулелену жағдайында керамика үлгісіндегі температура градиенттеріне байланысты. Сонымен қатар, тритий бөлінуінің уақытша төмендеуіне әкелетін аморфизацияланған керамикадан жасалған қабықтың жабылуымен байланысты учаскелер байқалды. Мұндай учаскелердің ауданы күніне 1-2 құрайды. Әр учаскенің ұзақтығы 1 сағаттан 10 сағатқа дейін. Сондай-ақ, сәулеленуден кейін зерттелетін керамика үлгілерінің аморфизациясы тіркелді. жобаның ғылыми жаңалығы реакторлық сәулелену жағдайында перспективалы литий керамикаларының мінез-құлқы мен қасиеттері туралы жаңа эксперименттік деректерді алу болып табылады, бұл литий керамикасының пэбблдерін штаттық пайдалану шарттарынан асатын экстремалды температураға дейін толтырудың жергілікті қызып кетуімен ТЯР бланкеттерріндегі авариялық жағдайларды модельдеу процесінде.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : отсутствуют

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : жоқ

Level of implementation (in Russian) : не внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : енгізілмеген

Efficiency (in Russian) : не оценивалась

Efficiency (in Kazakh) : бағаланбаған

Field of application (in Russian) : функциональные материалы для бланкета-бридера реактора синтеза, установок ядерного синтеза; производство литийсодержащих материалов

Field of application (in Kazakh) : синтез реакторының бланкет-бридеріне, ядролық синтез қондырғыларына арналған функционалдық материалдар; құрамында литий бар материалдар өндірісі